QĐND - Khu vực Hồ Gươm - “trái tim của Hà Nội” - sáng 1-10 quen mà lạ. Vài đám mây đen lảng vảng trên bầu trời lúc mờ sáng khiến không ít người lo lắng cho ngày khai mạc Đại lễ không được ông trời ủng hộ. Nhưng kỳ diệu thay, từ 7 giờ sáng trở đi, bầu trời bắt đầu dần quang đãng, trong xanh và có nắng vàng nhạt. Những hạt mưa nhè nhẹ buổi sớm tinh sương như làm tiết trời thu dịu mát hơn và cỏ cây, hoa lá, cảnh sắc xung quanh bờ hồ càng thêm tươi tắn, long lanh hòa vào lòng người đón chào Đại lễ.

Xúc động trước cảnh không gian mỗi lúc thêm tươi sáng, đứng bên cạnh chúng tôi, ông Phạm Quang Long, Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch Hà Nội thốt lên: “Tuyệt quá, ngày khai mạc Đại lễ, thời tiết như muốn chiều lòng người. Anh linh của các bậc tiền nhân đã phù hộ cho con cháu được hưởng một ngày vui trọn vẹn”!

Đi trên các phố phường Hà Nội trong ngày mở đầu Đại lễ, nhất là khu phố cổ và xung quanh bờ Hồ Gươm, mỗi con Hồng cháu Lạc cảm thấy vô cùng phấn chấn, tự hào bởi Thủ đô rực rỡ từ những dãy phố dày đặc đèn lồng, cờ hồng, cờ hội, cờ Tổ quốc, băng rôn và đài hoa đủ sắc màu lộng lẫy. Tại khu vực sân khấu ở vườn hoa tượng đài vua Lý Thái Tổ, các nghệ nhân tài hoa đã kỳ công tạo dựng một cuốn thư khổng lồ, trên đó có khắc ghi nội dung bài “Chiếu dời đô” bằng ba thứ tiếng Việt, Hán, Anh.

Các tiết mục nghệ thuật đặc sắc chào mừng Đại lễ. Ảnh Quang Thái

 

Đúng 8 giờ, chương trình khai mạc Đại lễ được bắt đầu. Trong tiếng trống hội giòn giã, uy nghiêm, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng đã thắp sáng ngọn lửa thiêng trên đài lửa với một thông điệp: “Ngọn lửa sáng mãi cùng non sông gấm vóc và kinh đô Thăng Long - Hà Nội”. Tiếp đó, đồng chí Nguyễn Phú Trọng cùng các đồng chí nguyên là lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội: Đỗ Mười, Lê Khả Phiêu, Lê Đức Anh, Trần Đức Lương, Nguyễn Văn An; Phó thủ tướng thường trực Chính phủ Nguyễn Sinh Hùng; Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Huỳnh Đảm và lãnh đạo TP Hà Nội đã dâng hương tưởng niệm vua Lý Thái Tổ. Trong tiếng chiêng trầm hùng, linh thiêng, các đồng chí lãnh đạo kính cẩn thắp hương, nghiêng mình tưởng nhớ vị vua anh minh, kiệt xuất đã có công lựa chọn, khai mở, gây dựng kinh thành Thăng Long “Chỗ hội tụ quan yếu của bốn phương, nơi thượng đô kinh sư mãi muôn đời”.

Tiếp nối nghi thức chào cờ do Dàn quân nhạc cử Quốc thiều hào hùng, trang nghiêm là nội dung chính lễ. Vừa bước lên bục đọc diễn văn khai mạc, Bí thư Thành ủy Phạm Quang Nghị đã “phá lệ” thông thường khi ông vái ba vái tôn nghiêm trước tượng đài vua Lý Thái Tổ - một nghĩa cử ân tình thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của con cháu đối với tổ tiên. Trong niềm xúc động, giọng đọc diễn văn của người lãnh đạo cao nhất Thủ đô cũng đầy biểu cảm: “Dưới trời thu Hà Nội, bên tượng đài vua Lý Thái Tổ linh thiêng và bên Hồ Gươm huyền thoại, hôm nay chúng ta hội tụ ở đây để cùng nhau tưởng nhớ, tri ân các bậc tiền nhân đã cống hiến công lao, trí tuệ, xương máu để xây dựng, giữ gìn, bảo vệ Thăng Long - Hà Nội, Thủ đô nghìn năm tuổi yêu dấu của Tổ quốc Việt Nam ta…”. Sau khi khẳng định việc dời đô từ Hoa Lư về thành Đại La và đổi tên thành Thăng Long là một trong những bước ngoặt lịch sử trọng đại nhất của dân tộc; điểm lại những dấu ấn quan trọng của Thăng Long - Hà Nội trong 1000 năm qua và nêu rõ quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Hà Nội phấn đấu xây dựng Thủ đô ngày càng “đàng hoàng hơn, to đẹp hơn” như Bác Hồ kính yêu hằng mong muốn, Bí thư Thành ủy Phạm Quang Nghị đã kết thúc bài diễn văn bằng ba câu: “Mãi mãi tự hào Thăng Long - Hà Nội nghìn năm văn hiến và anh hùng! Tổ quốc Việt Nam muôn năm! Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại sống mãi trong sự nghiệp của chúng ta”! Lời ông vừa dứt, một tràng pháo tay nổ vang từ trong lòng người càng làm cho không khí ngày lễ thêm tưng bừng và cảm động.

Đến chung với ngày hội lớn của nhân dân Việt Nam còn có nhiều vị đại sứ, các tổ chức quốc tế ở Việt Nam, trong đó có bà Irina Bokova, Tổng giám đốc UNESCO. Trước khi thay mặt UNESCO trao bằng công nhận Di sản văn hóa thế giới cho Trung tâm Hoàng thành Thăng Long, người đứng đầu Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc đã có bài phát biểu xúc động.

Đúng lúc Bà Irina Bokova trao bằng công nhận Di sản văn hóa thế giới Trung tâm Hoàng thành Thăng Long cho Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Thế Thảo, từ một quả địa cầu lớn bên phía trái cánh gà sân khấu dần dần mở ra, 1000 chú chim bồ câu ở trong đó tung cánh vút bay lên bầu trời - đó là biểu tượng của tự do và là một thông điệp hòa bình của nhân dân Việt Nam, nhân dân Hà Nội muốn gửi tới tất cả bạn bè năm châu bốn biển.

Không khí của ngày mở đầu Đại lễ trở nên náo nức, vui tươi khi phần hội được bắt đầu bằng chương trình nghệ thuật đặc biệt mang tên “Thăng Long - Hà Nội, Thành phố lịch sử, truyền thống anh hùng” với sự tham gia của hơn 500 diễn viên các đoàn nghệ thuật Quân đội trên địa bàn Hà Nội, Trường Đại học Văn hóa nghệ thuật Quân đội, Trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội, Nhà văn hóa Thiếu nhi quận Ba Đình và một số nghệ sĩ, ca sĩ nổi tiếng. Những tác phẩm hay nhất về Hà Nội qua các thời kỳ như Người Hà Nội (Nguyễn Đình Thi), Nhớ về Hà Nội (Hoàng Hiệp), Hà Nội linh thiêng và hào hoa (Lê Mây), Dời đô - ngàn năm vang mãi (Nguyễn Tiến)… đã được ngân vang trong niềm bâng khuâng, xúc động, tự hào của cả người biểu diễn và công chúng.

Bác Trần Văn Quế, 90 tuổi đời, 70 năm tuổi Đảng, cư trú tại số nhà 35B phố Phù Đổng, phường Ngô Thì Nhiệm (quận Hai Bà Trưng) nói với chúng tôi:

- Bác đã gắn bó với Thủ đô mấy chục năm rồi và cũng từng chứng kiến nhiều sự kiện chính trị, văn hóa quan trọng của đất nước được tổ chức ở đây. Nhưng chưa bao giờ bác thấy có một sự kiện trọng đại như Đại lễ 1000 năm Thăng Long - Hà Nội. Được dự buổi lễ khai mạc này, bác cảm thấy rất tự hào, xúc động vì được chứng kiến một trong những thời khắc đặc biệt nhất của Thủ đô tròn 1000 tuổi.

Trong dòng người nườm nượp đổ về khu vực vườn hoa Lý Thái Tổ cùng tham dự buổi khai mạc Đại lễ, xen lẫn những gương mặt thân quen, gần gũi mang dòng máu Lạc Hồng, chúng tôi còn thấy nhiều du khách quốc tế. Cũng tươi cười, cũng chọn những vị trí đẹp nhất để chụp ảnh kỷ niệm, họ như muốn biểu lộ và chia sẻ niềm vui với người dân Việt Nam. Trò chuyện với chúng tôi, anh Chris Fuller, 35 tuổi, đến từ Hoa Kỳ, vui vẻ nói:

- Thật thú vị khi được cùng các bạn Việt Nam đón chào Thủ đô 1000 năm tuổi. Chiều dài lịch sử Thủ đô Hà Nội của Việt Nam nhiều gấp hơn 4 lần chiều dài lịch sử của nước Mỹ chúng tôi. Buổi khai mạc Đại lễ hôm nay rất ấn tượng. Tôi cố gắng sẽ đến những địa điểm tổ chức các hoạt động văn hóa nghệ thuật trong suốt 10 ngày Đại lễ để hiểu thêm về lịch sử, văn hóa của đất nước các bạn.

Những lời nói thân tình như vậy làm chúng tôi càng thêm phấn chấn, tự hào vì được sinh ra và lớn lên trên mảnh đất Việt Nam có Thủ đô với bề dày một thiên niên kỷ hào hùng, vinh quang. “Đây hồ Gươm, Hồng Hà, hồ Tây. Đây lắng hồn núi sông ngàn năm. Đây Thăng Long, đây Đông Đô, đây Hà Nội, Hà Nội mến yêu”… Những giai điệu da diết, ngọt ngào của bài ca Người Hà Nội của nhạc sĩ Nguyễn Đình Thi như kéo dài, ngân vang không dứt, làm không gian lắng lại và lòng người thêm rạo rực, xao xuyến trong một ngày đáng nhớ nhất của dịp Đại lễ chào mừng Thủ đô ngàn năm văn hiến.

 Ghi nhanh của Nguyễn Văn Hải