QĐND Online - Trong mấy ngày qua, tại các tỉnh phía Nam đã liên tục xảy ra những vụ ngộ độc thực phẩm (NĐTP) nghiêm trọng làm hàng trăm người nhập viện. Tại TP Hồ Chí Minh, NĐTP đang có nguy cơ bùng phát mạnh đúng vào thời điểm kỳ thi đại học, cao đẳng 2011 diễn ra, trở thành nỗi lo ngại, đe dọa tính mạng của người dân và thí sinh dự thi. 

Hiểm họa từ bếp ăn tập thể, đường phố

Cuối tháng 6, ở miền Đông Nam Bộ xảy ra 3 vụ NĐTP nghiêm trọng. Ngày 27-6, 166 công nhân Công ty may mặc Quang Thái (phường Bình Trị Đông B, quận Bình Tân, TP Hồ Chí Minh) nhập viện cấp cứu trong tình trạng nôn ói, da tím tái, ngất xỉu… sau khi ăn cơm trưa. Ngày 28-6, tại huyện Lộc Ninh, tỉnh Bình Phước, 101 người phải nhập viện cấp cứu sau khi ăn tiệc cưới tại gia đình bà Hồng Mai, ấp Hiệp Tâm A, xã Lộc Hiệp, Lộc Ninh. Ngày 30-6, một vụ NĐTP xảy ra tại Công ty may mặc Wooyang Vina (đường Lê Văn Khương, phường Hiệp Thành, quận 12) làm 267 công nhân nhập viện. Điều lo ngại là ngành chức năng đã xác định những đơn vị cung cấp thức ăn cho các cơ sở bị NĐTP đều không có giấy phép, vi phạm nghiêm trọng qui định về vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP).

Công nhân công ty may mặc Wooyang Vina (đường Lê Văn Khương, phường Hiệp Thành, quận 12) bị NĐTP được cấp cứu vào ngày 30-6-2011.

Theo thống kê của Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, hiện nay có hàng nghìn cơ sở chế biến thức ăn sẵn, nhưng chỉ có 150 cơ sở đăng ký địa chỉ hoạt động, đặt ra nhiều nguy cơ ngộ độc rất cao. Mới đây, Sở Y tế TP Hồ Chí Minh đã tiến hành kiểm tra, đình chỉ hoạt động của cơ sở cung cấp suất Minh Tâm (80/67, Trần Quang Diệu, phường 14, quận 3) vì những vi phạm nghiêm trọng như: khu vực chế biến nhỏ hẹp, nhếch nhác, hôi thối, thực phẩm dư thừa và nước thải chế biến ứ đọng...

Ông Huỳnh Lê Thái Hòa, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý ATVSTP TP Hồ Chí Minh cho biết, qua kiểm tra, hầu hết điều kiện VSATTP của các cơ sở chế biến suất ăn sẵn đều không đạt yêu cầu. Theo một cán bộ Thanh tra Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, những cơ sở chế biến, cung cấp thực phẩm hoạt động “chui” thì không thể kiểm soát, khi gây ra ngộ độc, ngành chức năng mới đến lấy mẫu, kiểm tra và xử lý.

Trong mấy ngày qua, khi sắp diễn ra kỳ thi đại học, cao đẳng 2011, cùng với hàng trăm nghìn thí sinh ở các tỉnh thành trong cả nước tập trung về TP Hồ Chí Minh để dự thi đại học, cao đẳng, thì tình trạng hàng quán “dã chiến” bán đồ ăn uống lấn chiếm vỉa hè, lòng lề đường đã bùng phát trở lại, tập trung nhiều nhất ở các điểm thi đại học.

Cần sự góp sức của mỗi người dân

Hiện nay, các khu công nghiệp, khu chế xuất tại TP Hồ Chí Minh đều thông qua những cơ sở cung cấp suất ăn bên ngoài. Thông thường, các đơn vị này chế biến thức ăn tại cơ sở ở nơi khác, cơ quan chức năng không kiểm soát được, sau đó vận chuyển vào công ty để giao. Như vậy, vòng quay của thức ăn chế biến sẵn sau khi chế biến đến với công nhân sẽ kéo dài 3-4 giờ đồng hồ. Với thời tiết nắng nóng, mưa thất thường, nhiệt độ thay đổi vào mùa hè sẽ khiến cho thức ăn dễ bị ôi thiu, không đảm bảo vệ sinh. Đó là chưa kể việc thực hiện qui trình bảo đảm VSATTP tại cơ sở cung cấp bị xem nhẹ, quản lý lỏng lẻo.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ, bác sĩ Phạm Thị Mai, Nguyên Chủ nhiệm khoa xét nghiệm Bệnh viện Đại học Y dược TP Hồ Chí Minh, cho biết: Thời tiết nắng nóng sẽ khiến các loại thức ăn chế biến không đúng qui trình, bày bán ở vỉa hè, lề đường bị ôi thiu, phát sinh vi khuẩn gây hại, ăn vào sẽ bị ngộ độc. Cách phòng tránh phải xuất phát từ trách nhiệm của chính những người chế biến và cách nhận biết, phòng tránh của người sử dụng. Các thí sinh trong kỳ thi đại học này có nguy cơ rất cao, vì ở nhiều tỉnh thành khác, chưa quen với thời tiết, khí hậu, nguồn nước tại TP Hồ Chí Minh, do đó cần phải cảnh giác cao độ với các quán ăn không đảm bảo VSATTP trong các ngày thi.

Hàng quán bán đồ ăn lấn chiếm vỉa hè có nguy cơ NĐTP cao.

Mới đây, lãnh đạo TP Hồ Chí Minh đã kêu gọi người dân tham gia tích cực vào phòng chống vi phạm qui định VSATTP. Đồng chí Hứa Ngọc Thuận, Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh nói: "Người dân phải mạnh dạn tố giác và phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước khi phát hiện sản phẩm không đạt chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm, các cơ sở làm gian dối để có biện pháp xử lý kịp thời".

Ông Huỳnh Lê Thái Hòa cho rằng, người dân nên “tẩy chay” các thực phẩm và cơ sở chế biến thức ăn không đảm bảo VSATTP, vì nếu sử dụng sẽ vô tình “tiếp tay” cho hành vi vi phạm ATVSTP. Mới đây, Chi cục quản lý ATVSTP Thành phố đã có công văn chỉ đạo các trung tâm y tế dự phòng, phòng y tế cấp quận, huyện tăng cường rà soát, kiểm tra tình hình VSATTP. Đối với hàng quán tại các điểm thi đại học, cao đẳng, do phân cấp quản lý cho các quận, huyện, nên các cấp này cần có trách nhiệm kiểm tra, xử lý các vi phạm về VSATTP. 

Theo Giáo sư Chu Phạm Ngọc Sơn, Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật TP Hồ Chí Minh: 80% nhu cầu nguyên liệu, lương thực, thực phẩm của TP Hồ Chí Minh được nhập từ các địa phương khác đều không qua kiểm soát, tạo nên nguy cơ gây ngộ độc cao từ nguồn nguyên liệu. Do đó, cần thiết thành lập kiểm soát nhanh tại các chợ đầu mối kiểm soát chất lượng thực phẩm.

NĐTP là một ẩn họa có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Ngành chức năng và chính quyền cấp cơ sở cần thường xuyên tăng cường kiểm tra các cơ sở chế biến, kinh doanh thực phẩm, kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi vi phạm VSATTP, nhằm tránh những vụ ngộ độc nghiêm trọng xảy ra.

Bài, ảnh: Nguyễn Lâm, Song An