QĐND - “Cơn lũ đi qua, quê nghèo Quảng Trạch (Quảng Bình) tan hoang, xơ xác. Nhìn người già bơ phờ, trẻ em đói rét, dịch bệnh có nguy cơ hoành hành, đau ốm liên miên, tôi bỗng thấy tim mình buốt nhói. Bao nhiêu quà, thuốc, áo quần… cũng không bù đắp nổi những mất mát cả về vật chất lẫn tinh thần của bà con vùng lũ. Tôi nguyện suốt đời đồng hành cùng những phận nghèo như thế!”. Đó là tâm sự của dược sĩ Nguyễn Hồng Sơn, Chủ nhiệm Câu lạc bộ (CLB) Y, bác sĩ tình nguyện Sài Gòn, sau chuyến đi từ thiện xã hội ở Quảng Bình vừa qua. Suốt 4 năm nay, anh cùng đồng nghiệp trong CLB đã tiếp sức cho gần 6 vạn dân nghèo ở những nơi heo hút, mang lại cho họ tiếng cười và niềm vui cuộc sống.

Các bác sĩ CLB Y, bác sĩ tình nguyện Sài Gòn khám bệnh cho đồng bào nghèo tỉnh Bến Tre.

Chiếc xe khách tàng tàng, ọc ạch khởi hành từ sớm tinh mơ đưa chúng tôi vượt chặng đường gần 150km tới xã nghèo Đa Phước Hội thuộc huyện Mỏ Cày Nam (Bến Tre) lúc hơn 7 giờ. Hàng trăm người già, trẻ nhỏ, người khuyết tật… đã có mặt ngồi kín trước sân trạm y tế xã. Ông Thấu Văn Bé, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận xã Đa Phước Hội phấn khởi chào đón chúng tôi: “Biết tin có các y, bác sĩ tận TP Hồ Chí Minh về khám bệnh, phát thuốc, tặng quà, bà con mừng lắm! Sáng nay, mặt trời còn chưa ló bà con đã í ới rủ nhau ra xếp hàng chờ đợi”. Nghe vậy, dược sĩ Nguyễn Hồng Sơn bảo tôi: “Mình đã cố gắng đi thật sớm nhưng đường xấu quá, lại chỉ thuê được chiếc xe cà tàng nên giờ phải làm việc ngay để bà con đỡ mất thời gian chờ đợi”. Nói rồi, anh sốt sắng đôn đốc cả đoàn triển khai công việc theo kế hoạch. Chừng 5 phút sau, người đầu tiên đã được gọi tên vào khám.

CLB Y, bác sĩ tình nguyện Sài Gòn chính thức được thành lập năm 2009, thuộc Hiệp hội Doanh nghiệp TP Hồ Chí Minh. Đến nay, CLB đã thu hút hàng trăm y, bác sĩ, dược sĩ, nhân viên y tế cùng nhiều nhà tài trợ uy tín tự nguyện tham gia. Để có được lực lượng đông đảo với quy mô hoạt động khá rộng và hiệu quả, Chủ nhiệm CLB Nguyễn Hồng Sơn phải mất nhiều năm tâm huyết. Bằng tấm lòng nhiệt thành, uy tín và tài tổ chức, anh đã vận động được nhiều doanh nghiệp, tiểu thương tài trợ cho hoạt động của CLB. Anh Sơn kể: “Trước mỗi chuyến tổ chức cho đoàn đi làm công tác xã hội từ thiện, tôi chủ động liên hệ với các địa phương, tận dụng ngày nghỉ đi tiền trạm để nắm địa bàn, bố trí nơi ăn, ở cho anh chị em rồi lập kế hoạch cùng các thành viên chủ chốt tranh thủ đi vận động hỗ trợ. Khi có đủ số tiền, thuốc men, quà tặng cần thiết, chúng tôi cùng các nhà tài trợ nhanh chóng đến với bà con”.

Cứ như vậy, đều đặn hằng tháng, CLB tổ chức từ 1 đến 2 đợt từ thiện xã hội tại các bản làng vùng sâu, vùng xa hoặc những nơi "rốn lũ". Có những chuyến đi ra tận Quảng Bình, Quảng Nam hoặc lên cao nguyên Kon Tum, thời gian hai ngày nghỉ cuối tuần không đủ, anh và các thành viên phải xin cơ quan, bệnh viện nghỉ phép vài ngày để… trọn tình với đồng bào nghèo. Sau mỗi chuyến đi ấy lại có thêm hàng nghìn người được tư vấn, chăm sóc sức khỏe, khám và điều trị bệnh miễn phí. Chừng 4 năm hoạt động, các anh đã tổ chức hơn 50 chuyến công tác xã hội từ thiện ở nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước, khám bệnh, phát thuốc miễn phí cho gần 6 vạn người và tặng hàng nghìn bộ quần áo mới cùng hơn 300 thùng mì gói…

Đồng hành cùng các anh về miền quê heo hút xứ dừa, tôi mới cảm nhận hết những vất vả, khó khăn và tấm lòng nhiệt huyết của các y, bác sĩ tình nguyện. Nhiều đoạn đường hẹp, gồ ghề, mấp mô cả đoàn phải xuống xe cuốc bộ nhưng ai nấy đều rất vui vẻ. Lúc ngồi trên xe, dưới sự dẫn dắt của người dẫn chương trình-trưởng đoàn Nguyễn Hồng Sơn, bao lời ca, tiếng hát cùng những câu chuyện tiếu lâm được anh chị em hồn nhiên thể hiện, mang lại tiếng cười sảng khoái và sự gắn kết giữa các thành viên. Tại nơi khám bệnh, mặc cho thời tiết nắng, nóng các y, bác sĩ vẫn miệt mài làm việc, tận tình căn dặn bà con cách phòng ngừa, điều trị bệnh sao cho nhanh khỏe. Anh Sơn bảo: “Chúng tôi làm việc theo nguyên tắc hết bệnh nhân bác sĩ mới nghỉ, không kể giờ giấc. Đến bữa thì thay nhau đi ăn rồi nhanh chóng về tiếp tục công việc. Ai cũng thấu suốt tinh thần “tình nguyện là hy sinh và cống hiến”. Bởi vậy, dù vất vả đến mấy chúng tôi vẫn rất vui”.

Riêng dược sĩ Nguyễn Hồng Sơn, đi tới đâu anh cũng được bà con tin yêu, quý mến. Ông Thái Văn Ánh, 70 tuổi, ngụ tại Mỏ Cày Nam (Bến Tre), bộc bạch: “Thầy thuốc Sơn không chỉ tổ chức khám bệnh, phát thuốc cho bà con nghèo mà còn kính trọng người già, thương yêu em nhỏ, lại hát rất hay về quê hương chúng tôi, cho nên được cả làng quý trọng”. Để có được thiện cảm của người dân, trước khi đến vùng quê nào anh cũng chủ động tìm hiểu phong tục, tập quán và những bài hát đặc trưng vùng, miền ở đó để cùng đồng nghiệp giao lưu, hòa nhập với nhân dân. Dược sĩ Sơn tâm sự: “Bà con nghèo nhưng mình cũng phải rất khéo, nếu không sẽ làm họ tự ái. Ngay cả chủ đề của mỗi chuyến đi chúng tôi cũng cân nhắc, lựa chọn sao cho thật ý nghĩa và gần gũi. Chẳng hạn như: “Chút tình cho người Cần Giuộc”, “Vị Thủy đậm đà yêu thương”, “Góp sức cho vùng lũ Quảng Nam”…; gần đây nhất là các chương trình: “Quảng Bình quê ta ơi”, “Nồng thắm quê dừa”, “Hồng Ngự, miền biên giới nghĩa tình” và “Đông ấm vùng cao”… Những cái tên ấy đã hàm chứa thông điệp thân thương, chia sẻ mà chúng tôi muốn gửi tới bà con nghèo trên mọi miền Tổ quốc”.

Không chỉ cái tên chương trình gần gũi mà trên thực tế, các y, bác sĩ trong đoàn đều rất thân thiện, giúp đỡ, tặng quà người nghèo bằng tình cảm tôn trọng, yêu thương chứ không phải là sự ban ơn. “Trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp đang gặp khó khăn như hiện nay, bằng cách nào anh có thể vận động được họ tài trợ để duy trì đều đặn hoạt động của CLB?”. Tôi băn khoăn hỏi. Dược sĩ Sơn cười hồn hậu: “Khó mấy cũng phải tìm cách khắc phục. Đối với các doanh nghiệp, chúng tôi cam kết sử dụng kinh phí tài trợ “công khai, minh bạch, dân chủ, tiết kiệm, đúng mục đích”, có sự kiểm tra, giám sát của một ban chuyên trách và chính nhà tài trợ nên được họ tin tưởng và đồng hành thường xuyên. Uy tín bắt nguồn từ hiệu quả và sự minh bạch mà”.

Tìm hiểu thêm tôi được biết, mỗi chuyến đi như thế, trung bình cũng phải tốn hơn 100 triệu đồng mua thuốc, bông băng y tế, quà tặng, thuê xe... Ấy là chưa kể tiền ăn, uống, chi phí cá nhân đều do tình nguyện viên tự túc. Chỗ ở thì đoàn trưởng liên hệ với địa phương nhờ hội trường, lớp học. Ngay sau khi kết thúc chuyến đi, đại diện các thành phần trong đoàn tổ chức tổng kết ngay tại địa phương; công khai chi tiết những đóng góp của các "Mạnh Thường Quân" trước tập thể và trên website của CLB. Thực chất, CLB chỉ giữ vai trò trung gian kết nối doanh nghiệp với người nghèo, vận động được đến đâu đều chuyển sang hiện vật là thuốc, quà tặng đến đó, nên các chuyến đi đều được tổ chức thành công, ngày càng tạo được uy tín với các đơn vị tài trợ.

Điều dưỡng Trần Ngọc Bích, thành viên CLB, cho biết: “Chúng tôi luôn tin tưởng ở người “thủ lĩnh” của mình. Dù mỗi chuyến đi cả đoàn cũng gặp không ít gian nan, vất vả và tốn kém cá nhân nhưng chúng tôi vẫn sẵn sàng bởi nụ cười và tình cảm yêu mến của bà con nghèo ở mọi miền đất nước chính là động lực, là món quà vô giá với chúng tôi”...

Thực tế hiện nay, mô hình CLB Y, bác sĩ tình nguyện mới chỉ xuất hiện ở một vài địa phương và bệnh viện lớn như: TP Hồ Chí Minh, An Giang, Đồng Tháp, Bệnh viện Mắt Trung ương… Trong khi đó, bà con nghèo thì ở tỉnh nào cũng có, nhất là miền Trung thường xuyên bị bão lũ. Bởi vậy, cần lắm những tấm lòng nhân ái, chung sức vì cộng đồng! Tuy nhiên, theo anh Sơn, muốn tổ chức mô hình này, ngoài sự tự nguyện, tự túc và sự gắn kết giữa các hội viên, vấn đề quan trọng là phải kêu gọi được nhà tài trợ để có kinh phí trang trải cho các chuyến đi. Điều này phải dựa vào sự năng động, uy tín, đạo đức nghề nghiệp, tôn chỉ và cách thức hoạt động của mô hình. Với cách tổ chức chặt chẽ, tập thể giám sát, quyết định, giao cho cá nhân điều hành bảo đảm dân chủ, minh bạch cùng cái tâm đến với người nghèo bằng tình cảm chân thành thì mô hình mới tồn tại lâu bền và được bà con mong đợi.

Bài và ảnh: HOÀNG THÀNH