"Chảy máu” khoáng sản… rừng bị xâm hại

QĐND Online - Hàng trăm người từ các nơi đổ về cánh rừng Hòn Ké, Lồ Ô thuộc địa bàn xã Sông Hinh, huyện Sông Hinh, tỉnh Phú Yên tham gia đãi vàng trái phép. Hoạt động này diễn ra cả ngày lẫn đêm và hiện đang có chiều hướng diễn biến phức tạp. Chính quyền địa phương đã nhiều lần vào cuộc truy quét…nhưng chưa mang lại hiệu quả?.

Theo dấu vàng tặc

Lần theo sự hướng dẫn của người dân địa phương, chúng tôi băng qua con đường lổm ngổm đá dăm vắt ngang lòng hồ thủy điện Sông Hinh xâm  nhập vào rừng Hòn Ké, Lồ Ô. Từ bìa rừng, con đường đất đỏ nối dài vào khu khai thác vàng. Trên đường đi, chúng tôi gặp từng tốp “vàng tặc” đi bộ, trên lưng là những bao đá mới khai thác từ dưới hầm lên, tiếp đến là những đoàn xe máy chở lương thực, nước uống, bình ắc quy và máy khoan để tiếp tế cho “vàng tặc”. Thấy chúng tôi là người lạ, một người có khuôn mặt dữ dằn, tiến đến hỏi dò: “Đi đâu đây mấy chú”. - “Tụi em nghe nói bãi mới mở, muốn vô tìm việc làm”. - “Việc gì trong này, mấy hôm trước có người vào quét hết rồi, chỉ còn mấy đứa phát rẫy chơi thôi”. Vừa nói, tên này vừa huýt sáo, lập tức xuất hiện bảy, tám tên cảnh giới lăm lăm dao và xẻng, tiến đến. Thấy động, chúng tôi lập tức nổ máy đi thẳng.

"Vàng tặc” đang vận chuyển vàng ra ngoài

Hòn Ké, Lồ Ô bị “xẻ thịt”

Sau gần 1 giờ đồng hồ băng rừng, vượt suối, cuối cùng chúng tôi cũng đã tiếp cận được bãi vàng Hòn Ké, Lồ Ô thuộc khu vực Suối Bùn, xã Sông Hinh giáp ranh với địa bàn buôn Thung, xã Đức Bình Đông. Một cảnh tượng hãi hùng diễn ra trước mắt. Trưởng đội kiểm tra liên ngành, hàng trăm vàng tặc vứt bỏ cuốc, xẻng, đồ dùng đào đãi vàng tháo chạy tán loạn làm náo động cả cánh rừng. Theo quan sát của chúng tôi, cả một diện tích sườn đồi chừng 3ha, dài hơn 1km bị lật tung, hàng trăm hầm hố lớn nhỏ có độ sâu từ 10 đến 30m theo kiểu hầm ếch, bên trên hàng trăm đống đất đá ngổn ngang. Xung quanh có đến gần chục ha rừng, gỗ có đường kính từ 10cm trở lên bị chặt phá, băm nát để nhường chỗ trống cho việc đào đãi vàng. Một “vàng tặc” mới vào “nghề” ở xã Sơn Thành Tây cho biết: “Tôi nghe bà con trogn xã nói, ở đây có vàng trữ lượng lớn nên chúng tôi mới khăn gói lên đường. Vì chưa có kinh nghiệm nên một ngày kiếm được chừng 300.000 đồng/ngày. Những người làm lâu, có kinh nghiệm kiếm cả triệu đồng/ngày”.

Tìm hiểu chúng tôi được biết, tại khu vực này có ba bãi vàng, mỗi bãi có từ 200 đến 300 người tham gia đào đãi suốt ngày đêm, có thời điểm lên đến 500 người, thắp đèn, điện sáng rực cả một khu rừng như một thành phố về đêm. Theo một số người tham gia đào đãi vàng tại khu vực này, vàng ở đây dao động từ 6 đến 7 tuổi. Lần theo các con đường mòn vào trong rừng sâu, chúng tôi thật sự kinh hoàng khi tận mắt chứng kiến hàng chục ha rừng được dọn sẵn theo từng vạt lớn còn mới tinh dấu vết nhựa cây. Đây là những bãi “để dành” của “vàng tặc” khi địa điểm cũ bị truy quét, triệt phá. 

Ráo riết truy quét nhưng đâu lại vào đấy

Theo nhân viên tổ chốt chặn khai thác vàng khoáng tại ngã ba Lạc Đạo, khi hay tin có nhiều người vào khu vực này khai thác vàng, huyện Sông Hinh đã tổ chức nhiều đợt truy quét, tháo dỡ lều, lán trại, tịch thu dụng cụ máy móc khai thác và nhưng rồi đâu lại vào đấy. Ra khỏi cửa rừng, ngoái đầu nhìn lại thấy từng đoàn người tiếp tục nối đuôi nhau ra vào xẻ thịt rừng Hòn Ké, Lồ Ô, chúng tôi không khỏi xót xa…    

Bài, ảnh: Kim Chi