Dự án xây dựng bãi đỗ ô tô hồ Bụng Cá (nằm trên địa bàn phường Tứ Liên và Quảng An, quận Tây Hồ) được UBND TP. Hà Nội tổ chức đấu thầu từ năm 1997. Công ty Cổ phần đầu tư và phát triển công nghệ MEFRIMEX (Gọi tắt là Công ty MEFRIMEX) là đơn vị trúng thầu. Ngay sau khi trúng thầu, Công ty này đã nộp 5 tỷ đồng đặt cọc và hoàn tất các thủ tục pháp lý, tiến hành xây dựng dự án. Tuy nhiên cho đến nay, sau hơn 10 năm, Dự án vẫn còn nằm trên...giấy.

Chậm do không có ranh giới quy hoạch

Theo bản đồ quy hoạch phát triển giao thông của TP.Hà Nội được phê duyệt từ năm 1994 và bản đồ quy hoạch tổng thể TP.Hà Nội đến năm 2020 đều xác định khu vực hồ Bụng Cá là nơi xây dựng bãi đỗ xe ô tô. Đây là một quy hoạch đáp ứng được nhu cầu phát triển của một đô thị hiện đại. Vậy tại sao Dự án này lại bị “treo” lâu đến thế?

Sau khi trao đổi với chủ Dự án, lãnh đạo chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng, chúng tôi được biết: Thời điểm năm 1997, UBND TP Hà Nội bắt đầu thực hiện chủ trương “xã hội hóa đầu tư” để huy động các nguồn vốn phát triển kinh tế - xã hội cho Thủ đô. Dự án bãi đỗ xe hồ Bụng Cá là một trong những dự án đầu tiên thí điểm về đấu giá quyền sử dụng đất. Chính vì thế, ngay cả khi đã trúng thầu, Công ty MEFRIMEX vẫn chưa có đủ các văn bản pháp lý để tiến hành khởi công. Ông Tô Tuỳ Anh, đại diện chủ đầu tư cho biết: “Sau khi trúng thầu, chúng tôi mới tổ chức cùng các cấp chính quyền, các sở, ngành của thành phố tiến hành xác định chỉ giới đường đỏ, chỉ giới bảo vệ đê và tham khảo các cơ quan quản lý liên quan như môi trường, điện, nước, bảo vệ đê, phương án phòng cháy chữa cháy... để làm quy hoạch chi tiết cho Dự án”.

Trong Tờ trình liên ngành gồm các Sở Kế hoạch và Đầu tư, Quy hoạch và Kiến trúc, Tài nguyên Môi trường và Nhà đất, Tài chính về việc rà soát quá trình triển khai xây dựng dự án của Cty MEFRIMEX tháng 7-2006 cũng đã xác định: “Trên cơ sở phân tích quá trình triển khai lập Dự án, các khó khăn, vướng mắc, nguyên nhân triển khai chậm tiến độ không hoàn toàn do nhà đầu tư mà do một phần nguyên nhân khách quan trong việc giải quyết thủ tục hành chính của cơ quan Nhà nước...”.

Mặc dù rất khẩn trương, mãi đến tháng 8-2006, sau gần 10 năm kể từ khi trúng thầu, Công ty mới nhận được văn bản của Sở Quy hoạch Kiến trúc phê duyệt tổng mặt bằng 1/500 về ranh giới của Dự án. Từ cơ sở trên, tháng 3-2007, UBND TP.Hà Nội đã cấp Giấy chứng nhận đầu tư số 0112000009 cho Công ty MEFRIMEX đầu tư xây dựng tổ hợp bãi đỗ xe, ga ra ô tô tại hồ Bụng Cá với tổng đầu tư 335 tỷ đồng.

Như vậy, sau gần 10 năm, các thủ tục về đất đai, đầu tư và xây dựng mới hoàn tất. Cty MEFRIMEX tiếp tục hoàn tất các thủ tục khác để dự án có thể khởi công trong năm 2008.

Liệu có khởi công được trong năm 2008?

Tưởng rằng với việc UBND TP Hà Nội cấp Giấy chứng nhận đầu tư thì mọi việc sẽ suôn sẻ. Nhưng không, hiện nay việc giải phóng mặt bằng lại tiếp tục trở thành trở ngại lớn.

Được biết, do sự chuẩn bị đầu tư và các thủ tục hành chính quá lâu, đến nay trong số 20.450 m2 đất của Dự án đã có gần 9.000 m2 bị các hộ dân, các đơn vị lấn chiếm sử dụng trái phép.

Rất nhiều công trình nhà ở kiên cố mới được xây dựng trên diện tích đất dự án

Ngày 17-1, trao đổi với đồng chí Trần Quang Anh, Phó chủ tịch UBND phường Quảng An, chúng tôi được biết, trong thời gian từ năm 1997 đến nay, vì chưa có ranh giới quy hoạch và không có quyết định thu hồi đất của UBND TP Hà Nội cho Dự án, nên UBND phường Tứ Liên và Quảng An vẫn tiếp tục tiến hành chứng nhận cho các hộ dân trong khu vực quy hoạch làm Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và xây dựng các công trình xây dựng kiên cố... Trong số đó, có nhiều đơn vị, cá nhân đã lợi dụng sơ hở cố tình lấn chiếm đất trái phép. Mặc dù ngay sau khi phát hiện sai phạm, các cơ quan quản lý nhà nước đã ra văn bản quyết định tháo dỡ các công trình xây dựng trai phép, trả lại mặt bằng cho Dự án, nhưng việc thu hồi đất lấn chiếm đòi hỏi mất rất nhiều thời gian và công sức...

Cùng ngày, chúng tôi cũng nhận được nhiều ý kiến bức xúc của ông Tô Tùy Anh. Ông nói: “Khi trúng thầu, toàn bộ diện tích đất nằm trong Dự án hầu như chưa có công trình xây dựng lớn nào. Nhưng hiện nay, nhiều hộ dân đã thay đổi công năng sử dụng đất, biến đất vườn thành đất ở; nhiều nhà trước là cấp 4, nay đã xây cao tầng... Ngày 26-7-2007, Công ty phối hợp với địa phương tổ chức điều tra và thống kê các hộ dân có liên quan đến việc giải phóng mặt bằng. Kết quả, 104 hộ dân có đất bị thu hồi; 73 hộ dân bị thu hồi đất có đủ giấy tờ sử dụng đất theo đúng pháp luật, trong đó có 26 hộ dân phải di dời và tái định cư... Điều này làm cho số tiền phải chi để giải phóng mặt bằng là rất lớn, gây thiệt hại về kinh tế cho công ty. Đấy là chưa kể đến việc lên giá của các hạng mục khi tiến hành thi công Dự án...”.

Dù phía trước còn rất nhiều khó khăn, nhưng ông Anh vẫn rất lạc quan: “Nếu như UBND TP.Hà Nội cùng các cơ quan chức năng tạo điều kiện, giải quyết nhanh những tồn đọng trong giải phóng mặt bằng... thì với sự nỗ lực của mình, Công ty sẽ hoàn tất Dự án trong năm 2008”.

Hiện nay, Sở Tài nguyên-Môi trường-Nhà đất Hà Nội cũng như Công ty MEFRIMEX đang chờ phê duyệt và quyết định thu hồi đất cho dự án của UBND TP.Hà Nội để triển khai phương án bồi thường tái định cư và giải phóng mặt bằng. Hy vọng trong năm 2008 này, dự án xây dựng bãi đỗ xe ô tô hồ Bụng Cá sẽ được khởi công, giải quyết được tình trạng thiếu chỗ đỗ ô tô như hiện nay và một tổ hợp không gian xanh cho Thủ Đô, tiến tới kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội.

Bài và ảnh: Phú Sơn - Quang Thu