QĐND - Những ngày đầu tháng 5 này, đồng bào các dân tộc tỉnh Điện Biên đang chờ đón một sự kiện mang nhiều ý nghĩa: Thông xe kỹ thuật đường vành đai biên giới Pom Lót-Núa Ngam-Huổi Puốc. Đây là dự án trọng điểm được Bộ Quốc phòng giao Bộ CHQS tỉnh Điện Biên triển khai xây dựng. Thực hiện dự án trên địa hình đồi núi hiểm trở, địa chất thủy văn phức tạp, cán bộ, chiến sĩ Bộ CHQS tỉnh Điện Biên đã trải qua một hành trình gian khó, nỗ lực hoàn thành, thiết thực kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ.

Đồng bào dân tộc Lào ở xã Phu Luông (huyện Điện Biên) xây nhà mới bên con đường mới.

Những ngày gian khó

Chúng tôi cùng các đồng chí trong Ban quản lý Dự án (QLDA) thuộc Bộ CHQS tỉnh Điện Biên đi kiểm tra Dự án đường vành đai biên giới Pom Lót-Núa Ngam-Huổi Puốc trước lễ thông xe kỹ thuật. Trên tuyến đường, nhiều công nhân đang cần mẫn lao động, sơn vẽ vạch đường, lắp hàng rào bảo vệ… Chỉ vào con đường phía trước mặt, Thiếu tướng Lưu Trọng Lư, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh Điện Biên, Trưởng ban QLDA cho biết: Tuyến đường này là một phần của đường hành lang biên giới Việt-Trung, Việt-Lào ở vùng Tây Bắc, là dự án trọng điểm của tỉnh Điện Biên và Bộ Quốc phòng, tổng vốn đầu tư 1.300 tỷ đồng từ nguồn trái phiếu Chính phủ. Đường có chiều dài hơn 80km, thiết kế theo tiêu chuẩn đường cấp 5 miền núi rộng 5,5m; có 13 công trình cầu bê tông cốt thép, đi qua 8 xã thuộc huyện Điện Biên. Dự án được triển khai từ năm 2011, đến nay đã cơ bản hoàn thành.

Ngã ba Pom Lót điểm đầu của tuyến đường vành đai biên giới Pom Lót-Núa Ngam-Huổi Puốc (tỉnh Điện Biên).

Nhớ lại những ngày đầu triển khai dự án với bao gian nan, thử thách, Thiếu tướng Lưu Trọng Lư kể: Tuyến đường cũ là đường loại A nông thôn đã xuống cấp, địa hình hiểm trở, địa chất thủy văn phức tạp, song Ban QLDA đã khắc phục mọi khó khăn, hoàn thành khảo sát, thiết kế kỹ thuật dự án, tổ chức đấu thầu, thi công công trình chặt chẽ, đúng quy định. Để bảo đảm chất lượng công trình, Ban QLDA không “khoán trắng” cho các đơn vị tư vấn giám sát, thi công. Các thành viên, tổ giám sát của Ban QLDA luôn bám tuyến, bám công trình, xử lý nghiêm những trường hợp sai sót. Có trường hợp, Ban QLDA kiên quyết buộc nhà thầu dỡ bỏ phần đường hơn 200m sai sót về chất lượng, đồng thời chấm dứt hợp đồng với nhà thầu thi công. Gian nan nhất là vào mùa mưa, lũ từ thượng nguồn đổ về có lúc cuốn phăng cầu tạm, núi sạt lở xuống phần đường thi công gần xong. Tháng 8-2011, mưa lũ làm hai quả núi đổ sập xuống phần đường ở xã Mường Lói vừa thi công xong. Ban QLDA phải khôi phục hiện trường, điều chỉnh thiết kế trong nhiều tháng trời.

Công tác giải phóng mặt bằng cho dự án cũng là một hành trình gian nan. Các hộ dân bị thu hồi đất phần lớn là đồng bào dân tộc thiểu số, sự hiểu biết về pháp luật còn hạn chế, do đó, Bộ CHQS tỉnh đã thành lập các tổ tuyên truyền, kịp thời giải tỏa vướng mắc, bảo đảm  quyền lợi cho người dân. Có những nơi, người dân đề xuất cần làm các công trình thủy lợi để phục vụ sản xuất nông nghiệp, Ban QLDA lại phải bổ sung thiết kế, xây dựng 7 công trình với kinh phí hàng chục tỷ đồng. Hơn 500 hộ dân bị ảnh hưởng trên tuyến đường đã bàn giao mặt bằng giúp thi công kịp tiến độ.

Lãnh đạo Quân khu 2 và Bộ CHQS tỉnh Điện Biên kiểm tra chất lượng công trình đường Pom Lót-Núa Ngam-Huổi Puốc.

Con đường mang lại bình yên, no ấm

Đi trên tuyến đường, chúng tôi gặp những căn nhà mới của đồng bào dân tộc Thái, Mông… xây dựng khang trang hai bên đường. Những cây cầu bê tông vững vàng vượt qua sông, qua suối. Chủ tịch UBND xã Phu Luông, Lò Văn Pẻn kể: Con đường đất trước đây vào mùa mưa bị ngập trắng, chia cắt giao thông. Nông sản, gia súc của đồng bào bị ứ đọng, mất giá do chậm được tiêu thụ. Tuyến đường sắp thông xe kỹ thuật, nhưng người dân xã Phu Luông và nhiều xã lân cận đã được hưởng lợi từ gần hai năm qua vì đoạn này được hoàn thành sớm nhất trong toàn tuyến. Xã Phu Luông có hơn 414 hộ với 4.100 khẩu. Đồng bào dân tộc chủ yếu sống dựa vào sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi gia súc. Năm 2010, hộ nghèo trong xã chiếm tỷ lệ 63,7%, thì đến tháng 4-2014, đã giảm xuống còn 37%.

Chúng tôi đến xã Mường Nhà. Trung tâm xã nằm cạnh sông Nậm Lúa. Trước đây, vào mùa mưa, nước từ thượng nguồn đổ về gây ngập toàn bộ tuyến đường trung tâm xã, chia cắt giao thông. Đoạn đường qua trung tâm xã được xây dựng theo kết cấu đường đôi, quy mô đường đô thị rộng 25m, có dải phân cách, đèn chiếu sáng. Hai cây cầu Na Phay và Nậm Lúa được xây dựng theo kết cấu bê tông cốt thép, kinh phí hơn 50 tỷ đồng. Ban đêm, trung tâm xã được thắp sáng, nổi bật giữa vùng đồi núi điệp trùng. Đồng chí Vàng Duy Chính, Phó chủ tịch UBND xã Mường Nhà cho biết: Tuyến đường mới đã góp phần giúp xã chuyển biến trên nhiều mặt. Tỷ lệ hộ nghèo đã giảm còn 35,55% so với gần 50% vào đầu năm 2013. Với lợi thế của con đường mới hoàn thành, Đảng ủy, UBND xã đang quyết tâm giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống dưới 30% ngay trong năm 2014, vận động 100% trẻ em trong độ tuổi đến trường, quyết tâm xây dựng xã Mường Nhà thành một thị tứ sầm uất ở vùng Tây Bắc.

Nói về lợi ích của tuyến đường này, đồng chí Lò Văn Phương, Bí thư Huyện ủy huyện Điện Biên cho rằng, tuyến đường sẽ giúp phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, hiệu quả thiết thực, nhiều ý nghĩa về quốc phòng, an ninh, mang lại niềm vui lớn đối với đồng bào các dân tộc không chỉ riêng ở huyện Điện Biên, mà cả vùng Tây Bắc. Dự án đã tạo một mạch nối thông thương cả khu vực đông và tây của tỉnh Điện Biên, nối vùng Tây Bắc của Việt Nam với vùng Đông Bắc của nước bạn Lào anh em.

 Bài và ảnh: ĐẶNG TRUNG KIÊN