Kỳ 2: Vươn lên không ngừng

QĐND - Những tấm huy chương (HC) thực sự là món quà đầy ý nghĩa bù đắp xứng đáng cho những cố gắng và sự khổ luyện không ngừng nghỉ của các em học sinh. Mỗi tấm HC ấy không chỉ đem về vinh dự cho bản thân mỗi người, mỗi gia đình mà nó còn là minh chứng cụ thể nhất góp phần khẳng định về trí tuệ Việt Nam trên đấu trường quốc tế. Và đằng sau mỗi trái ngọt đó là cả những câu chuyện đầy xúc cảm.

Điểm tựa của niềm vinh quang

Thầy cô luôn là tấm gương, là điểm tựa và là bệ phóng để các em học sinh tỏa sáng. Sinh ra trong gia đình bố làm ở nhà máy in, mẹ là giáo viên môn Văn, nhưng Đậu Hải Đăng lại thích thú và học xuất sắc môn Toán. Hải Đăng chia sẻ, các thầy cô giáo chính là người đã thắp ngọn lửa đam mê Toán học với em. “Có rất nhiều thầy cô ảnh hưởng đến việc học của em, như thầy Hưng chủ nhiệm đội tuyển, thầy Minh Hà dạy hình, thầy Khoái, thầy Hải… Mỗi thầy cô lại có sự ảnh hưởng khác nhau. Thậm chí cả những người em chưa từng gặp mặt như giáo sư Ngô Bảo Châu thì cách học, dạy và suy nghĩ của họ cũng có tác động đến em”.

Đội tuyển Olympic Sinh học Việt Nam cùng bạn bè quốc tế tại Xin-ga-po. Ảnh: Ngọc Hồng.

Còn đối với Phương Minh, thành công của cậu học trò này ngoài sự hướng dẫn của thầy cô, người có ảnh hưởng nhất là mẹ, mẹ là người động viên và chăm chút tỉ mỉ cho em tất cả mọi việc. Điều đặc biệt là trong suốt những năm học THCS và THPT, mẹ là người ngày ngày đưa đón em đi học, mặc cho cái nắng, cái bụi của Hà Nội. “Nhà em cách trường hơn 10km, đường xa và hay tắc nhưng mẹ không yên tâm để em đi một mình. Dù mưa hay nắng mẹ đều chở em đi học”. Sự nhọc nhằn của mẹ cuối cùng cũng được Phương Minh đền đáp bằng tấm HC quý giá. “Cả nhà đã không thể kìm nén nổi niềm vui khi biết Phương Minh và các bạn trong đội giành được thành tích tốt như vậy. Phương Minh thực sự rất nghiêm túc trong học tập. Ở nhà, ngoài việc học, Phương Minh còn giúp bố mẹ chăm sóc bà và dạy em gái học bài”- mẹ Phương Minh tự hào khi nói về cậu con trai của mình.

Với cậu học trò Ngô Phi Long (Trường THPT chuyên Sơn La, tỉnh Sơn La) vượt lên hoàn cảnh khó khăn của một tỉnh vùng cao, dù mới là học sinh lớp 11, nhưng đã có thành tích khiến nhiều người phải khâm phục, với 4 tấm huy chương ở các kỳ thi trong nước và quốc tế về môn Vật lý. Thi đỗ cả hai trường THPT chuyên Sơn La và chuyên Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia Hà Nội), nhưng Long lựa chọn học gần nhà vì "không phải cứ ở quê thì môi trường học không tốt". Long chứng minh được điều này qua giải thưởng mà em đạt được: giải nhất tỉnh và giải nhất quốc gia môn Vật lý khi đang học lớp 11 và giờ đây làm tấm HC vàng Olympic quốc tế. Sinh ra trong gia đình có truyền thống học tập, cả bố và mẹ đều là giáo viên dạy Vật lý, chính vì thế, Phi Long khẳng định chính bố mẹ đã là người định hướng cho em theo đuổi môn Vật lý và có những bước chuẩn bị chu đáo để em có kết quả tốt như ngày hôm nay.

Chia sẻ về thành tích đáng mừng của đoàn Việt Nam năm nay, thầy Vũ Đình Hòa, Trưởng đoàn Olympic Toán học năm 2012 cho biết, “hậu phương” quan trọng nhất của các thí sinh năm nay là sự thay đổi mạnh mẽ trong cách thi chọn đội tuyển của Bộ GD&ĐT. Hình thức thi được thay đổi rất phù hợp, thi trong hai ngày, mỗi ngày 4,5 tiếng, giống với thi quốc tế. Đề thi chọn đội tuyển quốc gia có nội dung tốt, tính phân loại cao. Đề thi năm nay đảm bảo được nhiều yêu cầu, tính khoa học, tính mới lạ, có bài khó nhưng không quá khó, đủ để phát hiện ra những học sinh thực sự xuất sắc.

Đặc biệt, sau nhiều năm bỏ ưu tiên tuyển thẳng đối với thí sinh, năm nay Bộ GD&ĐT đã có các chính sách ưu đãi cho các học sinh giỏi quốc gia và quốc tế để tạo điều kiện cho các em phát huy hết năng lực của mình. Các em học sinh dự kỳ thi chọn đội tuyển Olympic được xét tuyển thẳng vào các trường đại học theo nguyện vọng đăng ký và được ưu tiên đi đào tạo đại học ở nước ngoài bằng nguồn học bổng của Nhà nước...

Tiếp tục học tập để cống hiến

Giành được huy chương tại kỳ thi danh giá của thế giới là niềm vui lớn của các thí sinh, nhưng các em không nghĩ là mục tiêu chỉ có thế. “Đối với bọn em đây mới là bước khởi đầu, chúng em cần phải cố gắng hơn nữa để hoàn thành những dự định và ước mơ của mình” – Nguyễn Thị Ngọc Hồng (HC đồng Olympic Sinh học quốc tế) chia sẻ.

Thí sinh đội tuyển Olympic Sinh học Việt Nam cùng thầy cô giáo tại lễ trao giải Olympic Sinh học quốc tế năm 2012 tại Xin-ga-po. Ảnh: Ngọc Hồng.

“Từ nhỏ, ước mơ duy nhất và nghề duy nhất em muốn theo đuổi là ngành y, vì thế, em muốn học chuyên sâu môn Sinh để có thể thực hiện ý tưởng đó của mình”. Ngọc Hồng sẽ viết tiếp ước mơ được chữa bệnh cứu người tại Trường Đại học Y Hà Nội. Với Ngọc Hồng, cảm giác hơi buồn là tâm trạng đầu tiên khi biết mình đoạt HC đồng, bởi theo em đoàn Việt Nam có thể giành được kết quả cao hơn nữa. Theo Ngọc Hồng thí sinh Việt Nam gặp phải nhiều khó khăn hơn so với bạn bè thế giới. “Đó là trang thiết bị để thực hành chưa được đầy đủ. Các em hầu như không được tiếp cận với việc thực hành, chỉ đến khi được chọn vào đội tuyển thi quốc tế mới có cơ hội được làm những bài tập thực tế. Trong khi đó, các thí sinh quốc tế lại tiếp xúc với những công việc này ngay từ lớp 6, thậm chí còn sớm hơn. Chính bởi vậy, phần thi thực hành của đội Sinh học Việt Nam chưa thực sự được như mong đợi. Hy vọng rằng, những năm sau các em sẽ được khắc phục tình trạng này”.

Với những “chàng trai vàng” của Olympic toán học, mỗi người đều có sự lựa chọn riêng với nghề nghiệp của mình nhưng tất cả đều chung một đam mê theo đuổi Toán học đến tận cùng. Chính vì thế, Đậu Hải Đăng đã nộp hồ sơ xin tuyển thẳng vào Khoa Toán của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội và Khoa Khoa học máy tính của Trường Đại học Công nghệ (Đại học Quốc gia Hà Nội). Còn Nguyễn Phương Minh đã nộp hồ sơ vào Khoa Toán của Trường Đại học Sư Phạm Hà Nội và Khoa Toán của Trường Đại học Khoa học tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội). Với niềm yêu thích công nghệ thông tin và nghĩ rằng đây là ngành có nhiều ứng dụng từ môn Toán học, Nguyễn Tạ Duy đã nộp hồ sơ dự tuyển vào Khoa Công nghệ thông tin, Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội. Nguyễn Tạ Duy cũng tự nhận thấy rằng “Điểm mạnh của thí sinh Việt Nam so với các đội bạn đó là dạng bài hình và đại số. Còn số học và những bài tổ hợp thì còn hạn chế hơn các đội khác. Vì thế, em mong muốn, những năm sau đội tuyển mình có thể khắc phục được điều này”.

Là người tâm huyết với nền giáo dục nước nhà, thầy Vũ Đình Hòa mong muốn, trước hết, Bộ GD&ĐT cần tiếp tục phát huy cách tổ chức thi như năm nay. Bộ cũng cần có những chính sách ưu đãi hơn nữa để các em học sinh cố gắng học tập và rèn luyện đoạt giải cao tại kỳ thi Olympic quốc tế. Còn riêng với môn Toán, sau khi Bộ GD&ĐT bỏ hệ chuyên THCS, kiến thức hình học phẳng và số học của học sinh yếu hẳn đi (vì không được học từ THCS), vì thế Bộ cần phải có biện pháp khắc phục tình trạng này, để tiếp tục giữ được “phong độ” của đội tuyển Toán cũng như các đội tuyển khác.

Năm học 2012, ngành giáo dục Việt Nam có thể coi là đã gặt hái được những “thành quả vàng”. Một năm học nữa lại sắp bắt đầu, hy vọng rằng tri thức Việt Nam sẽ được chắp cánh, bay cao, bay xa hơn nữa…
-----------------------------
Kỳ 1: Những gương mặt “vàng”

Bài và ảnh: Vũ Dung