QĐND Online - Đã hơn một tháng kể từ khi hộ dân đầu tiên xã Phúc Khoa (huyện Tân Uyên) phát hiện ra gia súc của mình bị mắc bệnh lở mồm long móng (LMLM), cho đến nay, sau rất nhiều nỗ lực của lực lượng thú y nhưng dịch vẫn không có dấu hiệu dịu lắng mà còn lan rộng ra hầu khắp xã. Con số thống kê của thú y xã chỉ có gần 100 con gia súc mắc bệnh nhưng thực tế có thể lớn hơn rất nhiều.

Dịch lan rộng toàn xã

Thống kê của xã cho biết, đến thời điểm này dịch LMLM đã xuất hiện trên 37 con trâu, bò và 40 con lợn. Tuy nhiên, anh Lò Văn Nam - cán bộ thú y xã Phúc Khoa thừa nhận rằng: “Số lượng trâu bò mắc dịch thì chắc chắn, tuy nhiên với lợn thì không. Theo nhiều nguồn tin thì tối thiểu cũng phải có đến 80 con lợn bị mắc bệnh LMLM…”.

Dịch LMLM bắt đầu xuất hiện ngày 6/12/2010 trên đàn lợn ở bản Nà Lại của xã, sau đó lan rộng ra toàn địa bàn. Ông Lò Văn Phóng - Phó Chủ tịch UBND xã nhận định: “Nguyên nhân là do người dân không chịu tiêm phòng cho đàn gia súc, việc vệ sinh chuồng trại, phòng chống dịch bệnh còn nhiều chủ quan là cơ hội cho nguồn bệnh. Cũng bởi chủ quan nên người dân đã sử dụng nội tạng gia súc không rõ nguồn gốc (nghi ngờ mang mầm bệnh) từ nơi khác tới. Tuy xã đã xử lý, tiêu huỷ 2 vụ với hơn 100kg lòng trâu từ nơi khác mang tới địa bàn nhưng khó có thể nói rằng đã ngăn chặn triệt để được mầm bệnh lan tới địa bàn”.

Đàn lợn nhà anh Nguyễn Khắc Thái đã bắt đầu hồi phục

 

Đến nay, đã có 7/10 bản của xã Phúc Khoa xuất hiện dịch LMLM; bản Phúc Khoa là bản có nhiều hộ dân và nhiều gia súc bị mắc bệnh nhất (tuy nhiên con số cụ thể cũng chưa được thống kê đầy đủ).

Kiểm tra thực tế tại địa bàn, chỉ riêng gia đình bà Nguyễn Thị Lé (ở bản Phúc Khoa) và gia đình anh Nguyễn Khắc Thái (bản Ngọc Lại), số lợn mắc bệnh LMLM đã lên đến hơn 20 con và như vậy, con số thực tế có thể sẽ hơn số lượng báo cáo của xã rất nhiều.

Để kịp thời cứu chữa cho đàn gia súc, xã Phúc Khoa đã thành lập các tổ đội phun tiêu độc khử trùng tại tất cả các bản, tăng cường công tác tuyên truyền cho người dân nâng cao ý thức phòng chống dịch bệnh và nghiêm cấm việc bán chạy gia súc khi mắc bệnh. Báo cáo của xã cho biết trong số 47 con trâu bị LMLM thì đã có 37 con được chữa trị khỏi bệnh, 10 con đang hồi phục sức khoẻ. Tuy nhiên do thời tiết bất lợi nên tình hình diễn biến dịch bệnh còn rất phức tạp, nhất là trên đàn lợn của xã.

Ngoài bệnh LMLM, đàn gia súc của xã cũng đang phải đối mặt với một loại bệnh khiến lợn chết rất nhanh. Ông Trịnh Văn Bản kể: “Tôi vừa nghe lợn kêu ngoài chuồng, tưởng chúng cắn nhau, nhưng khi ra thì cả đàn đã chết gần hết. Một đàn lợn bột chuẩn bị tách đàn xuất bán mà chỉ có một loáng đã chết hết!”. Anh Ngô Xuân Trường - cán bộ Phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn huyện Tân Uyên khẳng định: “Những triệu chứng như bà con cung cấp thì rất có thể lợn đã bị nhiễm bênh E.coli. Bệnh này khiến cho lợn chết rất nhanh và hay xuất hiện ở đàn lợn bột, lợn con. Bệnh này có thể chữa trị được nhưng phải phát hiện sớm”.

Áp lực an ninh thực phẩm cho Tết

Tuy bệnh LMLM không trực tiếp làm cho đàn gia súc bị chết nhưng nó làm cho con vật bị suy kiệt, tạo điều kiện thuận lợi cho các dịch bệnh khác tấn công. Hiện nay huyện Tân Uyên có 10 xã, thị trấn thì đã có tới 8 xã, thị trấn xuất hiện dịch LMLM.

Gia đình bà Nguyễn Thị Lé (bản Phúc Khoa) vừa bị chết một lứa lợn 12 con. Bên 4 ngăn chuồng trống, bà thở dài: “Hơn 700 cân lợn chuẩn bị được bán thì chết hết cả! Tôi định xuất lứa này là vừa đủ cho cả nhà ăn Tết nhưng bây giờ thì phải đem chôn mãi tít trên đồi rồi!”.

Không chỉ gia đình bà Lé mà nhiều gia đình trong xã cũng cùng cảnh ngộ.

Với tư tưởng chủ quan, bà con cho rằng con trâu mắc bệnh thì đáng lo còn con lợn mắc bệnh mà chết thì thịt, vậy nên có nhiều nhà đến khi cán bộ thú y xã tới nhà mới nói có vài con lợn mắc bệnh nên chẳng đáng để đi thông báo. Nhiều gia đình chọn cách xử lý kinh tế hơn là khi lợn mắc bệnh thì gọi lái buôn vào bán tháo. Có con lợn gần 70 kg nhưng bán chỉ có 500 ngàn đồng như nhà anh Quang (bản Phúc Khoa). Trong khi đó vì hám lợi, nhiều người sẵn sàng tìm mua lợn mắc bệnh để giết thịt. Hành động này đã “tiếp tay” cho nguồn bệnh phát tán khắp nơi khiến chính quyền khó lòng kiểm soát hết. Giờ thì huyện Tân Uyên đang chuẩn bị công bố phát dịch LMLM. Việc công bố dịch sẽ giúp cho người dân nhiều trong việc điều trị cho đàn vật nuôi như hỗ trợ thuốc, các loại hóa chất khử trùng, tiêu độc, hỗ trợ tư vấn… Đây là việc làm cần thiết.

Dịch xuất hiện vào thời điểm cuối năm sẽ ảnh hưởng lớn tới nguồn thực phẩm chuẩn bị cho dịp Tết Nguyên đán sắp tới. Nhiều gia đình chờ bán lợn để sắm Tết, nhiều người chuẩn bị lợn để thịt Tết… nhưng khi có dịch thì chẳng ai dám thịt để tự ăn cả. Theo quy định của ngành thú y, khi bị mắc bệnh phải điều trị, theo dõi trong khoảng thời gian 3 tháng mới được xuất bán hoặc giết thịt. Như vậy khi đàn lợn của xã Phúc Khoa nói chung và của huyện Tân Uyên đang mang bệnh thì Tết Tân Mão này giá thịt lợn có thể lên.

Bài, ảnh: Khánh Kiên