Chăm lo toàn diện, ổn định và phát triển Mường Nhé (Bài 3)

Bài 3: Vun trồng “cái gốc”

QĐND - Một trong những nguyên nhân có ý nghĩa quyết định tạo nên sự ổn định, vững mạnh của một địa phương là chất lượng tổng hợp của đội ngũ cán bộ. Đặc biệt đối với một huyện “khó khăn chồng chất khó khăn” như Mường Nhé, chất lượng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ cơ sở (cấp thôn, xã) chính là động lực, đòn bẩy quan trọng nhất để góp phần ổn định tình hình chính trị, kinh tế, xã hội và củng cố, tăng cường thế trận quốc phòng- an ninh.

“Gốc” chưa thật vững

Trong chuyến công tác tại huyện Mường Nhé, chúng tôi đã đến một số xã Nậm Kè, Nậm Vì, Chà Cang, Mường Nhé… để tìm hiểu đời sống dân sinh và hiệu quả hoạt động của các cấp ủy Đảng, chính quyền, mặt trận, đoàn thể và đội ngũ cán bộ, đảng viên của địa phương. Vượt qua bao khó khăn, thử thách do địa hình núi cao, vực sâu, thời tiết khắc nghiệt, cuộc sống vật chất, tinh thần còn nhiều thiếu thốn, khá nhiều cán bộ cơ sở ở huyện Mường Nhé vẫn miệt mài, tận tụy với nhiệm vụ lãnh đạo, chỉ đạo bà con nhân dân địa phương chuyển đổi cơ cấu vật nuôi cây trồng, từng bước xây dựng đời sống mới và phối hợp với các LLVT trên địa bàn giữ gìn an ninh, chủ quyền biên giới của Tổ quốc. Đó là thực tế không thể phủ nhận và rất đáng trân trọng.

Tuy vậy, nhìn nhận một cách nghiêm túc, đội ngũ cán bộ cơ sở của huyện Mường Nhé trong những năm gần đây chưa thực sự đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao. Hôm đến xã Nậm Kè, người tiếp chúng tôi là ông Hù Văn Thơi, Phó bí thư thường trực Đảng ủy xã. Sau khi chúng tôi giới thiệu tên tuổi, cơ quan, nói rõ mục đích và mong muốn nhận được sự hợp tác, cung cấp thông tin, nhưng ông Thơi tỏ ra khá dè dặt, ngại ngùng trong lúc trò chuyện. Chúng tôi nhã nhặn hỏi ông có biết có mấy bản người Mông trong xã tham gia tụ tập cầu nguyện ở bản Huổi Khon vào hồi đầu tháng 5, thì ông im lặng khá lâu như muốn lảng tránh câu trả lời. Gặng hỏi mãi, ông Thơi mới nói:

- Xã Nậm Kè có 7/9 bản có người Mông tham gia vào vụ việc này.

- Vậy trước đó, các đồng chí trong cấp ủy, ủy ban xã có nắm được tình hình và 7 trưởng bản có báo cáo lên cán bộ xã không?

- Có nắm được, nhưng không nghĩ sự việc nó lại diễn ra bất ngờ và phức tạp như thế. Còn 7 trưởng bản có biết, nhưng anh em không báo cáo kịp thời cho chúng tôi.

Rồi ông Thơi cho biết thêm, cả 7 bản có người Mông tham gia tụ tập đều "trắng" đảng viên và đó là lý do chính khiến cán bộ xã không nắm được tình hình!

Cán bộ xã Nậm Vì và cán bộ Đội công tác xây dựng cơ sở số 9 (Bộ CHQS tỉnh Điện Biên) xuống tận nhà dân để làm công tác vận động quần chúng.

Tìm hiểu tại xã Nậm Vì, chúng tôi được biết, trong số 22 cán bộ, công chức của xã, chỉ 1 người có bằng đại học, 10 người có bằng trung cấp, số còn lại mới có bằng trung học phổ thông trở xuống. Đánh giá về khả năng hoàn thành nhiệm vụ của cán bộ, công chức của địa phương mình, ông Lò Văn Xuân, Chủ tịch UBND xã Nậm Vì thừa nhận: “Phần lớn cán bộ mới đảm đương khoảng 50-60% công việc được giao, trong đó có không ít phần việc hoàn thành chỉ ở mức trung bình”.

Chất lượng đội ngũ cán bộ ở xã Chà Cang cũng trong tình hình tương tự. Ông Khoàng Văn Quán, Chủ tịch UBND xã cho biết: Chúng tôi cơ bản bố trí đủ cán bộ, công chức theo biên chế, song hầu hết anh em đều có trình độ trung cấp trở xuống, kể cả cán bộ mới ra trường về địa phương công tác.

Được biết, huyện Mường Nhé hiện có 16 xã nhưng chỉ có 11 Đảng bộ cấp xã (5 xã chưa đủ điều kiện thành lập Đảng bộ), trong 151 bản thì có tới 58 bản (hơn 38%) còn trắng đảng viên. Chỉ tính trong số 152 cán bộ thôn đội trưởng của toàn huyện, mới có 4 người là đảng viên, 17 người có trình độ trung học, còn lại 135 người (chiếm gần 89%) mới học hết bậc tiểu học.

Về thực trạng này, ông Trần Trí Toàn, Phó bí thư thường trực Huyện ủy cho biết: Năm 2002, lúc mới thành lập, huyện Mường Nhé chỉ có 6 xã; năm 2005 chia tách thêm 5 xã và đến năm 2009, tiếp tục chia tách thêm 5 xã nữa. Số lượng bản lúc đầu là 94, nay phát triển lên 152 bản. Như vậy trong 8 năm qua, số xã trong huyện tăng gần 2,7 lần và số bản tăng hơn 61%. “Thực tế số lượng cán bộ cơ sở vốn đã thiếu, sau khi chia tách địa giới hành chính thêm 9 xã, thành lập thêm 58 bản thì một phần lực lượng này lại phải "căng" ra khiến cán bộ xã, bản càng mỏng hơn. Trong số đó, nhiều cán bộ, công chức yếu cả trình độ lý luận, chuyên môn và hạn chế về trách nhiệm công tác. Đây là một trong những lý do chủ yếu khiến hệ thống chính trị ở cơ sở vận hành thiếu chuyên nghiệp, hoạt động chưa hiệu quả và chưa tạo động lực mạnh thúc đẩy công cuộc xóa đói giảm nghèo ở địa phương” - ông Trần Trí Toàn nhận định.  

Yêu cầu cấp bách

Trung tá Pờ Chí Lình, Chính trị viên Ban CHQS huyện Mường Nhé là người dân tộc Hà Nhì, sinh ra và lớn lên tại xã Sín Thầu - nơi có ngã ba biên giới A Pa Chải. Anh được theo học thiếu sinh quân, đi học sĩ quan rồi trở thành cán bộ quân sự của địa phương. Gần 30 năm gắn bó với quê hương, anh từng lặn lội nhiều lần đến tất cả 16 xã của huyện Mường Nhé để làm công tác vận động quần chúng và cùng đội ngũ cán bộ, đảng viên tham gia xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở. Do đó, không chỉ hiểu “cái bụng” đồng bào đang mong gì, cần gì, anh còn biết cả “lỗ hổng” của đội ngũ cán bộ cơ sở ở địa bàn này. Anh cho biết: Thực tế thời gian qua tỉnh, huyện đã chú trọng quan tâm đào tạo, bồi dưỡng nhiều mặt, nhưng chất lượng đội ngũ cán bộ cơ sở hiện nay ở Mường Nhé đang chứa đựng nhiều bất cập, mâu thuẫn mà nếu không tìm ra cách giải quyết thấu đáo, hiệu quả sẽ ảnh hưởng rất lớn đến quá trình ổn định và phát triển của địa phương.

Cán bộ Nông trường 2 (Đoàn kinh tế- quốc phòng 379) hướng dẫn bà con bản Nậm San, xã Mường Nhé kỹ thuật chăm sóc lúa nương.

Trung tá Pờ Chí Lình phân tích thêm về sự bất cập đó:

- Hầu hết đội ngũ cán bộ xã, bản là người dân tộc thiểu số. Họ dễ gần dân, hiểu dân nhưng khả năng, trình độ chuyên môn hạn chế nên hoàn thành nhiệm vụ thường ở mức trung bình trở xuống. Còn số cán bộ tăng cường (từ các phòng, ban, ngành, đoàn thể ở huyện hay bộ đội, biên phòng, công an xuống cơ sở) thì khi đã quen biết địa bàn, hiểu rõ dân bản thì lại chuyển đi nơi khác. Vài ba năm trở lại đây, huyện Mường Nhé cũng tiếp nhận, sử dụng một số trí thức trẻ về tăng cường tại các xã đặc biệt khó khăn, nhưng phần đông lực lượng này cũng chỉ có bằng trung cấp hay cao đẳng (trong đó có người học chuyên ngành du lịch, quản trị nhân lực, ma-két-tinh… chưa phù hợp với điều kiện thực tế ở vùng cao biên giới). Tuy rất hăng hái, nhiệt tình với công việc, song lỗ hổng lớn nhất là các em không nói được tiếng dân tộc, thiếu kinh nghiệm thực tế nên rất khó gần dân để góp phần khơi thông và làm “sáng hơn” cái suy nghĩ của đồng bào.

Bên cạnh đó, theo ông Vi Văn Thoa, Bí thư Đảng ủy xã Mường Nhé, công tác tạo nguồn đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lâu dài đang là vấn đề thực sự cấp bách nhưng rất khó khăn do các cháu học sinh dân tộc thiểu số thường chỉ học hết tiểu học hay trung học cơ sở đã vội rời ghế nhà trường để đi kiếm kế sinh nhai.

Khó nhưng không “bó tay”

“Cán bộ là gốc của mọi công việc. Công việc thành công hay thất bại là do cán bộ tốt hay kém”. Lời huấn thị đó của Bác Hồ thật quá đúng với tình hình của huyện Mường Nhé hiện nay. Vẫn biết bài toán đặt ra là khó, thậm chí rất khó nhưng không thể bó tay.

Theo chúng tôi, để giải bài toán này, cùng với đẩy mạnh, coi trọng công tác quy hoạch bồi dưỡng, đào tạo, bố trí và sử dụng cán bộ, nhất là cán bộ người dân tộc thiểu số, tỉnh Điện Biên cần tạo một cơ chế, chính sách thông thoáng cho huyện Mường Nhé được quyền “trải thảm đỏ” để thu hút sinh viên tốt nghiệp các trường đại học, cao đẳng có chuyên ngành phù hợp (nhất là các ngành nông lâm, chăn nuôi, tư pháp, y tế…) về tự nguyện công tác tại các xã trên địa bàn. Bên cạnh đó, cần tiếp tục tăng cường, luân chuyển cán bộ của các cấp, các ngành, các đoàn thể và LLVT của tỉnh, huyện về các xã biên giới của Mường Nhé. Tuy nhiên, cần chú trọng lựa chọn những cán bộ thực sự có tâm huyết, trách nhiệm, năng lực công tác tốt và biết tiếng dân tộc. Một kinh nghiệm hay đã được trường Đại học Chính trị (trường Sĩ quan Chính trị trước đây) làm từ nhiều năm là ưu tiên mọi mặt đào tạo con em đồng bào dân tộc thiểu số thành sĩ quan quân đội. Trong chuyến công tác này, chúng tôi đã gặp nhiều sĩ quan chính trị trong đội hình làm công tác dân vận của Điện Biên. Họ là những hạt nhân tích cực, hoạt động hiệu quả vì họ là con em đồng bào, thông thạo ngôn ngữ, phong tục...

Mặt khác, theo Đại tá Lê Thanh Trâm, Bí thư Đảng ủy - Chính ủy Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 379, tỉnh Điện Biên và huyện Mường Nhé cần chú trọng lựa chọn, đào tạo, bồi dưỡng các quân nhân xuất ngũ là người dân tộc thiểu số của địa phương làm nguồn cán bộ lâu dài. Vì đối tượng này đã được rèn luyện trong quân đội và có nhiều triển vọng tốt.

Bài và ảnh: BỘ HẢI và DÂN THÀNH TRƯỜNG

Bài 1 : Bình yên cuối trời Tây Bắc

Bài 2: Bộ đội là chỗ dựa tin cậy

Bài 4: Giải pháp đồng bộ, nhiệm vụ đột phá