QĐND Online - Chiến tranh đã lùi xa, nhân dân đang được sống trong no ấm, hòa bình và hạnh phúc. Nhìn lại quá khứ, Hải Phòng là một trong 25 thành phố, thị xã bị địch tàn phá và bao vây, là mục tiêu chính của đợt phong tỏa miền Bắc. Hơn 40 năm qua, bao thế hệ người dân đất Cảng phải gánh chịu hậu quả nặng nề của ô nhiễm bom, mìn, vật nổ. Và trong cuộc sống thời bình, những người lính công binh Bộ CHQS TP Hải Phòng, vẫn thầm lặng dò tìm, xử lý bom, mìn để bảo vệ cuộc sống bình yên của nhân dân…

 

Bom đạn vẫn nằm sâu trong lòng đất 

Hải Phòng là thành phố và cảnh biển lớn của miền Bắc. Trong những năm 1960-1975, Hải Phòng còn là một trung tâm công nghiệp cả nước, có nhiều nhà máy, xí nghiệp của Trung ương, nên là mục tiêu chính của địch đánh phá. Trong chiến tranh phá hoại từ 1965-1972, quân đội Mỹ đã sử dụng trên 50 loại bom, mìn hiện đại nhất để đánh phá miền Bắc và Hải Phòng. Theo số liệu thống kê lưu tại Bộ CHQS TP thì tổng số bom đạn không quân Mỹ đánh phá Hải Phòng từ năm 1965 – 1972 là 475.840 quả, gồm: bom phá, bom từ trường, thủy lôi, bom bi, bom xuyên, cùng 13.472 đạn rốc-két, tên lửa và đạn pháo.

Trong và sau chiến tranh, thực hiện sự chỉ đạo của UBND TP Hải Phòng và Bộ tư lệnh Quân khu 3, lực lượng công binh Bộ CHQS TP Hải Phòng đã tổ chức thu gom, xử lý những quả bom đạn, vật nổ nằm trên mặt đất để đảm bảo an toàn cho nhân dân yên tâm sản xuất và chiến đấu thắng lợi. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển đô thị hóa, dấu vết bom, đạn trên thực địa đã bị san lấp nên rất khó khăn trong việc tìm kiếm. Hiện nay, trong lòng đất, dưới đáy kênh, ao đầm và các khu dân cư trên địa bàn thành phố vẫn còn sót lại khối lượng lớn bom đạn, nằm ở các độ sâu khác nhau, chưa được dò tìm và xử lý. Các loại bom, mìn, vật nổ này khi vô tình tác động vào vẫn có thể gây nổ, gây sát thương cho người, làm hư hỏng phương tiện thi công, phá hoại công trình…
Lực lượng Công binh TP Hải Phòng, thực hành rà phá bom mìn.

Qua công tác khảo sát, điều tra ngoài thực địa, nắm bắt tình hình ở các địa phương, cùng hồ sơ lưu trữ bom đạn còn sót lại sau chiến tranh, cho thấy Hải Phòng là một trong những địa phương vẫn bị ảnh hưởng nặng nề bởi sự ô nhiễm bom, mìn. Đặc biệt, hiện vẫn còn 25.000 quả bom các loại và hàng ngàn vật nổ với các chủng loại khác nhau chưa được tháo gỡ. Diên tích đất bị ô nhiễm bom, mìn tại Hải Phòng chiếm 66,75% diện tích đất toàn thành phố. Đây chính là mỗi nguy hiểm, vẫn đang rình rập đến sự an toàn về cuộc sống của nhân dân. 

Cũng theo thống kê của Bộ CHQS TP Hải Phòng, từ năm 1975 đến nay, trên địa bàn thành phố có hơn 650 người chết, bị thương do bom, mìn vật nổ gây ra. Bom đạn sau chiến tranh còn ảnh hưởng đến an ninh trật tự, là mối nguy hiểm lớn, hậu quả khó lường khi vô tình rơi vào tay bọn tội phạm sử dụng để gây án.

 

 

Dũng cảm đối mặt với “tử thần”

Chúng tôi có dịp trò chuyện với những người lính thuộc Ban Công binh Bộ CHQS TP Hải Phòng, mới phần nào hiểu được nỗi vất vả, nguy hiểm của đặc thù công việc rà phá bom mìn còn sót tại trong chiến tranh. Trung tá Phạm Hồng Thuất, Trưởng ban công binh bộc bạch: “Với lực lượng mỏng 7 cán bộ chiến sĩ, phải đảm nhiệm khối công việc lớn, ngoài nhiệm vụ huấn luyện SSCĐ và thực hiện các nhiệm vụ đột xuất khác , đơn vị còn thực hiện hai nhiệm vụ chính trị trung tâm, đó là: rà phá bom mìn; thu hồi và phá hủy bom mìn trên địa bàn thành phố, trả lại sự sống cho những vùng đất “chết” giúp nhân dân phát triển kinh tế - xã hội và tăng gia sản xuất”.

Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, đơn vị đã triển khai tốt công tác sinh hoạt nắm tình hình tư tưởng cán bộ, chiến sĩ; quán triệt giáo dục và xác định rõ ý nghĩa, tầm quan trọng của nhiệm vụ được giao. Vì thế, từng cán bộ, đảng viên thường xuyên nêu cao tinh thần trách nhiệm, bám sát, đôn đốc, nhắc nhở, uốn nắn cho từng cán bộ, chiến sĩ cả về lý luận và thực tiễn; xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, không hoang mang dao động trước mọi khó khăn thử thách; sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Đơn vị tổ chức huấn luyện chặt chẽ, lấy thực hành làm chính vận dụng theo quan điểm tư tưởng của Bác Hồ: Thành thạo với chuyên môn nghiệp vụ, sát với từng địa hình thực tế, loại vật cản nơi đơn vị tác nghiệp; bảo đảm 100% cán bộ, chiến sĩ sau khi huấn luyện có đủ khả năng thực hiện nhiệm vụ

Bên cạnh đó, Ban công binh luôn xác định tư tưởng và quán triệt cho cán bộ, chiến sĩ rằng: “Với người lính công binh, quá trình thực hiện nhiệm vụ, cán bộ, chiến sĩ luôn phải đối mặt với "thần chết" giấu mặt trong lòng đất. Vì vậy, công tác huấn luyện chuyên sâu, rèn luyện bản lĩnh, kỹ năng chuyên môn luôn được đơn vị đặt lên hàng đầu, bảo đảm mọi CBCS tham gia rà phá bom mìn phải thành thạo về chuyên môn kỹ thuật, nắm chắc về tính năng, cấu tạo, nguyên lý hoạt động của các loại bom, mìn và sử dụng thành thạo các trang thiết bị dò tìm; phải đổ mồ hôi trong huấn luyện bởi khi bước vào nhiệm vụ rà phá bom, mìn không có rút kinh nghiệm, chỉ cần một sai sót nhỏ phải trả bằng máu” – Trung tá Thuất bộc bạch.

Nhờ làm tốt công tác giáo dục tư tưởng, hầu hết cán bộ, chiến sĩ thấy được vinh dự và trách nhiệm của người quân nhân cách mạng, xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, đoàn kết, tương trợ giúp đỡ nhau cùng hoàn thành nhiệm vụ, chấp hành nghiêm quy trình kỹ thuật, thứ tự các bước rà phá, khi phát hiện tín hiệu luôn bình tĩnh xử lý, đảm bảo an toàn tuyệt đối về người và trang - thiết bị. Nhiều năm qua, những người lính công binh luôn bất chấp hiểm nguy, gian khó lần dò từng quả bom, đầu đạn đem lại màu xanh cho quê hương. Và chính bản lĩnh và tay nghề phá bom đạn của Ban công binh đã giúp họ thực hiện tốt nhiệm vụ mà Bộ CHQS Thành phố giao.

Trung tá Trần Văn Tuấn, trợ lý ban công binh, tâm sự: “Theo các quy trình, người lính công binh trước khi làm nhiệm vụ đều phải tự học, tự rèn luyện và thực hành thuần thục từng động tác, theo đúng các khâu đoạn, trên hết là luôn giữ vững được sự bình tĩnh, tự tin khi làm nhiệm vụ. Trong thực tế công việc, nếu không cẩn thận, tuân thủ các nguyên tắc, chuẩn xác từng động tác và chỉ cần sơ suất nhỏ thì hậu quả thật khó lường dễ dẫn đến thiệt hại tính mạng của mình và đồng đội. Chúng tôi luôn nêu cao khẩu hiệu “hiệu quả, an toàn” lên trên hết và không cho phép một sơ suất nhỏ nào trong thực hiện nhiệm vụ”.

Nhờ chấp hành tốt quy định, quy tắc và quy trình trong rà tìm, xử lý bom, mìn, vật nổ, đơn vị đã bảo đảm an toàn, hoàn thành nhiệm vụ được giao. Chỉ tính từ năm 2009 đến 2014, CBCS Ban công binh đã rà phá, thu gom, xử lý 5.485kg bom đạn các loại. Trong đó, có nhiều quả bom xuyên, bom phá 500 bảng Anh, bom phá 750 bảng Anh, cùng nhiều đạn cối, đạn pháo. Lần đào tìm từng quả đạn, những người lính công binh phải đằm mình trong bùn đất, giữa thời tiết nắng nóng, mồ hôi như tắm ướt quần áo. Vất vả, gian khổ, nguy hiểm là vậy, nhưng tất cả đều lạc quan vì nghĩ tới ngày mai trên mảnh đất quê hương, nơi những bước chân của các anh đi qua sẽ được xây dựng một công trình lớn, những cánh đồng xanh ngát, đáp ứng cho yêu cầu phát triển của địa phương.

Nhiệm vụ trước mắt vẫn còn hết sức nặng nề, những cán bộ chiến sĩ Ban công binh Bộ CHQS TP Hải Phòng luôn xác định trong mọi hoàn cảnh, ở đâu, làm việc gì, tất cả vẫn nỗ lực vượt khó để hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Trong cuộc chiến thầm lặng này, hành động dũng cảm, không sợ hy sinh, gian khổ, kể cả xương máu của những người “lính thợ” giữa đời thường ấy thật đáng trân trọng và tự hào.

BÍCH HẢI