Kỳ 2: Ở nơi “lửa thử vàng”
Phía sau sự sầm uất, nhộn nhịp giao thương, cửa khẩu quốc tế Tân Thanh, Lạng Sơn luôn tiềm ẩn những phức tạp về an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Đại tá Vi Đình Diêm, Phó chỉ huy trưởng nghiệp vụ Bộ chỉ huy BĐBP Lạng Sơn nhận xét: Tân Thanh là địa bàn "nóng" trên tuyến biên giới Lạng Sơn về các loại tội phạm ma túy, buôn bán tiền giả, buôn bán người... Có lẽ cũng vì “đặc thù” ấy mà Đồn biên phòng Tân Thanh luôn được xem là nơi “lửa thử vàng”…
Đêm đã về khuya, tiếng ầm ì từ những chiếc xe tải hạng nặng xuôi ngược khu vực cửa khẩu biên giới vẫn đều đều vọng lại. Giọng trầm lắng, Trung tá, Đồn trưởng Lê Quang Đạo chia sẻ với chúng tôi những vất vả, gian khó của người chiến sĩ biên phòng nơi đây.
Đồn biên phòng Tân Thanh quản lý, bảo vệ gần 15km biên giới quốc gia, chủ yếu đi qua các khu vực địa hình phức tạp, núi non hiểm trở, chia cắt bởi dốc cao, khe sâu. Đối diện bên kia biên giới là hai khu thương trường Pò Chài và Lũng Vài của nước bạn. Bên này đồn phụ trách hai xã Tân Thanh và Tân Mỹ (Văn Lãng, Lạng Sơn), có hai cửa khẩu Tân Thanh và Cốc Nam. Sự phát triển mà khu kinh tế cửa khẩu mang lại cũng kéo theo sự du nhập của các thành phần xã hội đến từ nhiều nơi, làm phát sinh các vấn đề phức tạp về an ninh trật tự như: Buôn lậu, tiếp tay cho buôn lậu, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy, tiền giả, buôn bán phụ nữ, trẻ em qua biên giới… Bọn tội phạm, các đối tượng buôn lậu thì gian manh, trăm phương nghìn kế, sẵn sàng tấn công, chống trả, cướp hàng khi bị thu giữ... và cả không ít những "viên đạn bọc đường"…
- Trên chiều dài gần 15km biên giới mà đồn đảm nhiệm, có hàng trăm đường mòn, lối tắt mà các đối tượng phạm tội lợi dụng hoạt động tội phạm, vượt biên trái phép. Thủ đoạn, phương thức hoạt động của chúng rất tinh vi và thường xuyên thay đổi, nhất là các đối tượng buôn bán “hàng trắng”. Chúng thường thuê người dân bản địa vận chuyển hàng lậu, hàng cấm bởi họ rất thông thạo địa hình, trong số đó có cả người già và trẻ em, những đối tượng hiểu biết về pháp luật còn hạn chế. Bên cạnh đó, đồn cũng còn nhiều khó khăn, như lực lượng mỏng, phương tiện, trang bị thiếu và lạc hậu - Trung tá, Đồn trưởng Lê Quang Đạo bộc bạch.
 |
Ban chỉ huy đồn triển khai kế hoạch đấu tranh phòng, chống tội phạm. |
Chúng tôi từng được nghe và trực tiếp chứng kiến các đối tượng buôn bán, vận chuyển hàng lậu “cướp hàng”, ngang nhiên chống người thi hành công vụ khi bị lực lượng chức năng bắt giữ. Trong chuyến xe ngược về biên giới Tân Thanh, qua câu chuyện của Thiếu úy quân nhân chuyên nghiệp Nguyễn Văn Trụ, lái xe của cơ quan Bộ tư lệnh BĐBP, chúng tôi càng thấy rõ hơn tính chất phức tạp, cam go và hiểm nguy trong công việc mà cán bộ, chiến sĩ biên phòng nơi đây từng ngày, từng giờ giáp mặt. Mấy năm trước, Nguyễn Văn Trụ từng là nhân viên tăng cường cho một số địa bàn khi anh công tác ở BĐBP Lạng Sơn. Anh cho biết: “Trước đây, khi thu giữ hàng lậu, BĐBP có thể áp tải hàng cùng đối tượng vi phạm về trụ sở khá dễ dàng. Những năm gần đây, các đối tượng buôn lậu, vận chuyển hàng lậu, hàng cấm... hoạt động rất tinh vi, manh động, nhiều thủ đoạn đối phó. Nếu bắt được hàng lậu, hàng cấm, mà xử lý không nhanh, chủ hàng lập tức huy động lực lượng “cửu vạn”, xe ôm đến gây sự, vu cáo, chống người thi hành công vụ, rồi nhân cớ đó cướp hàng, “giải tán” hàng chóng vánh; trong nhiều chuyên án, khi anh em biên phòng vừa rời cổng đơn vị, lập tức bị “tai mắt” của bọn buôn lậu bám theo, “chỉ điểm”...
Cũng bởi địa hình phức tạp, phần lớn khi đi làm nhiệm vụ trên tuyến bộ đội phải vượt đèo, leo dốc, đạp đá sắc, băng rừng... nên quần áo, giày dép của anh em cán bộ, chiến sĩ biên phòng nơi đây rất nhanh hỏng. Đánh án mỗi mùa có vất vả riêng. Mùa đông phải chịu cái lạnh thấu xương của gió rét vùng núi đá; mùa hè lại là nỗi lo thiếu… áo quần, giày, tất… Mỗi lần trèo đèo lên “chốt” làm nhiệm vụ tuần tra, chặn bắt hàng lậu… áo quần thường ướt đẫm mồ hôi, bộ này phơi chưa khô, bộ khác lại sũng nước...
Đói ư? Bộ đội thời nay đâu có đói. Chắc nhiều người sẽ ngạc nhiên khi nghe những người lính biên phòng nơi đây kể về cái đói trong những lần mật phục. Trên đường từ đồn ra cửa khẩu Tân Thanh, Thượng úy Dương Văn Thắng, Phó trưởng đồn biên phòng Tân Thanh tâm sự:
- Nhiều khi nhận được tin do quần chúng cung cấp gấp, các tổ công tác phải lên đường ngay, không kịp mang theo đồ ăn, nước uống, bởi có khi chỉ chậm vài phút là đối tượng phạm tội đã có đủ thời cơ để vượt biên, mất hút... Mật phục lâu, nên chuyện phải nhịn đói, khát để hoàn thành nhiệm vụ cũng là chuyện thường ngày...
Khó khăn, gian khổ là vậy, song nhiều năm qua, cán bộ,chiến sĩ Đồn biên phòng Tân Thanh luôn phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Toàn đồn tích cực bám dân, bám địa bàn, lăn lộn xây dựng lực lượng, cơ sở quần chúng tốt; phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương, các lực lượng chức năng trên địa bàn tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân tích cực tham gia đấu tranh, tố giác tội phạm… Đây là những biện pháp quan trọng, giúp cán bộ, chiến sĩ của đồn triệt phá thành công nhiều vụ án nghiêm trọng, góp phần giữ vững an ninh trật tự địa bàn.
- Để thực hiện tốt nhiệm vụ, đồn luôn xác định phải kết hợp đồng bộ các biện pháp biên phòng, trong đó lấy trinh sát, phòng chống tội phạm và vận động quần chúng làm mũi nhọn. Mỗi cán bộ thuộc ba lực lượng này đều phải có cơ sở hoạt động có chất lượng và độ tin cậy cao - Thiếu tá Đào Văn Trường, Chính trị viên đồn khẳng định.
 |
Nét đẹp thường ngày bên cột mốc biên cương. |
Từ năm 1998 đến tháng 5 - 2010, Đồn biên phòng Tân Thanh đã bắt 97 vụ với 114 đối tượng vận chuyển gần 3 tỷ đồng Việt Nam giả; 34 vụ với 39 đối tượng vận chuyển hơn 13,6kg hê-rô-in; 30 vụ với 52 đối tượng lừa 43 phụ nữ, trẻ em Việt Nam sang Trung Quốc bán. Nhiều vụ buôn bán, vận chuyển tân dược; mua bán, vận chuyển vũ khí trái phép; buôn bán pháo nổ; truy bắt đối tượng có lệnh truy nã… đều được đồn triệt phá thành công.
Từng là Trưởng phòng Trinh sát của Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh Lạng Sơn, nhiều năm trực tiếp theo dõi, chỉ đạo công tác phòng, chống các loại tội phạm ở địa bàn, Đại tá Vi Đình Diêm thấu hiểu và ghi nhận những kết quả, thành tích của Đồn biên phòng Tân Thanh trên trận tuyến nóng bỏng này. Anh cho biết:
- Bình quân hằng năm, riêng Đồn biên phòng Tân Thanh đấu tranh, bắt giữ tới 70% số vụ phạm tội về ma túy, tiền giả, buôn bán người... trên toàn tuyến biên giới Lạng Sơn. Cũng vì độ “nóng” ở cửa khẩu biên giới này, nên Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh thường chọn đây là nơi "gửi gắm" những cán bộ, chiến sĩ thực sự có năng lực, trách nhiệm, đã được thử thách qua thực tiễn công tác ở các đồn biên phòng khác, trong đó Ngô Văn Vinh là một điển hình.
Đêm về khuya, tâm sự với chúng tôi, Đội trưởng Đội vận động quần chúng, Thượng úy Trần Công Huy luôn nhắc đến những kỷ niệm về người đồng đội Ngô Văn Vinh khi hai người cùng tham gia phá án. Vụ án anh nhớ khá rõ là ngày 21-10-2009. Hôm đó, Trần Công Huy và Ngô Văn Vinh đang làm nhiệm vụ tại khu vực Cổng Trắng thì nhận được tin báo của cơ sở có hai đối tượng vận chuyển ma túy qua biên giới ở khu vực Vườn Mận. Nếu chạy bộ thì không kịp, hai anh em phóng vội xe gắn máy, băng qua những đường mòn giáp biên chi chít ổ gà, ổ trâu, lởm chởm đá tai mèo. Đến khu vực điểm cao 583, giấu vội xe vào lùm cây, hai anh em tiếp tục chạy bộ gần 2 cây số, rồi khẩn trương mật phục. Hai đối tượng vận chuyển ma túy có đặc điểm đúng như tin báo của cơ sở, đeo tay nải tiến về phía đường biên. Hai sĩ quan của đồn là Lý Văn Tý và Nguyễn Bá Lộc cũng đã kịp có mặt, hỗ trợ khép chặt vòng vây, bắt gọn hai đối tượng cùng tang vật là 2 bánh hê-rô-in. Khi quay lại lấy chiếc xe gắn máy, các anh mới phát hiện có những chiếc ốc xe đã long ra - “kết quả” sau chặng đường lởm chởm, cheo leo đèo dốc khi các anh truy đuổi tội phạm.
Về đồn Biên phòng Tân Thanh, người đầu tiên chúng tôi gặp là Thượng úy Dương Văn Thắng, Phó đồn trưởng nghiệp vụ. Theo Đại tá Vi Đình Diêm, Thượng úy Thắng cũng là một trong những cán bộ được lãnh đạo, chỉ huy biên phòng “gửi” về đồn để chung vai, chung sức cùng cán bộ, chiến sĩ nơi đây giữ bình yên biên giới.
Trán cao, đôi mắt tinh nhanh, sắc sảo của anh phần nào nói lên “tố chất” của người chiến sĩ có năng lực “tác chiến” với các loại tội phạm ở vùng biên này. Tìm hiểu, chúng tôi được biết, với 14 năm trong quân ngũ, chàng trai quê lúa Thái Bình Dương Văn Thắng đã lăn lộn, thử thách ở ba đồn biên phòng. Năm 2008, sau khi học xong lớp chuyển cấp sĩ quan ở Học viện Biên phòng, anh được cấp trên điều về làm Đội trưởng Đội trinh sát Đồn biên phòng Na Hình (Lạng Sơn) - một trong những trọng điểm về án ma túy lúc bấy giờ. Tại đây, chỉ trong 10 tháng, anh đã cùng đồng đội triệt phá thành công 3 vụ buôn bán hê-rô-in, trong đó 1 vụ đối tượng vận chuyển 6 bánh hê-rô-in. Với “vốn liếng” đánh án ban đầu ấy, năm 2009, Dương Văn Thắng được trên điều động, bổ nhiệm làm Phó đồn trưởng nghiệp vụ Đồn biên phòng Tân Thanh. Anh tiếp tục tham mưu cho ban chỉ huy đồn, trực tiếp chỉ đạo và tham gia phá thành cbng nhiều chuyên án đạt kết quả cao.
Ở nơi “lửa thử vàng” này còn có những cán bộ dạn dày “trận mạc”, nhiều thành tích như Trung tá, Đồn trưởng Lê Quang Đạo, trong 21 năm phục vụ quân ngũ thì có tới 18 năm chốt giữ nơi biên giới. Đó là Thiếu tá, Chính trị viên Đào Văn Trường, quê ở huyện Đông Hưng, Thái Bình, hơn 20 năm phục vụ trong lực lượng BĐBP, từng qua các vị trí công tác ở 7 đồn biên phòng thuộc tỉnh Lạng Sơn. Đầu năm 2010, anh đại diện cho đơn vị đi dự Hội nghị Điển hình tiên tiến toàn quốc thực hiện Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh".
Khi hỏi về thành tích của các anh, chúng tôi chỉ nhận được nụ cười cùng câu trả lời khiêm tốn, rằng ngần ấy năm công tác, nhất là ở những địa bàn phức tạp, các anh không thể nhớ được hết những lần phá án. Tuy vậy, qua tìm hiểu, chúng tôi được biết Trung tá Lê Quang Đạo và Thiếu tá Đào Văn Trường đều là những cá nhân tiêu biểu, giàu thành tích, nhiều năm đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua, được Bộ tư lệnh BĐBP, Bộ chỉ huy BĐPB tỉnh, chính quyền các cấp khen thưởng. Riêng Trung tá Lê Quang Đạo 5 năm liền là Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở; năm 2009 là Chiến sĩ thi đua cấp toàn quân, được Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen; được thăng quân hàm trước niên hạn. Cũng năm 2009, anh là cá nhân tiêu biểu của đồn đi dự, báo cáo thành tích thực hiện Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” toàn quân và sắp tới là một trong 3 cá nhân tiêu biểu của lực lượng BĐBP dự Đại hội Thi đua Quyết thắng toàn quân.
- Đến với Đại hội Thi đua Quyết thắng toàn quân sắp tới, trong thành tích của cá nhân và đồn không thể không nhắc tới gương hy sinh, cống hiến hết mình vì bình yên biên giới của Đại úy Ngô Văn Vinh; tinh thần kiên quyết tấn công tội phạm của cán bộ, chiến sĩ biên phòng nói chung, Đồn biên phòng Tân Thanh nói riêng - Đồn trưởng Đạo bộc bạch.
Bài báo “Gương anh sáng mãi” đăng trên Báo Quân đội nhân dân số ra ngày 26-5 viết về gương hy sinh anh dũng của Đại úy Ngô Văn Vinh trong đấu tranh phòng, chống tội phạm… được cán bộ, chiến sĩ Ban CHQS huyện Yên Thế, Bắc Giang (quê hương của anh Vinh) truyền tay nhau. Thượng tá Trần Xuân Đức, Chỉ huy trưởng Ban CHQS huyện rất tự hào về người con ưu tú của quê nhà. Anh bảo: “Ngô Văn Vinh nhập ngũ đã lâu, nhiều năm công tác xa, nhưng rất gắn bó với quê hương, thành tích của anh chúng tôi vẫn dõi theo…”.
Cháu Nguyễn Phương Oanh, học sinh Lớp 9, Trường Dân tộc nội trú huyện Yên Thế, Bắc Giang đọc bài báo, xúc động gửi thư về tòa soạn: “Sự ra đi bất ngờ của chú Vinh khiến cháu và nhiều bạn bè không sao cầm được nước mắt. Đọc bài báo, chúng cháu càng hiểu hơn về chú Vinh cùng những chiến công thầm lặng, gian khổ hy sinh của các chú. Những lần nghỉ phép về quê, chú rất gần gũi với các em nhỏ... Hình ảnh chú vẫn còn mãi, thật sáng trong, bình dị…”.
Nguyễn Văn Hiên, Nguyễn Thị Vân, Vương Thị Hà… là bạn học phổ thông cùng Ngô Văn Vinh, gửi về tòa soạn những dòng chứa chan tình cảm: “Vừa viết thư, chúng em vừa nhòa lệ vì nhớ thương Vinh. Lễ đưa tang và an tang anh tại quê nhà trong ngày hè oi ả, vậy mà đông hiếm thấy. Dòng người đến viếng, đưa tiễn Vinh nối dài đến tận đầu xóm, không ai trong chúng em cầm được nước mắt, nhưng cũng rất tự hào về sự hy sinh anh dũng của bạn ấy. Vinh sẽ mãi là tấm gương để chúng em học tập, sống và cống hiến tốt hơn…”.
Bài và ảnh: Quân Thủy, Hoàng Hà
Đại úy Ngô Văn Vinh dũng cảm hy sinh vì bình yên biên giới (kỳ 1)