Năng lượng sạch cho Trường Sa

Nguồn năng lượng gió và mặt trời đã bắt đầu hoạt động phục vụ tốt các thiết bị sử dụng điện tại đảo Trường Sa Lớn, quần đảo Trường Sa.

Ngày 15-4-2009 tới đây, dự án cung cấp năng lượng sạch tại đảo Trường Sa Lớn chính thức đưa vào sử dụng. Việc hoàn thành dự án này đã đáp ứng cơ bản nhu cầu sử dụng điện năng của bộ đội và nhân dân trên đảo. Dự án năng lượng sạch do Bộ tư lệnh Hải quân làm chủ đầu tư, Công ty Cổ phần đầu tư và phát triển năng lượng mặt trời Bách Khoa là đơn vị thi công. Những ngày đầu tháng 4-2009, khi chúng tôi có mặt trên đảo thì dự án đã hoàn thành tới 95% công việc.

“Ba thu dọn lại... một ngày”

Đêm 5-4, con tàu mang số hiệu HQ 936 đưa đoàn công tác của Bộ Quốc phòng ra thăm quần đảo Trường Sa neo đậu ngoài khơi cách đảo Trường Sa Lớn khoảng 500m. Từ xa nhìn vào, thị trấn Trường Sa Lớn lung linh như một hòn ngọc. Những bóng đèn cao áp chạy vòng quanh đảo sáng trắng đã gần như át hẳn ánh trăng đầu tháng. Chuẩn đô đốc Phạm Ngọc Minh, Phó tư lệnh, kiêm Tham mưu trưởng Quân chủng Hải quân cho biết:

- Về cơ bản, dự án điện cho Trường Sa Lớn đã được hoàn tất. Đây là một dự án mang rất nhiều ý nghĩa, đặc biệt nó đã “kéo” Trường Sa gần hơn rất nhiều với đất liền.

Trước đây nguồn điện cho tuyến đảo Trường Sa là bài toán nan giải. Việc sử dụng máy phát điện chạy bằng dầu đi-ê-zen chỉ bảo đảm được thời gian ngắn trong ngày, bởi kinh phí eo hẹp và lượng điện chỉ đủ cho sinh hoạt tối thiểu. Từ những trăn trở ấy, với sự vào cuộc của nhiều cấp, nhiều ngành, đặc biệt là quyết tâm của Quân chủng Hải quân, dự án nguồn năng lượng sạch đã được triển khai, mở ra một triển vọng thực sự.

Cuối tháng 3-2009 vừa qua, cụm năng lượng sạch đầu tiên (trong tổng số 3 cụm) trên đảo Trường Sa Lớn đi vào hoạt động thực sự là một việc rất có ý nghĩa. Việc đưa vào sử dụng cụm năng lượng này, đã giải quyết cơ bản bước đầu về nhu cầu sử dụng điện trên thị trấn đảo. Giờ đây những thiết bị tưởng chừng như mãi là xa xỉ bởi lượng tiêu thụ điện năng lớn như: tủ lạnh, điều hòa không khí… thì bộ đội và nhân dân trên đảo đã có thể sử dụng. Đến 15-4-2009, các đơn vị sẽ hoàn thành việc lắp đặt toàn bộ 3 cụm năng lượng sạch tại đảo Trường Sa Lớn. Khi dự án đi vào hoạt động, cùng với các nguồn năng lượng đã triển khai trước đây, đảo Trường Sa lớn sẽ có tổng lượng điện mỗi ngày là 463kwh, hoàn toàn đáp ứng được nhu cầu của bộ đội, nhân dân trên đảo và đáp ứng được các mục tiêu mà dự án đặt ra là: Cung cấp điện năng phục vụ cho các nhu cầu thiết yếu của đảo Trường Sa Lớn; giảm thiểu việc sử dụng các nguồn nhiên liệu truyền thống; nâng cao đời sống bộ đội và nhân dân trên đảo; góp phần bảo đảm an ninh năng lượng và bảo vệ môi trường trên quần đảo Trường Sa. Trước mắt trong giai đoạn thử nghiệm, điện sẽ được phát 14 giờ trong ngày và tiến tới sẽ phát 24/24 giờ trong ngày. Trong số nguồn năng lượng được lắp đặt tại đảo Trường Sa Lớn có 70% là năng lượng gió, 30% năng lượng mặt trời.

Đến cuối tháng 3-2009, đã có 95 trụ đèn cao áp được lắp đặt xong và bắt đầu hoạt động tại thị trấn đảo Trường Sa Lớn trong đó gồm 50 trụ đèn chiếu sáng đường nội bộ trên đảo và 45 trụ đèn chiếu sáng bờ kè xung quanh đảo. Thiết bị lắp đặt cho mỗi cột chiếu sáng gồm 1 tấm pin mặt trời 12V/130wp, một bộ điều khiển tự động, một ắc quy 12V/150AH, một đèn chiếu sáng dùng LED 12V/35W cùng các phụ kiện như cột, giá đèn, thùng đựng ắc-quy được mạ kẽm nóng. Các ốc vít bằng inox SUS 304 được bảo quản bằng mỡ sau khi lắp đặt xong. Hội đồng nghiệm thu cũng đã nghiệm thu xong 95 cột đèn chiếu sáng trên đảo Trường Sa Lớn. Hiện nay, các cột đèn chiếu sáng dùng năng lượng mặt trời đã và đang hoạt động rất hiệu quả.

Như vậy, đến thời điểm đầu tháng 4-2009, đã có 9 đảo nổi thuộc quần đảo Trường Sa được lắp đặt hệ thống đèn cao áp chiếu sáng sử dụng năng lượng mặt trời bao gồm: Trường Sa Lớn 25 bộ, Song Tử Tây 25 bộ, Sinh Tồn 15 bộ, Nam Yết 25 bộ, Sơn Ca 16 bộ, Trường Sa Đông 8 bộ, Sinh Tồn Đông 10 bộ, Phan Vinh 8 bộ và An Bang 8 bộ. Với hệ thống đèn cao áp chiếu sáng sử dụng pin mặt trời, lượng điện tích đủ để sử dụng trong điều kiện trời mưa 2 ngày liên tục.

Việc sử dụng nguồn năng lượng sạch hoàn toàn phù hợp với điều kiện tự nhiên trên đảo và đây cũng là nguồn năng lượng đầy tiềm năng. Theo phân tích của các kỹ sư lắp đặt, nguyên lý cung cấp điện của hệ thống năng lượng sạch đi cùng với nguồn máy phát dự phòng sẽ duy trì sự ổn định cao cho nguồn điện trên đảo. Khi hệ thống cung cấp điện bằng nguồn năng lượng sạch gặp sự cố thì nguồn điện trên đảo được duy trì bằng 3 máy phát 3 pha dự phòng có công suất 20KVA/máy.

Tất cả vì Trường Sa

Ông Đỗ Công Thành, Đội trưởng Đội Thi công thuộc Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển năng lượng mặt trời Bách Khoa cho biết: “Đội thi công làm việc liên tục 2 ca, không nghỉ thứ 7, chủ nhật để công trình sớm hoàn thành. Mặc dù điều kiện thi công ngoài đảo rất khó khăn, từ vận chuyển thiết bị, ảnh hưởng của thời tiết khí hậu đến sức khỏe của anh em… nhưng đơn vị thi công vẫn quyết tâm hoàn thành dự án đúng tiến độ vào ngày 15-4-2009. Trong quá trình thi công, anh em được sự hỗ trợ, giúp đỡ tận tình của bộ đội và nhân dân trên đảo, từ nơi ăn chốn ở, đi lại, thông tin đến các nhu cầu thiết yếu”.

Việc lắp đặt hệ thống năng lượng có công suất ngày là 463kwh đã đáp ứng được cơ bản nhu cầu sử dụng điện của bộ đội và nhân dân trên đảo. Khi nhu cầu sử dụng điện tăng lên thì hoàn toàn có thể nâng công suất của các thiết bị đã được lắp đặt. Ông Phan Hồng Phúc, Đội phó Đội Cơ khí đơn vị thi công cho biết: “Để lắp đặt các thiết bị này, trước đó đơn vị đã nghiên cứu rất kỹ việc thử nghiệm sau 6 tháng lắp đặt 2 tua-bin gió WHISPER-500 và 1 hệ lai ghép gió-PV tại Vùng D (Quân chủng Hải quân) và ở đảo Trường Sa Lớn. Chúng tôi thấy độ ăn mòn ở môi trường biển đặc biệt là ở Trường Sa rất cao, gấp nhiều lần so với đất liền”. Từ kết quả thử nghiệm ấy, trong dự án này đơn vị thi công đã đề xuất lựa chọn các thiết bị dựa trên các tiêu chí thiết bị thiết kế chuyên dùng cho hàng hải và vùng biển có chất lượng, độ tin cậy cao, công nghệ của châu Âu-châu Mỹ. Việc bảo dưỡng chống ăn mòn được thực hiện nghiêm ngặt. Đối với tháp của tua-bin gió (vật liệu là thép nhúng kẽm) có kế hoạch bảo trì định kỳ bằng cách phủ lớp sơn epoxy chống gỉ. Các cột tháp, cột đèn đều được nhúng kẽm chống mặn. Các bu-lông, ốc vít sử dụng loại inox chống gỉ, chống sét tốt. Loại tháp này có khả năng chịu được sức gió cấp 12 và phù hợp với điều kiện khí hậu biển (chống ăn mòn). Tuổi thọ của các tấm pin mặt trời được khoảng 25 năm, bình ắc quy khoảng hơn 12 năm, phần lớn các thiết bị được nhập ngoại.

Để thực hiện dự án này, nhiều lực lượng của Quân chủng Hải quân đã tham gia thi công cùng với Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển năng lượng mặt trời Bách Khoa, đặc biệt là việc thi công nền móng tháp và hệ thống cáp ngầm. Thượng tá Nguyễn Xuân Phùng, Đảo trưởng Đảo Trường Sa Lớn khẳng định: Trong thời gian tới, với việc có nguồn điện ổn định, đảo Trường Sa Lớn sẽ có bước phát triển mạnh, nhiều dự án sẽ được triển khai... Thiếu tá Phạm Đình Đôn, Bệnh xá trưởng đảo Trường Sa Lớn cho biết thêm: Khó khăn nhất với ngành y tuyến đảo là không thể sử dụng các thiết bị y tế hiện đại do không có điện ổn định. Với việc triển khai hệ thống điện này, tuyến đảo mà trước mắt là Trường Sa Lớn sẽ có điều kiện nâng cao chất lượng khám, điều trị bệnh, chăm sóc sức khỏe của bộ đội và nhân dân bằng việc đưa các trang thiết bị y tế vào sử dụng.

Theo đánh giá của nhiều kỹ sư tham gia thi công công trình trên đảo Trường Sa Lớn cũng như qua tìm hiểu thực tế trên các đảo nổi thuộc quần đảo Trường Sa của chúng tôi thì việc triển khai hệ thống năng lượng sạch là rất có ý nghĩa và phù hợp. Trước mắt chúng ta đã triển khai được ở Trường Sa Lớn, trong tương lai, việc triển khai rộng rãi hệ thống năng lượng sạch ở các đảo còn lại sẽ đáp ứng cơ bản nhu cầu điện cho tuyến đảo.

Bài và ảnh: NGUYỄN ANH TUẤN