QĐND Online - Sau 5 ngày nỗ lực vượt khó khăn, nguy hiểm, đến 14  giờ 30 phút ngày 6-3, các đám cháy rừng ở thôn Séo Mý Tỷ, xã Tả Van, huyện Sa Pa đã bị LLVT, phòng cháy chữa cháy, kiểm lâm và người dân địa phương khống chế và dập tắt. Thành công trên khẳng định sự linh hoạt, sáng tạo trong việc huy động, sử dụng lực lượng và xử lý tình huống của cấp ủy, chính quyền và cơ quan quân sự, công an… tỉnh Lào Cai.

Các lực lượng tích cực chữa cháy không để lửa lây lan diện rộng

Huy động tối đa lực lượng tại chỗ

Phải mất hơn ba giờ đồng hồ len lỏi vượt qua những bụi cây rậm rạp và dãy núi cao chót vót, nhóm phóng viên Báo Quân đội nhân dân mới tiếp cận được đến vị trí đám cháy ở điểm cao 1.900m. Bên những ngọn lửa khổng lồ, khói bụi mù mịt thấp thoáng những bóng áo xanh của bộ đội, dân quân và công an phòng cháy chữa cháy…đang hối hả phát quang, tưới nước dập lửa.

Tại đây các đồng chí trong Bộ tư lệnh Quân khu 2, Cục phòng cháy chữa cháy và lãnh đạo tỉnh cùng các ban ngành đang bàn bạc thống nhất phương án không cho lửa lan sang khu vực rừng nguyên sinh. Gương mặt đỏ bừng vì hơi nóng của lửa và nắng, Đại tá Cao Đắc Cử, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh Lào Cai liên tục chỉ huy LLVT trên các hướng qua bộ đàm. Đồng chí chỉ huy trưởng cho biết: “Ngay sau khi nhận được nguồn tin báo, Bộ CHQS tỉnh Lào Cai đã tổ chức lực lượng đi tiến hành khảo sát và xây dựng kế hoạch, đề xuất báo cáo, tham mưu cho lãnh đạo, chính quyền địa phương và Bộ tư lệnh Quân khu 2 về tình hình thực tế và phương án đối phó. Theo đó, phương án 4 tại chỗ do Bộ CHQS tỉnh đề xuất với Ban chỉ đạo đã được các lực lượng triển khai tích cực”.

Tuy nhiên, trước diễn biến phức tạp của đám cháy ngày một lan rộng bởi thời tiết hanh khô kết hợp gió to, địa điểm cháy lại cách quá xa nguồn nước, nguy cơ các đám cháy có thể  lan sang khu vực rừng nguyên sinh trong vườn quốc gia Hoàng Liên là rất lớn. Do đó, Bộ CHQS tỉnh đã kiến nghị huy động thêm 300 cán bộ, chiến sĩ dân quân tự vệ của 2 huyện Bảo Thắng và Bát Sát tăng cường dập lửa. 3 giờ sáng ngày 5-3, gần 130 cán bộ, chiến sĩ của Bộ CHQS tỉnh, trên 300  dân quân tự vệ của 2 huyện Bảo Thắng và Bát Sát đã vượt hơn 80 km để có mặt tại địa điểm cháy nhận nhiệm vụ.

Chặt bớt những cây khô dễ cháy

Tính đến ngày 6-3, đã có hơn 1.500 lượt người được huy động tham gia chữa cháy rừng Séo Mý Tỷ thuộc xã Tả Van, huyện Sa Pa (Lào Cai). Trong đó có trên 800 cán bộ, chiến sĩ dân quân thuộc LLVT tỉnh Lào Cai đã được tăng cường tham gia chữa cháy rừng.  

Trên đường đến đểm cao 1.700, chúng tôi gặp Giàng A Mào, Chỉ huy phó Ban CHQS xã Sa Pả. Anh Mào cho biết, ngày 5-3, thôn này có gần một trăm người tham gia chữa cháy rừng và trên 70 người tình nguyện ở lại chữa cháy rừng trong đêm.

Trong những ngày qua, đám cháy rừng Séo Mý Tỷ chủ yếu hướng về phía thôn Dền Thàng. Nếu ngọn lửa lan sang khu vực rừng Dền Thàng, thiệt hại sẽ vô cùng lớn, vì thôn này có diện tích rừng già lớn cùng hàng trăm ha thảo quả.

Ở gần điểm cao 1.900m, nhóm dân quân xã Trung Chải (SaPa) đang khẩn trương làm đường băng cản lửa. Đây là điểm cháy có nguy cơ lây lan cao do chiều gió, và khu này có nhiều cây dương xỉ, cây bụi rậm rạp rất dễ bắt lửa. Hơn nữa, đây là điểm giáp ranh giữa thôn Séo Mý Tỷ và thôn Dền Thàng nên có thể coi là điểm mấu chốt trong việc ngăn chặn “giặc lửa” lan rộng.

Ông Hầu A Lềnh, Bí thư Huyện ủy huyện Sa Pa cho biết: “Ngay từ khi xảy ra cháy rừng ở Séo Mý Tỷ (chiều 2-3), huyện đã chỉ đạo cho xã Tả Van huy động hàng trăm người thôn Dền Thàng, cùng lực lượng của thôn Séo Mý Tỷ và vườn Quốc gia Hoàng Liên, Hạt Kiểm lâm Sa Pa… chữa cháy theo phương châm “4 tại chỗ”, nhanh chóng tiếp cận đám cháy và chữa cháy. Tuy nhiên, do thời tiết hanh khô, gió to nên việc khống chế các đám cháy gặp rất nhiều khó khăn. Do đó, những ngày tiếp theo chúng tôi huy động tối đa lực lượng tại chỗ để tham gia chữa cháy rừng”.

Khấn trương vào cuộc diệt giặc lửa

Mặt phờ phạc sau nhiều ngày canh trực, ông Doãn Văn Hưởng, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Lào Cai cho biết: “Mấy ngày qua, chúng tôi đã cắt cử lực lượng khoanh vùng, chủ yếu vẫn là các chiến sĩ quân đội và công an, kiểm lâm khống chế những đám cháy tại khu vực này, các lực lượng được bố trí túc trực cả đêm trên toàn tuyến vòng cung phía nam khu vực rừng thôn Séo Mý Tỷ, không để lửa lây lan sang khu vực rừng thuộc thôn Dền Thàng.

Linh hoạt trong xử trí các tình huống

Đến 13 giờ 40 phút ngày 6-3, hầu hết các đám cháy đã được dập và khoanh vùng. Gạt những giọt mồ hôi nhễ nhại trên gương mặt lấm lem vì tro, Thượng úy Tăng Bá Huy, trợ lý Quân nhu Phòng Hậu cần tâm sự: “Được lệnh cơ động trong đêm, tuy mất ngủ nhưng thấy sự tàn phá ghê gớm của lửa nên anh em trong đơn vị quên hết mệt nhọc, đến nơi nhanh chóng bắt tay vào công việc chữa cháy".

Anh Má A Thông, xã Sa Pả mặt buồn rười rượi nói: “Rừng mà bị cháy hết thì gia đình tôi và người dân ở đây thời gian tới sẽ sống ra sao? Nhờ có bộ đội cứu giúp nên rừng không còn cháy nữa”.

Theo ghi nhận của chúng tôi, những ngày qua, phương pháp chữa cháy rừng ở Séo Mý Tỷ được thực hiện hoàn toàn thủ công theo kinh nghiệm của đồng bào vùng cao. Đây là phương pháp hữu hiệu nhất trong điều kiện địa hình hiểm trở, trời hanh khô, gió rất to. Bên cạnh việc dùng sức người dập lửa, các lực lượng chữa cháy rừng đã dùng bình phun nước đeo vai hoặc lấy từng can nước dội vào những gốc cây còn cháy âm ỉ, đồng thời dùng cưa xăng chặt hạ những cây gỗ mục để hạn chế nguồn lửa phát tán.

Theo kinh nghiệm của các đồng chí Bộ CHQS tỉnh Lào Cai, đêm và sáng sớm là những thời điểm dễ quan quan sát các đám cháy, trời lặng gió, độ ẩm cao nên các lực lượng cần tận dụng nhanh chóng triển khai các biện pháp chữa cháy rừng. Nhờ đó mà đến 14 giờ 30 phút ngày 6-3, các đám cháy đã bị dập tắt hoàn toàn. Hiện tại, các lực lượng dân quân, kiểm lâm đang tiếp tục kiểm tra triệt để và canh phòng những khu vực có nguy cơ cháy cao để đề phòng tái cháy.

Bài và ảnh: Duy Hồng-Thu Anh