Cần sự vào cuộc của toàn xã hội

Những con số báo động

Có mặt tại thôn Chí Sáng, xã Sin Súi Hồ, huyện Phong Thổ (Lai Châu) những ngày này, chúng tôi không khỏi bàng hoàng khi nghe người dân nơi đây kể về vụ án “mua bán trẻ em” mà nạn nhân là 5 em học sinh lớp 9 của thôn bị lừa bán sang Trung Quốc. Mặc dù đã hơn một tháng trôi qua kể từ ngày được cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế (BPCKQT) Lào Cai giải cứu nhưng em Tẩn San Mẩy, sinh năm 2001, người dân tộc Dao - một trong số những nạn nhân của vụ án vẫn chưa hết lo sợ. Mẩy cho biết, chỉ vì thiếu hiểu biết mà em cùng với 4 người bạn của mình đã bị đối tượng Tẩn Tả Mẩy, là người trú cùng thôn dụ dỗ, rủ về thành phố Lào Cai để ăn sinh nhật rồi lừa bán sang Trung Quốc.

Cung cấp hồ sơ chi tiết về vụ việc trên, chúng tôi được Thiếu tá Nguyễn Bình Trọng, Phó đồn trưởng Đồn BPCKQT Lào Cai cho biết: Ngày 4-3-2016, tại khu vực biên giới cách mốc 104 khoảng 500m về phía hạ lưu sông Nậm Thi (thuộc tổ 9, phường Lào Cai, thành phố Lào Cai), trong quá trình làm nhiệm vụ tuần tra bảo vệ biên giới, cán bộ, chiến sĩ Đồn BPCKQT Lào Cai đã phát hiện, bắt giữ đối tượng Tẩn Tả Mẩy và giải cứu 5 nạn nhân nữ đang là học sinh lớp 9, cùng là người dân tộc Dao và cùng trú tại xã Sin Súi Hồ, huyện Phong Thổ (Lai Châu). Qua đấu tranh khai thác, đối tượng Tẩn Tả Mẩy khai đã dùng mạng xã hội Zalo để lừa đưa 5 học sinh trên sang Trung Quốc bán cho mẹ đẻ là Tẩn San Mẩy, sinh năm 1974 với giá 5 triệu đồng/người. Sau đó Tẩn San Mẩy sẽ đưa các nạn nhân đi bán cho người khác để làm gái mại dâm hoặc bán làm vợ người Trung Quốc… Đây là một trong nhiều vụ việc điển hình mà các đối tượng sử dụng công nghệ thông tin và mạng xã hội để lôi kéo, dụ dỗ các nạn nhân – Thiếu tá Nguyễn Bình Trọng cho biết thêm.

Cán bộ Đồn biên phòng cửa khẩu quốc tế Lào Cai tổ chức tuyên truyền nâng cao nhận thức cho bà con về tội phạm mua bán PN&TE. 

Theo số liệu thống kê của Bộ tư lệnh BĐBP, chỉ tính từ năm 2011 đến 2015, lực lượng BĐBP 7 tỉnh trên tuyến biên giới phía Bắc là: Điện Biên, Lai Châu, Lào Cai, Hà Giang, Cao Bằng, Lạng Sơn, Quảng Ninh đã phát hiện, phối hợp xử lý 1.543 vụ án liên quan đến hành vi buôn bán  PN&TE qua biên giới, giải cứu được hơn 3.100 nạn nhân. Các tỉnh phát hiện nhiều vụ việc liên quan đến buôn bán PN&TE qua biên giới là: Lào Cai, Cao Bằng, Quảng Ninh và Lạng Sơn…

Nhiều thủ đoạn tinh vi

Thiếu tướng Nguyễn Cảnh Hiền, Phó tư lệnh BĐBP là người đã có nhiều năm kinh nghiệm trong chỉ đạo đấu tranh với các loại tội phạm xảy ra trên địa bàn biên giới, trong buổi làm việc với chúng tôi, ông cho biết: Do đặc điểm tự nhiên về địa lý của nước ta, trong những năm qua các đối tượng đã triệt để lợi dụng địa hình đồi núi, sông suối, các đường mòn, mối quan hệ dòng họ, huyết thống lâu đời hoặc quen biết, các đối tượng đã thực hiện nhiều vụ lừa bán phụ nữ sang Trung Quốc. Không ít nạn nhân đã trở thành “vợ bất đắc dĩ” cho người nước ngoài hoặc làm gái mại dâm trong các nhà chứa. Các đối tượng phạm tội đã tạo lập thành các đường dây, ổ nhóm, cấu kết chặt chẽ giữa các đối tượng ở nước ngoài với các đối tượng ở khu vực biên giới và các đối tượng từ các tỉnh nội địa. Cùng với những thủ đoạn như: lợi dụng lòng tin, tình cảm yêu đương, hoàn cảnh khó khăn, tâm lý ham làm giàu, sự kém hiểu biết về pháp luật… Thời gian gần đây, các đối tượng hoạt động trong loại hình tội phạm buôn bán PN&TE đã triệt để sử dụng các loại mạng xã hội để làm quen, dụ dỗ, lừa gạt và hứa giới thiệu công việc có thu nhập cao hoặc lợi dụng phong tục kéo vợ của người Mông để giả vờ yêu đương, hứa hẹn kết hôn, đưa đi thăm gia đình, đi chơi, đi sinh nhật… sau đó cùng đồng bọn đưa nạn nhân đến khu vực biên giới hẻo lánh, ép buộc đưa sang Trung Quốc bán. Cũng có những đối tượng trước kia là nạn nhân, qua tháng năm “hành nghề”, bị cám dỗ bởi đồng tiền, sau đó đã tiếp tay vận động những kẻ xấu đưa người qua biên giới trái phép, hình thành đường dây buôn bán người có tổ chức, gây khó khăn cho công tác điều tra, xác minh, xử lý và giải cứu nạn nhân.

Cũng theo Thiếu tướng Nguyễn Cảnh Hiền, để tránh sự phát hiện, truy bắt của các lực lượng chức năng, thời gian gần đây các đối tượng đã thường xuyên thay đổi phương thức, thủ đoạn hoạt động với các chiêu trò ngày càng tinh vi, xảo quyệt như: Môi giới qua nhiều khâu trung gian khác nhau, sử dụng hộ chiếu giả và lợi dụng kẽ hở trong việc cấp giấy thông hành xuất nhập cảnh qua cửa khẩu cho nhân dân khu vực biên giới hoặc hướng dẫn để nạn nhân tự vượt biên giới...

Đối tượng Trần Hoàng Long bị cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Tà Lùng (Cao Bằng) bắt quả tang khi đang tổ chức đưa 4 người vượt biên sang Trung Quốc ngày 22-3-2016. 

Tuyên truyền sâu rộng, nâng cao cảnh giác

Trao đổi với chúng tôi về một số biện pháp nhằm góp phần đấu tranh và ngăn ngừa hiệu quả đối với các loại hình tội phạm mua bán người, Trung tướng Phan Văn Vĩnh, Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát (Bộ Công an) cho biết: Trước tình hình hoạt động của các đường dây tội phạm có tổ chức, xuyên quốc gia có nhiều diễn biến phức tạp, nhất là sau khi các tuyến đường giao thông từ các tỉnh nội địa đến các cửa khẩu được Nhà nước đầu tư và đi vào hoạt động; tạo điều kiện thuận lợi trong việc đi lại, đồng thời cũng tác động tiêu cực đến hoạt động của các loại tội phạm, trong đó có tội phạm mua bán PN&TE qua biên giới. Để đấu tranh hiệu quả và ngăn ngừa các loại hình tội phạm này thì bên cạnh việc chỉ đạo cán bộ, chiến sĩ ở các đơn vị như BĐBP, công an, hải quan cần phát huy tinh thần trách nhiệm, làm tốt công tác nghiệp vụ cơ bản, nắm chắc tình hình địa bàn nội, ngoại biên, quản lý chặt chẽ các loại đối tượng, kịp thời phát hiện đấu tranh, xử lý có hiệu quả với tội phạm mua bán PN&TE qua biên giới. Cấp ủy, chính quyền các địa phương cần có sự chỉ đạo đối với các tổ chức chính trị, xã hội, đoàn thể để phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động để người dân nâng cao ý thức cảnh giác, tự bảo vệ con em mình trước những âm mưu, thủ đoạn mới của các đối tượng tội phạm. Đồng thời cũng cần tích cực triển khai các chương trình, dự án phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội, xây dựng địa bàn vững mạnh, nâng cao đời sống cho nhân dân khu vực biên giới cũng như những khu vực vùng sâu, vùng xa còn nhiều khó khăn để tạo công ăn, việc làm, nâng cao thu nhập cho người lao động.

Bài và ảnh: NGUYỄN TÚ ANH