Tăng nhanh, giảm chậm

Từ đầu năm 2016 đến nay, giá xăng, dầu đã có 4 lần giảm, gần nhất là ngày 18-2, đưa giá xăng RON 92 xuống mức 13.750 đồng/lít, thấp nhất kể từ tháng 7-2009. Người tiêu dùng hy vọng, sau khi giá xăng, dầu giảm sâu thì các mặt hàng liên quan cũng giảm giá, đặc biệt là giá cước vận tải. Thế nhưng, nhiều doanh nghiệp vận tải vẫn nhìn nhau, không chịu giảm giá.

Trước tình hình đó, ngày 19-2, ông Lê Đình Thọ, Thứ trưởng Bộ GTVT đã chỉ đạo các sở GTVT và các doanh nghiệp giảm giá cước cho phù hợp với giá xăng, dầu giảm. Đến ngày 22-2, ông Nguyễn Hồng Trường, Thứ trưởng phụ trách Bộ GTVT tiếp tục có buổi làm việc với các hãng vận tải về nội dung này và yêu cầu báo cáo kết quả trước ngày 10-3.

Ngay sau đó, phóng viên Báo Quân đội nhân dân đã tới một số doanh nghiệp vận tải tìm hiểu về kết quả thực hiện nội dung chỉ đạo này. Tại TP Hà Nội, ông Nguyễn Khương Duy, Giám đốc Công ty TNHH Thiên Phong (hãng tắc-xi Thành Công) cho biết: “Chúng tôi dự kiến giảm giá cước từ 500-1.000 đồng/km. Tuy nhiên, mỗi lần điều chỉnh giá cước mất nhiều thời gian, khi thực hiện sẽ phải tháo niêm phong kẹp chì, sau đó cài mới và phải có kiểm định, dán tem, chi phí cho mỗi xe khoảng 250.000 đồng... ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh”.

Còn theo ông Lưu Huy Hà, Tổng giám đốc điều hành Công ty Cổ phần Hoàng Hà (tỉnh Thái Bình): “Ngay từ lần giảm giá xăng trước Tết Nguyên đán Bính Thân, chúng tôi đã giảm giá cước vận tải xuống từ 5-10% cho phù hợp với các loại xe của công ty (xe buýt, tắc-xi, xe tuyến cố định Hà Nội-Thái Bình). Mức giảm này đã rất phù hợp, vì vậy công ty chúng tôi sẽ giữ nguyên không thể giảm tiếp. Mặt khác, mỗi lần điều chỉnh giá có rất nhiều thủ tục nên cần có cái nhìn toàn diện. Giá nhiên liệu bây giờ đối với phương tiện vận tải chỉ chiếm 30% tổng cơ cấu giá, cho nên không hẳn giá nhiên liệu quyết định tất cả, trong khi đó, chi phí đầu tư cho phương tiện vận tải lại tăng nhiều”.

Đồng tình với các doanh nghiệp về việc quy trình, thủ tục để giảm giá mất nhiều công đoạn và thời gian. Thế nhưng, cũng cần phải lật lại vấn đề rằng, mỗi lần giá xăng, dầu tăng thì giá cước vận tải cũng tăng rất nhanh. Phải chăng, trong quy trình, thủ tục xin giảm giá cước và tăng giá cước có sự khác nhau?

Về vấn đề này, ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý giá, Bộ Tài chính cho rằng: “Việc kê khai giảm giá cước vận tải của các doanh nghiệp hiện đã được các cơ quan chức năng tạo điều kiện hết mức. Doanh nghiệp sau khi gửi kê khai và được rà soát sẽ nhận được trả lời ngay. Tuy nhiên, sau kê khai còn phải kiểm định ở một số lĩnh vực khác”.

Đến nay, mặc dù đã qua ngày 10-3, nhưng rất nhiều doanh nghiệp vẫn chưa công bố kết quả thực hiện việc giảm giá cước vận tải theo chỉ đạo của Thứ trưởng phụ trách Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường.

Theo phản ánh của người dân, nhiều nhà xe tại Bến xe Gia Lâm vẫn không chịu giảm giá cước sau khi giá xăng, dầu đã giảm sâu.

 

Cần biện pháp xử lý kiên quyết, hiệu quả

Tại TP Hà Nội, để chấn chỉnh tình trạng “giá xăng giảm, giá cước vận tải đứng im” thì Sở GTVT TP Hà Nội đã nhiều lần phối hợp với Sở Tài chính tổ chức kiểm tra việc thực hiện kê khai giá của các doanh nghiệp. Tuy nhiên, theo thông tin cung cấp của ông Nguyễn Hoàng Linh, Phó giám đốc Sở GTVT Hà Nội: “Việc kiểm tra cũng không đạt hiệu quả cao do quy định về xử phạt vi phạm hành chính không có nội dung xử phạt đối với hành vi không kê khai lại giá theo yêu cầu của cơ quan nhà nước. Vì thế, điều này cần phải điều chỉnh, bổ sung để cơ quan quản lý nhà nước có cơ chế quản lý hiệu quả hơn”.

Liên quan đến nội dung này, mới đây, Bộ Tài chính và Bộ GTVT đã có dự thảo sửa đổi một số nội dung của Thông tư liên tịch số 152/2014/TTLT-BTC-BGTVT, như: Thống nhất đầu mối về quản lý giá, giao cho sở GTVT các tỉnh quản lý kê khai giá; tính toán việc giá nguyên liệu giảm từ 20% trở lên thì doanh nghiệp vận tải buộc phải giảm giá, không cần có sự nhắc nhở từ cơ quan quản lý nhà nước. Dự kiến thông tư sẽ được ban hành trong tháng 3-2016.

“Có nhiều ý kiến ủng hộ phương án bắt buộc các doanh nghiệp phải giảm giá cước khi giá nguyên liệu giảm từ 20% trở lên, có ý kiến cho rằng chỉ nên ở mức 15%. Chúng tôi sẽ đánh giá kỹ từng phương án để đưa ra quy định phù hợp với thực tiễn và quản lý giá theo cơ chế thị trường. Ở mức này mà các nhà xe không chịu giảm giá cước thì sẽ bị xử phạt theo Nghị định số 109/2013/NĐ-CP và bị xử phạt bổ sung, truy thu vào ngân sách Nhà nước bằng cách hạch toán giữa việc không giảm giá với thực hiện giảm giá. Ngoài ra, các doanh nghiệp có thể tự điều tiết giá theo quy luật thị trường, không hạn chế thời gian và mức độ giảm”-ông Nguyễn Anh Tuấn cho biết.

Dư luận cho rằng, cùng với việc sửa đổi, hoàn thiện các quy định tại Thông tư liên tịch số 152/2014/TTLT-BTC-BGTVT, các cơ quan quản lý nhà nước cần quyết liệt hơn nữa trong quản lý giá cước vận tải. Theo đó, cần phải nêu tên các nhà xe chây ỳ, chậm trễ, không chịu giảm giá cước khi giá xăng, dầu xuống thấp trên các phương tiện thông tin đại chúng để khách hàng biết và tẩy chay, giống như ngành thuế đã thực hiện đối với các doanh nghiệp chây ỳ, nợ đọng thuế; ngoài ra cần phải thu hồi phù hiệu của những nhà xe cố tình vi phạm quy định về giảm giá cước vận tải.

Bài và ảnh: ĐỨC TUẤN - HOÀNG NHƯỠNG