Kỳ III: Tuổi 35 bay tới tương lai

Trong những ngày tháng 5 lịch sử, không khí huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu ở Đoàn Đồng Tháp rất sôi nổi. Đây là cao điểm của mùa bay, “mùa lập thành tích” chào mừng các ngày lễ lớn và đơn vị tròn 35 tuổi.

Làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật

Có lẽ hiếm thấy một đơn vị không quân nào lại có phong trào “giữ tốt, dùng bền, an toàn, tiết kiệm” như Đoàn Đồng Tháp. Đây cũng là đơn vị đang khai thác, sử dụng nhiều kiểu loại máy bay nhất trong các đơn vị không quân của ta. Có những loại mới được đưa vào khai thác sử dụng gần đây, nhưng có nhiều loại đã khai thác sử dụng hơn 20 năm nay, thậm chí là những máy bay thu được của địch sau chiến thắng năm 1975, đến nay vẫn hoạt động tốt như loại UH-1.

Bay diễn tập cùng với hải quân.

Đã có lần Đại tá Nguyễn Văn Đảm- Cục trưởng Cục Kỹ thuật Quân chủng PK-KQ - nói với tôi: “Việc Đoàn không quân Đồng Tháp vẫn duy trì hoạt động bay tốt, bảo đảm kỹ thuật an toàn trong nhiều năm qua là một thành tích đáng nể”. Đáng nể ở chỗ, ngay sau khi hoàn thành nghĩa vụ quốc tế ở nước bạn trở về, máy bay tham gia chiến đấu và phục vụ chiến đấu với cường độ lớn, nhưng vẫn bảo đảm được hệ số sử dụng từ 0,83 đến 0,85. Một năm sau (năm 1990), đội ngũ kỹ thuật của đơn vị tập trung bảo trì, bảo dưỡng, phát huy các sáng kiến cải tiến kỹ thuật, đã nâng hệ số sử dụng các các loại máy bay Mi lên từ 0,87 đến 0,91.

Tôi đã nhiều lần được dự các hội thi “Máy bay, xe máy tốt – kho xưởng, đài trạm kiểu mẫu – doanh trại sạch đẹp” ở Đoàn Đồng Tháp. Nhìn những chiếc máy bay được những người thợ máy dùng nước xà phòng rửa kỹ càng từng ly, từng tý, những con ốc, hộp công tác, hệ thống điện trong máy bay cũng được bảo quản tỷ mỉ, thì thấy ngay hiệu quả của công tác kỹ thuật tốt đến mức nào. Thượng tá Nguyễn Văn Ninh, trước đây là tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn kỹ thuật của Đơn vị C17, nay là Phó trưởng Phòng Kỹ thuật Đoàn B. 70 cho rằng: “Công tác kỹ thuật khi đã được coi trọng, nhất là việc kiểm tra, bảo dưỡng, sửa chữa thường xuyên đúng quy trình, thì hệ số kỹ thuật, hệ số sử dụng được duy trì tốt, kể cả khi máy bay đã qua nhiều năm khai thác sử dụng”.

Trong những lần bay diễn tập, tìm kiếm – cứu nạn, cơ động huấn luyện xa căn cứ, thực hiện các nhiệm vụ đột xuất khác, việc bảo đảm tốt kỹ thuật đã giúp cho Đoàn Đồng Tháp luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Những tháng đầu năm 2010, Đoàn Đồng Tháp cơ động một lực lượng lớn xuống sân bay Cần Thơ để huấn luyện hàng loạt nội dung quan trọng là đào tạo giáo viên bay, bay ứng dụng chiến đấu, bay tìm kiếm - cứu nạn, dập lửa, bay đường dài, bay biển đảo... Đặc biệt là trong đợt tham gia bay diễu binh, diễu hành nhân kỷ niệm 37 năm chiến thắng 75 tiểu đoàn địch ở thị xã Vị Thanh, tỉnh Hậu Giang, Đoàn Đồng Tháp đã sử dụng 4 máy bay UH-1 (loại máy bay thu được của địch sau Đại thắng mùa Xuân năm 1975), thực hiện 3 lần bay biểu diễn bảo đảm an toàn tuyết đối, được Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và các vị đại biểu ngồi trên lễ đài, cùng hơn 20.000 người dân Hậu Giang hoan nghênh nhiệt liệt. Trung tá Ngô Việt Tiến – Tiểu đoàn trưởng kỹ thuật nói: “Để bảo đảm các máy bay UH-1 hoạt động tốt trong lễ kỷ niệm, là một sự cố gắng lớn lao của đội ngũ kỹ thuật. Chúng tôi đã làm việc với hơn 100% khả năng của mình”.  

Huấn luyện giỏi, sẵn sàng chiến đấu cao

Ngay sau khi hoàn thành nhiệm vụ tham gia bảo vệ biên giới Tây Nam, Đoàn không quân Đồng Tháp lại say mê với những mùa bay huấn luyện. Những phi công già dặn kinh nghiệm trong chiến đấu, có trình độ bay cao, kèm cặp, giúp đỡ các phi công trẻ. Ngay trong năm 1990, mặc dù có rất nhiều khó khăn về vũ khí, trang bị kỹ thuật, đơn vị vẫn tổ chức được nhiều ban bay đêm. Các khoa mục ứng dụng chiến đấu, bay đề cao, đào tạo chuyển loại phi công… được thực hiện với cường suất lớn. Nhiều năm nay, trong các đợt thực hành bắn, ném bom… Đoàn Đồng Tháp luôn đạt kết quả 100% khá, giỏi (trong đó có hơn 40% giỏi trở lên). 

Luyện tập chữa cháy.

Đại tá Đỗ Văn Thân - Phó chỉ huy trưởng Đoàn B.70, nguyên Chỉ huy trưởng Đoàn Đồng Tháp - cho biết: “Những năm gần đây, do cường độ hoạt động của các máy bay Hàng không dân dụng ở sân bay Tân Sơn Nhất tăng, ảnh hưởng không nhỏ đến công tác huấn luyện của chúng tôi, nên cấp trên chủ trương cho đơn vị cơ động đến sân bay khác để huấn luyện”. 10 năm nay, năm nào Đoàn Đồng Tháp cũng cơ động một lực lượng lớn xuống sân bay Cần Thơ, tổ chức huấn luyện nhiều ngày và đạt kết quả rất tốt. Bay trong nắng gió miền Tây, những “tay lái” trực thăng ngày càng dạn dày, trưởng thành. Những năm qua, tình hình thiên tai như cháy rừng, bão lũ ở nước ta diễn biến rất phức tạp. Trên dòng sông Hậu Giang thơ mộng, những máy bay trực thăng cứu hộ luôn cần mẫn luyện tập khoa mục múc nước chữa cháy, cẩu cứu người trên mặt nước, hạ cánh bãi ngoài để chở nạn nhân đi cấp cứu, thả hàng cứu trợ… Luyện tập các nội dung này phải lựa chọn các phi công và nhân viên bay giỏi, có nhiều kinh nghiệm. Ví dụ như khoa mục bay múc nước dập lửa, đòi hỏi phi công lái chính phải điều khiển máy bay chuẩn xác, nhanh chóng tìm nguồn nước gần nhất, thuận lợi nhất. Khi múc nước, máy bay phải bay ở chế độ treo, động cơ làm việc với công suất rất cao, nên phải điều khiển thật khéo, thật chính xác. Tiếp đó, người lái cần tính toán đoạn đường bay ngắn nhất, xác định thời cơ chính xác để thả nước dập đám cháy.

Thượng tá Trần Văn Quang – Chỉ huy trưởng Đoàn Đồng Tháp nói: “Không chỉ huấn luyện chữa cháy, cẩu vớt người, đơn vị chúng tôi còn huấn luyện các tình huống thả hàng cứu trợ trên mọi địa hình sao cho hiệu quả, nhất là việc thả hàng đối với các mục tiêu di động như người trôi theo dòng nước, tàu thuyền đang trôi dạt…”.

Thời gian gần đây, Đoàn Đồng Tháp tích cực huấn luyện bay biển đảo với cường độ cao hơn. Bay biển bình thường đã là một nội dung huấn luyện khó, bay trong điều kiện khí tượng phức tạp như mưa, gió, bay đêm lại càng khó khăn hơn. Muốn thực hiện thành công các chuyến bay đảo xa, bay biển cấp cứu, tìm kiếm - cứu nạn, tổ bay mà trực tiếp là phi công lái chính phải có bản lĩnh rất vững vàng, tính toán chính xác, xử lý các tình huống linh hoạt. Những năm qua, nhiều tổ bay đã thực hiện thành công các chuyến bay biển đảo, đồng thời góp phần cổ vũ, động viên đồng đội bảo vệ vững chắc vùng trời, vùng biển và hải đảo thân yêu của Tổ quốc. Việc phối hợp huấn luyện tốt với bộ đội hải quân, đặc công, bộ binh giúp cho chất lượng hoàn thành nhiệm vụ của Đoàn Đồng Tháp luôn được nâng cao và nhiều năm được cấp trên đánh giá là đơn vị huấn luyện giỏi.                              

Đối với đơn vị trực thăng quân sự, ít ai nghĩ Đoàn Đồng Tháp đã tổ chức hàng trăm lần chuyến bay chuyên cơ chở các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước đi công tác trên các địa hình của đất nước. Trước đây, đơn vị đã từng làm nhiệm vụ chở các đồng chí Lê Duẩn, Tổng bí thư Ban chấp hành Trung ương Đảng; Phạm Văn Đồng, Thủ tướng Chính phủ tới các tỉnh miền Tây Nam bộ và Tây Nguyên công tác. Đến ngày hôm nay, mỗi khi nhắc đến Đoàn trực thăng Đồng Tháp, các đồng chí Đỗ Mười, nguyên Tổng bgyí thư; Lê Đức Anh và Trần Đức Lương, nguyên Chủ tịch nước… đều hết lời ca ngợi các tổ bay trực thăng của ta lái rất giỏi, rất bản lĩnh.

Trong những năm gần đây, do tính chất nhiệm vụ ngày càng phức tạp hơn, Đoàn không quân Đồng Tháp vẫn tiếp tục thực hiện các chuyến bay chuyên cơ A, chuyên cơ B khi có lệnh, nhất là trong thiên tai, bão lũ đưa các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước đi kiểm tra, thị sát, chỉ đạo công tác khắc phục hậu quả. Thượng tá Mai Đình Dương - Chính ủy Đoàn Đồng Tháp cho rằng: “Trong bất cứ điều kiện, hoàn cảnh nào, đơn vị vẫn phải tổ chức huấn luyện giỏi, rèn luyện nghiêm, sẵn sàng chiến đấu cao. Để đáp ứng với yêu cầu ấy, điều cốt lõi là xây dựng được đội ngũ cán bộ, phi công, thợ máy và các thành phần phục vụ có trình độ chuyên môn giỏi, gắn bó với đơn vị và quyết tâm hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ”. Hôm nay và mai sau, trang bị kỹ thuật của Đoàn Đồng Tháp sẽ từng bước được đổi mới, hiện đại hơn. Song cái chính vẫn là vấn đề con người. Khi bộ đội đã làm chủ được vũ khí, trang bị, có ý chí phấn đấu không ngừng, có tinh thần kỷ luật cao, thì nhiệm vụ nào cũng sẽ hoàn thành tốt.

35 năm với một chặng đường đầy gian nan nhưng rất vẻ vang, Đoàn Đồng Tháp thật xứng đáng với truyền thống hai lần anh hùng, góp sức cùng đất nước cất cánh hội nhập và phát triển.

Bài và ảnh: LÊ PHI HÙNG

Những cánh bay trực thăng ở đơn vị hai lần anh hùng (kỳ 2)

Những cánh bay trực thăng ở đơn vị hai lần anh hùng (kỳ 1)