Nhiều hộ nghèo bán nhà tình thương, tình nghĩa

QĐND - Thời gian gần đây, rất nhiều hộ nghèo trên địa bàn huyện Cầu Kè, tỉnh Trà Vinh đua nhau bán nhà được hỗ trợ theo Quyết định 167/2008/QĐ-TTg ngày 12-12-2008 và Quyết định số 134/2004/QĐ-TTg ngày 20 tháng 7 năm 2004 của Thủ tướng Chính phủ trong chương trình mục tiêu quốc gia xóa đói, giảm nghèo…

Những hoàn cảnh thương tâm

Trong căn nhà dột nát bằng cây và che lá tạm bợ, chị Nguyễn Thị Tuyển, người dân bán nhà 134, tại ấp 2, xã Phong Thạnh, huyện Cầu Kè nói:

- Năm 2004, được sự quan tâm của các cấp chính quyền hỗ trợ gần 6 triệu đồng, gia đình bù thêm khoảng 4 triệu đồng để xây nhà theo Quyết định 134. Đến năm 2009, con tui là Thạch Thị Thanh Hà bị ốm, nhà nghèo không có tiền, đành phải bán “xác” nhà cho chị Thạch Thị Châu với giá 3, 5 triệu đồng để trị bệnh cho con.

Chị Nguyễn Thị Tuyển bên căn nhà tạm trên nền nhà 134.

Thế là từ một người có nhà cửa đoàng hoàng để ở, nay gia đình chị lại phải quay trở lại sống trong căn nhà tồi tàn, dột nát. Được biết, giá trị ngôi nhà lá này khoảng 1, 5 triệu đồng.

Cũng ở chung ấp, gia đình Thạch Quết, người được cấp nhà theo Quyết định 167 vào năm 2009. Hiện nay, Quết đang đi tù vì tội đánh người gây thương tích. Còn ngôi nhà có tổng trị giá gần 17 triệu đồng đã bị người cha ruột bán với giá 3, 5 triệu đồng. Chứng tích chỉ còn lại nền đất cỏ mọc với hàng gạch xây móng sát mặt đất. Theo gia đình, do không có tiền nên đành phải bán nhà để bồi thường cho gia đình người bị hại. Hai đứa con của Quết phải đến sống chung với bà ngoại trong căn nhà tồi tàn bên cạnh, còn mẹ của chúng bỏ đi đâu không biết. Năm tới, hết hạn tù, không biết cha, con Quết sẽ sống như thế nào, khi không còn nhà cửa?...

Thiếu tiếng nói của chính quyền

ấp 2, xã Phong Thạnh là ấp có tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo trên 50%, đây cũng là điểm nóng của toàn huyện về tình trạng bán nhà 134, 167. Chỉ tính riêng ấp 2, qua thống kê chưa đầy đủ đã có 7 hộ bán nhà. Không chỉ riêng ấp 2 mà nhiều ấp thuộc xã Phong Thạnh và các xã khác cũng xảy ra tình trạng trên. Nhiều hộ chỉ bán “xác” nhà rồi xây dựng những căn nhà tạm, ọp ẹp hay để nền đất cỏ mọc um tùm. Cá biệt có những trường hợp bán cả nhà lẫn đất. Những hộ gia đình khi bán nhà xong thường bỏ đi biệt xứ, số ít thì ở lại địa phương làm thuê kiếm sống qua ngày.

Căn nhà của anh Thạch Quết chỉ còn lại nền nhà.

Được biết, tình trạng này xảy ra đã lâu, nhiều cán bộ có trách nhiệm phản ánh, nhưng chính quyền không kiên quyết xử lý ngay từ đầu, làm cho tình trạng này ngày càng diễn ra phổ biến. ông Trần Hữu Nhân, Trưởng phòng Công Thương huyện Cầu Kè cho biết:

- Huyện triển khai thực hiện Quyết định 167/2008/QĐ-TTg từ cuối năm 2008. Sau 5 đợt đã xét duyệt được gần 3.200 căn với tổng kinh phí gần 25, 7 tỷ đồng. Chúng tôi rất bất ngờ khi nhận được thông tin một số hộ dân bán nhà 167. Hiện nay, Phòng Công Thương đã báo cáo với cấp trên xem xét, xử lý.

Tình trạng bán nhà theo diện nói trên, chủ yếu là do nghèo khổ nhưng bên cạnh đó các cấp chính quyền chưa làm tốt trách nhiệm quản lý, kiểm tra. Qua thâm nhập thực tế, nhiều cán bộ đều cho rằng người dân bán nhà là “có thể” sai vì họ có toàn quyền định đoạt ngôi nhà này; đa số người mua, bán nhà đều không biết quyền lợi và trách nhiệm của họ đối với ngôi nhà này ra sao. Bày tỏ quan điểm lo ngại về vấn đề trên, ông Nguyễn Thành Tâm, Bí thư Huyện ủy Cầu Kè trao đổi:

- Chúng tôi đã chỉ đạo cho tất cả các xã rà soát lại tình trạng bán nhà tình thương, tình nghĩa các loại trên địa bàn. Hiện nay, Đảng ủy chỉ đạo tịch thu lại tất cả những “xác” nhà và những ngôi nhà đã bán. Đồng thời bắt người bán, người mua làm tường trình, cam kết không vi phạm. Bên cạnh đó, Huyện ủy chỉ đạo sát sao và gắn trách nhiệm cụ thể cho đảng bộ, chi bộ cấp dưới. Nếu còn để xảy ra tình trạng này thì sẽ kiểm điểm bí thư từ xã, xuống ấp.

Những người nhận nhà theo Quyết định 134, 167 đều là những hộ nghèo. Khi bán nhà sẽ đẩy họ vào tình trạng đã nghèo lại nghèo hơn và số tiền vay nợ ngân hàng khó có khả năng chi trả. Nguy hiểm hơn sẽ tạo tâm lý ỷ lại, trông chờ sự tiếp tục hỗ trợ của Đảng và Nhà nước và từ đó gây tác động tiêu cực đến xã hội. Thiết nghĩ, chính quyền các cấp trong huyện Cầu Kè cần thực hiện đầy đủ trách nhiệm với nhân dân, thực hiện chặt chẽ và có hiệu quả công tác tuyên truyền giáo dục cho người dân hiểu rõ chủ trương, chính sách lo cho người nghèo của Đảng và Nhà nước. Đồng thời, nên gắn biển, bảng cho từng căn nhà được hỗ trợ cũng như ra quyết định bàn giao với quy định không được mua, bán những ngôi nhà tình thương, tình nghĩa dưới mọi hình thức… để chấm dứt tình trạng trên tránh gây ảnh hưởng xấu, lan rộng ra toàn xã hội.

Bài và ảnh: Việt Hà