Đàn bò thả rông ở Đắc Lắc có nguy cơ cao lây bệnh LMLM

QĐND Online - Chỉ sau mấy ngày được nhận 35 con bò, trong số 46 con bò giống thuộc “Dự án cấp bò giống cho các hộ nghèo”, các hộ dân ở xã Ea Pil, huyện M’Đắc (Đắc Lắc) đã phát bệnh lở mồm long móng (LMLM). Theo phản ánh của người dân, bò dự án còn lây bệnh cho hàng chục con bò nhà khác, nguy cơ lây lan bệnh trên diện rộng đang rất cao.

Được biết, đầu tháng 9-2010, Dự án chăn nuôi bò sinh sản theo Chương trình giảm nghèo năm 2010 (do Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Đắc Lắc làm chủ dự án) đã thực hiện cấp bò đợt 1 cho 46 hộ, trong tổng số 138 hộ nghèo ở xã Ea Pil được cấp bò theo chương trình này. Tuy nhiên, niềm vui của các hộ nghèo chỉ kéo dài được chưa đến 3 ngày thì bò thuộc dự án cấp đồng loạt…phát bệnh LMLM.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Biên Cương, thôn 2, xã Ea Pil, cho biết: để được nhận 1 con bò của dự án, ông phải trả thêm 1,1 triệu đồng, vì con bò được cấp nặng hơn theo quy định. Chỉ 2 ngày sau khi về, con bò này sùi bọt mép, chân đi khập khiễng, bỏ ăn và truyền luôn bệnh sang cho 3 con bò gia đình đang nuôi. Những “nạn nhân” tiếp theo là 5 con bò của bà Trần Thị Cần, hộ hàng xóm. Trong số đó, 1 con đã bị chết, 4 con còn lại vẫn đang bỏ ăn, sùi bọt mép, đi khập khiễng.

Theo kết quả kiểm tra ban đầu của Chi cục Thú y tỉnh Đắc Lắc, chỉ sau 3 ngày được giao đã có 8 con bò của dự án phát bệnh LMLM và lây bệnh sang cho 11 con bò của các hộ dân. Đến ngày 14-9, tổng số 46 con bò của dự án cấp đã có 35 con bị phát bệnh LMLM, những con bò của dự án còn lây bệnh cho 16 con bò và 13 con trâu của người dân nuôi trước đó.

Chi cục Thú y tỉnh Đắc Lắc đã phối hợp với Trung tâm thú y vùng xuống xã Ea Pil để lấy mẫu bệnh phẩm, tìm hiểu nguyên nhân và kiểm tra công tác phòng chống dịch. Ông Nguyễn Khắc Chuyên, Chi cục trưởng Chi cục Thú y tỉnh Đắc Lắc lo ngại: nguy cơ dịch lở mồm long móng từ điểm dịch xã Ea Pil lây lan ra diện rộng là rất cao, bởi tính chất lây lan rất nhanh của bệnh LMLM. Mặt khác dù mới chỉ phát hiện nhưng tốc độ lây lan của bệnh tại điểm phát dịch rất mạnh. Thêm vào đó là tập quán chăn nuôi gia súc theo kiểu thả rông khiến bệnh sẽ bị phát tán nhanh, khó kiểm soát.

Hiện tại, việc kiểm soát đàn gia súc ở đây vẫn đang gặp khó khăn, ngay cả việc xác định chính xác số gia súc bị mắc bệnh LMLM cũng rất khó, bởi đang có hàng nghìn con trâu, bò được thả rông. M’Đrắc là một trong những vùng chăn nuôi trâu bò trọng điểm của tỉnh Đắc Lắc, vì vậy nếu bệnh LMLM lây lan trên diện rộng sẽ gây ra thiệt hại rất lớn. Đây cũng là huyện đang chịu thiệt hại bởi dịch tai xanh trên đàn lợn.

Số bò của dự án nói trên do Chi cục Phát triển nông thôn giao cho HTX Hợp Nhất, huyện Ea Kar (Đắc Lắc) thu gom đưa về cấp cho hộ nghèo xã Ea Pil. Cũng theo ông Nguyễn Khắc Chuyên cho biết, hiện nay việc truy tìm nguồn gốc của số bò này gặp rất nhiều khó khăn vì bò được thu gom ở nhiều nơi, vì vậy việc ngăn chặn tận gốc nguồn lây bệnh là không thể. Đây cũng chính là một trong những nguy cơ để bệnh lây lan, phát tán trên diện rộng.

Chi cục Thú y tỉnh Đắc Lắc đã đưa ra các biện pháp chống dịch như: cách ly số trâu, bò bị bệnh đã được phát hiện để theo dõi điều trị và chăm sóc; lập các chốt tạm thời trên các trục đường lưu thông vào vùng dịch; khoanh vùng để dập dịch; tổ chức tiêm phòng văcxin bao vây, thực hiện tiêu độc khử trùng… Nhưng với hàng nghìn con trâu, bò đang được chăn thả rông thì rõ ràng nguy cơ về dịch LMLM lây lan trên diện rộng đang là mối hiểm họa thường trực, khó kiểm soát. Như vậy, Đắc Lắc là tỉnh đầu tiên trong cả nước xuất hiện dịch LMLM sau một thời gian cả nước khống chế được dịch bệnh này. Các cơ quan chức năng cũng cần thiết điều tra, làm rõ và xử lý nghiêm trách nhiệm của những người thu gom, cấp “bò bệnh” cho người dân.

Bài và ảnh: Bình Định-Việt Dũng