Phụ nữ chờ chồng bên suối Nậm Tuột (Bản Ná Pục)

Chiếc xe U oát xoay ngang rồi đâm vào ta luy và dừng lại, không chịu nhích lên nữa. Chủ tịch xã Châu Thôn, anh Vi Văn Chín xuống xe, chỉ tay lên dốc bảo: Đấy, bản Ná Pục, nơi mà mọi người vẫn gọi là "bản không chồng" đấy!

Ná Pục là bản vùng xa của huyện miền núi Quế Phong, Nghệ An. Nơi đây, nhiều năm qua đã nổi danh là địa bàn hoạt động của bọn tội phạm ma túy. Những tên trùm mang “cơm đen, cơm trắng” và cả hồng phiến từ bên kia biên giới Việt - Lào sang đây, chọn nơi rừng núi hiểm trở này làm đại bản doanh. Đồng bào nơi đây, với 98% là dân tộc Thái, vốn xưa nay chỉ biết cuốc đất làm rẫy, ngay lập tức bị cuốn vào cơn "lốc trắng". Cuộc sống yên bình đột nhiên bị đảo lộn, con mất cha, vợ mất chồng vì ma túy. Ná Pục có 47 nóc nhà, hơn 220 nhân khẩu, xa trụ sở xã, lại giáp ranh với 3 xã Nậm Nhoóng, Nậm Giải, Tri Lễ, đường rừng núi gập gềnh nên là địa bàn lý tưởng của tội phạm ma túy. Hiện tại, số con nghiện đã lập hồ sơ quản lý tại công an xã là 25, còn các đối tượng chưa phát hiện được thì… rất nhiều!

Đón chúng tôi trước cửa nhà, trưởng bản Vi Văn Tình buồn rầu thống kê: Tính đến thời điểm hiện tại, Ná Pục có 2 đối tượng buôn bán ma túy với số lượng lớn là Lô Văn Hơn và Lô Văn Tuyên đã bị thi hành án tử hình, 5 đối tượng khác đang nằm trong các trại giam và 6 đối tượng đã chấp hành xong án phạt với cùng một tội danh: buôn bán ma túy! Đó là chưa kể 2 trùm ma túy khác là hai anh em ruột Lô Văn Chương và Lô Văn Nam đang trốn lệnh truy nã trong những dãy núi xanh thẳm gần biên giới Việt-Lào!

Theo chân trưởng bản Ná Pục, chúng tôi có mặt tại gia đình chị Lô Thị Tơm, một trong những nạn nhân của "cái chết trắng". Năm 2003, cuộc sống gia đình đang yên ấm thì tai họa ập xuống khi chồng chị liên quan đến vận chuyển ma túy và lĩnh án 5 năm tù". Khổ lắm chú à, người ta lấy chồng để được nhờ chồng, còn mẹ con tôi thì được bữa hôm, lo bữa mai, đấy, con Pá đấy, đang tuổi đi học mà có được đến trường đâu, tại bố nó bị tù tội cả đấy".

Trưởng bản nói như muốn khóc: Có những thời điểm, cả bản hầu như nhà nào cũng có bàn đèn, thuốc phiện, ma túy nhiều hơn gạo! Nhiều gia đình cả cha, con, cháu đều nghiện. Ông chỉ tay về phía dãy núi trập trùng trước mặt: Đấy, hang Phà Đòn đấy, sào huyệt của những tên trùm ma túy gieo rắc “cái chết trắng” cho đồng bào mình đấy! Vừa rồi, công an vào truy quét, bắt và đuổi bọn chúng đi, dân bản đều vui cái bụng. Nhưng vẫn chưa hết đâu nhà báo ạ, chúng nó vẫn tiếp tục vận chuyển “hàng trắng” sang tiêu thụ đấy.

Em Pá bên gùi sắn vừa lấy ra từ rừng.

Có một điều đặc biệt là tất cả tội phạm ma túy ở Ná Pục đều là đàn ông. Những bản án nghiêm khắc được thi hành, để lại những đứa trẻ bơ vơ và những người vợ héo mòn trong đói nghèo và đau khổ. Chúng tôi vào nhà chị Vi Thị Duyên, vợ của tử tội Lô Văn Hơn khi trời đã chạng vạng tối. Ba mẹ con đứng ngơ ngác nhìn khách lạ trong ngôi nhà sàn trống hoác. Chị kể trong nước mắt: Lấy chồng từ năm 22 tuổi, sau 6 năm chung sống, đến năm 2003 chồng bị nghiện, sau đó đi vận chuyển ma túy cho người ta để kiếm tiền hút chích, rồi chồng bị bắt, bị án tử hình, thế là một mẹ và 5 con củ khoai củ sắn nuôi nhau từ bấy đến giờ.

Đi từ đầu đến cuối bản, chúng tôi gặp toàn phụ nữ. Họ đứng túm tụm với nhau cạnh con đường nhìn người lạ nửa ngờ vực, nửa như chờ đợi điều gì đó. Ghé vào nhà của trùm ma túy Lô Văn Chương, bà Vi Thị Hiền phân trần: Chồng nó đi trốn sang Lào lấy vợ khác rồi, chỉ còn 3 mẹ con ở nhà thôi!

Phần lớn các gia đình là nạn nhân của tệ nạn ma túy ở Ná Pục nói riêng, ở Quế Phong nói chung đều lâm vào tình trạng bi đát.

Trong năm qua, lực lượng công an địa phương cũng đã nỗ lực lập nhiều chiến công, truy quét đến tận hang ổ của bọn tội phạm ma túy. Nhiều tên cầm đầu bị bắt, bị tiêu diệt, nhưng hệ lụy của nó để lại vẫn còn rất lớn. Rời Ná Pục khi núi rừng bắt đầu chìm vào đêm đông lạnh lẽo. Ánh mắt ngơ ngác của những đứa trẻ mất cha, những người vợ mất chồng cứ ám ảnh, day dứt tôi mãi không thôi.

Bài và ảnh: Hữu Đức