Mai vàng lỡ Tết, mai nhựa lên ngôi

Không chỉ với người phương Nam, mà từ lâu người dân Việt Nam ta vẫn coi hoa mai là biểu tượng rực rỡ của ngày Xuân. Khi thấy mai vàng hé nở, là báo hiệu chuẩn bị đón Tết. Mai vàng tượng trưng cho sự cao thượng, vinh hiển, sang trọng. Thế nhưng năm nay, đã là những ngày cận Tết Đinh Hợi, mai vàng đã vắng bóng trong các chợ hoa Xuân Nam bộ, làm cho con người ngẩn ngơ, tiếc nuối.

Mai mất mùa

Nếu như vào dịp cận Tết như thế này, đi trên Quốc lộ 1A (đoạn từ Linh Trung-Thủ Đức đến Ngã Tư Ga-quận 12, TP Hồ Chí Minh), hay khu vực ngã tư Nguyễn Oanh-Phan Văn Trị (quận Gò Vấp), công viên Hoàng Văn Thụ (Tân Bình)… hoa mai đã khoe sắc ở hai bên đường. Người bán, kẻ mua tấp nập như vào mùa trẩy hội. Nhưng giáp Tết Đinh Hợi này, màu sắc của mai vàng đã giảm đi hơn một nửa. Chỉ những người giàu mới dám bỏ tiền ra chơi mai, chơi đào mà thôi.

Làng hoa Hiệp Bình Chánh của quận Thủ Đức-TP Hồ Chí Minh đã có từ lâu đời nay. Do quá trình đô thị hóa, làng hoa nổi tiếng này hiện chỉ còn khoảng hơn 6ha trồng mai cảnh. Năm 2006 vừa qua, hàng loạt những đợt triều cường lớn, đã làm các vườn mai bị ngập nước trong nhiều ngày liền. Những khu vực bị ngập nặng như: quận Thủ Đức, quận 12, huyện Hóc Môn, nhiều người trồng mai đã phải bán đổ, bán tháo gốc mai trước Tết vì sợ gốc bị thối rễ. Trong khi đó, hàng nghìn chậu mai ghép khác cũng bị vàng lá, héo khô vì đã bị ảnh hưởng nguồn nước ô nhiễm. Nhà ông Út Cao, ở khu phố 6, phường Hiệp Bình Chánh, quận Thủ Đức đã 3 đời trồng mai cảnh. Nhưng Tết năm nay, ông đang phải đau đầu vì không có mai để bán cho người đã đăng ký trước. Hơn 8000 gốc mai của ông, nhiều cây đã nở hoa sớm, một số cây thì héo nụ, héo cành. Ông xót xa nói: “Thời tiết năm nay khắc nghiệt quá. Bao nhiêu công sức, tiền của mà gia đình tôi đổ vào mai, coi như mất gần hết”. Xung quanh nhà ông Út Cao, những người trồng mai khác cũng chịu chung số phận. Tuy nhiên, họ chỉ mất một nửa, chứ không mất nặng như gia đình ông.

Theo những nghệ nhân trồng mai, năm nay có tháng nhuận, lại chịu ảnh hưởng của nhiều cơn bão, áp thấp nhiệt đới, khiến mưa nhiều. Mà hễ cứ gặp mưa, thì mai lại ra nụ, nở hoa. Để cứu những cây mai của mình, người dân phải tưới nước liên tục, giữ cho mai tươi mát, không khô cành, héo lá và không bung nụ. Tuy nhiên, giải pháp này cũng chỉ cứu được số ít cây mà thôi. Đến phường An Phú Đông (quận 12), chúng tôi cũng thấy hiện tượng mai chết, mai nở sớm như vậy. Người ta không chỉ dùng biện pháp tưới nhiều, mà còn làm cả mái che để mai không bị sương và giảm nhiệt độ, nhưng những nụ mai mỏng manh vẫn bị thời tiết bắt nở sớm.

Giá mai tăng cao

Rõ ràng, cái gì quý và hiếm, thì giá sẽ đắt. Với mai vàng ngày Tết cũng vậy, nếu như một cây mai thế, năm trước mua mất khoảng 2 triệu đồng/gốc, thì Tết năm nay, nó đã được đẩy lên 3,5-5 triệu đồng/gốc. Những cành mai chiết, năm trước chỉ bán khoảng 70.000-120.000 đồng/cành, thì năm nay có trả đến 200.000 đồng, người bán cũng không chịu và người mua cũng không chọn được cành theo ý muốn.

Mọi năm, nếu mai ở TP Hồ Chí Minh mất mùa, thì các vùng trồng mai ở miền Tây Nam bộ như Sa Đéc (Đồng Tháp), Chợ Lách (Bến Tre), Ninh Kiều (Cần Thơ) sẽ chuyên chở lên. Nhưng năm nay, các nơi này cũng chịu cảnh tương tự. Anh Nguyễn Văn Bảo, một người chuyên buôn bán cây cảnh từ miền Tây lên TP Hồ Chí Minh than thở: “Năm nay, chúng tôi chủ yếu là chở hoa cúc, hoa hồng, quất cảnh lên thành phố mà thôi. Còn kiếm nơi mua mai khó quá. Vả lại, giá mai cao, nên bán rất khó”. Những người dân ở Chợ Lách mang hoa lên thành phố cho chúng tôi biết, cơn bão số 9 vừa qua đã làm cho mai nở sớm trước Tết 20 ngày. Hiện nay, số mai nở đúng Tết còn rất ít. Giá mua gốc mai cảnh tại vườn trung bình khoảng 1,5-3 triệu đồng/gốc. Khi mang lên TP Hồ Chí Minh, giá mai sẽ tăng từ 500.000-1,5 triệu đồng/gốc. Một chậu mai nhỏ năm trước mua ở Ninh Kiều (Cần Thơ) giá chỉ 30.000-40.000 đồng/chậu, nhưng năm nay, nó đã tăng lên 100.000-150.000 đồng/chậu mà vẫn còn thiếu hàng để bán.

Chúng tôi theo mấy người bạn đi tìm mua mai ở tỉnh Bình Dương. Qua giới thiệu của một số người, chúng tôi tìm đến gần 5 vườn mai cảnh, mà không tìm được cây ưng ý. Những cây nụ thưa, hoa nở sớm được người bán nói giá khá cao. Với loại hàng như vậy năm trước, tôi chỉ mua với giá 100.000 đồng/chậu, nhưng nay đã trả tới 250.000 đồng, mà nhà vườn vẫn không chịu bán. Vườn mai của chị Tuyết Nga, ở ấp Tây, xã Vĩnh Phú, huyện Thuận An, tỉnh Bình Dương có 220 chậu. Những chậu lâu năm, thế đẹp, nếu nở đúng Tết có giá hơn chục triệu đồng. Năm nay chị chỉ duy trì được vài chậu như thế, nhưng giá bán phải hơn 20 triệu đồng/chậu. Theo nhận xét của chị Nga, giá mai năm nay tăng vọt là chuyện thường tình vì thiếu hàng. Không những thế, việc mai nở sớm, nên tìm được những cây mai đẹp, hoa nở đúng Tết là rất khó.

Giá mai cao, chỉ thích hợp với túi tiền của các “đại gia”. Nhiều công ty, xí nghiệp và các gia đình vẫn lặn lội đi tìm mai đẹp mua về trưng. Anh Huỳnh Ngọc Linh, ở quận I, TP Hồ Chí Minh đã cử cả hai người con trai đi “lùng” mai đẹp để mua. Anh nói: “Tui và hai đứa con phải bỏ ra 3 ngày mới mua được cây mai này về trưng Tết. Đây là cây mai thế mua ở trên Thủ Đức, có giá 23,6 triệu đồng. Tôi gặp may đấy. Một người ở Nha Trang đã trả 27 triệu đồng, nhưng vì lý do nào đó họ lại không lấy nữa. Thế là tôi năn nỉ nhà vườn mua được với giá rẻ hơn”. Chị Hoàng Thị Cẩm Tú, ở phường Phú Cường, thị xã Thủ Dầu Một cũng không kém. Gia đình chị có truyền thống chơi mai Tết 20 năm nay. Biết mai mất mùa, tăng giá, nhưng vợ chồng chị vẫn nhờ được người đi tìm giúp để có một gốc mai trị giá 20 triệu đồng ở Thuận An.

Mai giả hút khách

Có lẽ chưa bao giờ phố hoa giả trên đường 3-2, quận 10, TP Hồ Chí Minh lại đông khách như năm nay. Người ta đổ đến các cửa hàng hoa giả như đi mua hàng giá rẻ. Những người bán hàng mặt lấm tấm mồ hôi, nhưng luôn nở những nụ cười tươi tắn vì bán được nhiều hàng. Chị Nguyễn Thị Hoa, một chủ cửa hàng hoa nhựa hồ hởi nói: “Chỉ trong một buổi sáng, mà tôi đã bán được gần 30 cành mai nhựa. Chưa bao giờ bán chạy như thế”.

Hoa giả, tất nhiên là có màu rực rỡ và để được nhiều ngày hơn hoa thật. Ở các cửa hàng này, người mua tha hồ mà lựa chọn kiểu dáng, độ to, nhỏ. Với một chậu hoa để bàn, họ chỉ phải bỏ ra có 50.000 đồng, còn ai chơi sang, có thể mua cành mai to hơn với giá 200.000 đồng. Nếu giữ gìn tốt, người mua có thể dùng được nhiều cái Tết. Anh Lê Ngọc Toản, ở phường 6, quận 8 cười nói: “Không có mai thật cũng hơi buồn đấy, trong nhà đành để màu vàng của mai giả”.

Một cái Tết đang đến với mọi nhà. Hy vọng dù có thưa bóng mai vàng thật trong những ngày Xuân, chúng ta vẫn có những loài hoa khác để thay thế. Những chậu hồng đỏ rực, những bông hoa hướng dương rực rỡ khoe sắc, những chậu cúc cao sang, sẽ là những món ăn tinh thần đầy ý nghĩa của mọi người trong ngày Tết.

LÊ PHI HÙNG