QĐND-Thời gian gần đây, dư luận ở thị trấn Thiên Tôn, huyện Hoa Lư (Ninh Bình) đang quan tâm đến việc giải tỏa, đền bù tại khu vực Vườn Non (thuộc thị trấn Thiên Tôn, huyện Hoa Lư). Để xác minh rõ nội dung nội dung của sự việc, phóng viên Báo Quân đội nhân dân đã về địa phương tìm hiểu và thông tin để bạn đọc rõ.

Tháng 4-1992, sau khi tái lập tỉnh Ninh Bình, chủ trương của lãnh đạo tỉnh là chuyển trụ sở UBND huyện Hoa Lư về ngã ba cầu Huyện (thuộc xã Ninh Mỹ). Chính vì vậy, khi duyệt phương án với lãnh đạo xã Ninh Mỹ, UBND huyện Hoa Lư chủ trương quy hoạch khu đất dọc Quốc lộ 1A và đường 12C (nay là đường 491) để phục vụ xây dựng các công trình phúc lợi của huyện. Trong đó có toàn bộ diện tích khu vực Vườn Non ( 5 mẫu, 0 sào 13 thước) đất canh tác của HTX nông nghiệp Liên Thành, xã Ninh Mỹ.

Đơn mượn đất của các hộ gửi lãnh đạo HTX.

Thực hiện Quyết định 313 của UBND tỉnh, UBND xã Ninh Mỹ không đưa diện tích khu Vườn Non vào cân đối để giao đất lâu dài cho nhân dân và đã được UBND tỉnh phê duyệt tại bản đồ quy hoạch sử dụng đất của huyện. Nhằm tạo điều kiện cho nhân dân, nhất là các hộ có thêm nhân khẩu có đất để sản xuất (khi đất quy hoạch vẫn bỏ không), ngày 1-12-1995, HTX Liên Thành ra nghị quyết cho xã viên mượn đất trong quy hoạch để canh tác cải thiện đời sống. Toàn bộ diện tích 14.256m² thu khu vực Vườn Non được chia và giao 56 hộ mượn đất và các hộ mượn đất đều có đơn mượn đất gửi lãnh đạo HTX. Từ năm 1996 đến năm 2001, HTX Liên Thành tiến hành thu phí dịch vụ sử dụng đất bằng thóc, tổng số phí thu được là 4.866,2kg. Năm 2002, mặc dù người dân vẫn cấy lúa, nhưng HTX không tiến hành thu phí dịch vụ sử dụng đất nữa. Năm 2003, khi thị trấn Thiên Tôn thành lập, trên cơ sở tách một phần của xã Ninh Mỹ và một phần của xã Ninh Khang, khu Vườn Non nằm trong quyền quản lý của thị trấn Thiên Tôn. Trong quá trình bàn giao, phía xã Ninh Mỹ và thị trấn Thiên Tôn thống nhất, những diện tích đất ruộng đã giao cho các hộ xã viên mượn vẫn giữ nguyên đối tượng và mục đích sử dụng, đến khi nào Nhà nước thu hồi thì thôi. Do vậy, tại xứ đồng Vườn Non và một số xứ đồng khác như: Hậu Bình, Bát Giang, thì UBND thị trấn Thiên Tôn chỉ quản lý về địa giới hành chính, xã viên HTX Liên Thành vẫn tiếp tục canh tác (cấy lúa) như trước đây và thị trấn không thu phí sử dụng đất.

Nghị quyết của HTX Liên Thành cho xã viên mượn đất trong quy hoạch để canh tác cải thiện đời sống.

Ngày 9-7-2008, UBND thị trấn trình HĐND cùng cấp phê chuẩn kế hoạch đấu giá giá trị quyền sử dụng đất năm 2008, trong đó có khu vực Vườn Non. Ông Đinh Văn Hồng, Chủ tịch UBND thị trấn Thiên Tôn cho biết: “Trong khi chờ đợi cấp có thẩm quyền ra quyết định thu hồi đất và phương án bồi thường, hỗ trợ cho các đối tượng, UBND thị trấn Thiên Tôn đã chủ động ứng tiền của doanh nghiệp để chi trả bồi thường cho dân. Chúng tôi nghĩ đơn giản đằng nào cũng bồi thường, hỗ trợ, mình làm trước thì dân vui vẻ di dời, tiến độ giải tỏa sẽ nhanh hơn. Tổng số có 241 hộ được chi trả bồi thường, thì có 220 hộ có đất được giao theo Quyết định 313 còn 21 hộ trong diện được mượn để canh tác, với số tiền là hơn 240 triệu đồng. Sự việc nảy sinh từ đây. Sau khi thấy 21/56 hộ “mượn đất” được nhận tiền bồi thường, thì 35 hộ còn lại đã thắc mắc và làm đơn kiến nghị gửi các cơ quan chức năng yêu cầu được bồi thường như 21 hộ trên. Lúc này, chúng tôi biết mình đã bồi thường sai đối tượng (21 hộ được mượn đất)…”.

UBND huyện Hoa Lư đã tổ chức nhiều hội nghị để giải thích, thành lập Đoàn kiểm tra để xem xét và ban hành Kết luận số 194/KL-UBND ngày 9-7-2009, khẳng định: Khu đất Vườn Non trước đây thuộc xã Ninh Mỹ, nay thuộc thị trấn Thiên Tôn là đất quy hoạch, năm 1995, HTX Liên Thành cho dân mượn để canh tác, không phải đất giao theo Quyết định 313 của UBND tỉnh cho các hộ dân. Giai đoạn từ năm 1993 đến 2003, UBND xã Ninh Mỹ đã buông lỏng quản lý đất đai, khi thực hiện giao ruộng cho nông dân theo Quyết định 313 không giám sát, kiểm tra chặt số diện tích quy hoạch của huyện để HTX nông nghiệp Liên Thành giao đất không đúng đối tượng (trẻ mới sinh và bệnh binh) quy định tại Quyết định 313/QÐ-UB ngày 6-4-1993 của UBND tỉnh Ninh Bình và Luật Đất đai.

Còn về phía thị trấn Thiên Tôn, khi cấp có thẩm quyền chưa ra quyết định thu hồi đất và phê duyệt phương án đền bù, đã nôn nóng vay tiền của doanh nghiệp để trả cho các hộ dân, trong đó có 21 hộ mượn đất trước đây mà đáng lẽ số hộ này không nằm trong diện được đền bù. Yêu cầu UBND thị trấn Thiên Tôn thu hồi tiền chi trả không đúng đối tượng và tiến hành kiểm điểm những sai phạm theo quy định. Kết luận trên được đại đa số nhân dân đồng tình, chỉ còn 9 hộ không nhất trí, trong đó có các ông Lê Văn Sinh, Phạm Văn Ninh tiếp tục làm đơn khiếu nại gửi đi các nơi, trong đó có lãnh đạo Tỉnh ủy. Sau khi nhận được đơn thư khiếu nại, Tỉnh ủy Ninh Bình đã có Công văn số 2309-CV/TU ngày 20-8-2009 giao Thanh tra tỉnh chủ trì, phối hợp với UBND huyện Hoa Lư kiểm tra, xem xét, giải quyết những nội dung ghi trong đơn của công dân. Thực hiện chỉ đạo của Tỉnh ủy, Thanh tra tỉnh đã thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành, tiến hành xem xét, rà soát, xác minh và đã có Báo cáo số 59/BC-TTr ngày 29-9-2009 với những nội dung cơ bản như đã nêu trên.

Ngày 29-9-2009, Thanh tra tỉnh Ninh Bình đã có báo cáo số 59/BC-TTr kết quả xác minh nội dung đơn thư của một số hộ nông dân ở xã Ninh Mỹ - huyện Hoa Lư. Nội dung báo cáo khẳng định: Khu đất Vườn Non là đất nằm trong quy hoạch để xây dựng các công trình phúc lợi xã hội từ năm 1993, trước đây HTX nông nghiệp Liên Thành cho nông dân mượn để canh tác, không phải là đất giao theo Quyết định 313 của UBND tỉnh Ninh Bình. Yêu cầu thị trấn Thiên Tôn thu hồi số tiền chi trả không đúng đối tượng, kiểm điểm những cán bộ sai phạm. Căn cứ vào kết luận của Thanh tra tỉnh, UBND tỉnh Ninh Bình đã giao cho UBND huyện Hoa Lư chỉ đạo, kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của từng cá nhân và tập thể làm trái quy định của Nhà nước về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ về đất để xử lý theo quy định. UBND huyện Hoa Lư đã xử lý kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo đối với Chủ tịch UBND thị trấn Thiên Tôn và cán bộ địa chính thị trấn. Đối với 21 hộ đã nhận tiền đền bù không đúng, ông Đàm Viết Nhi, Chủ tịch UBND huyện Hoa Lư, trong khi trao đổi với chúng tôi đã khẳng định: Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh Ninh Bình và UBND huyện Hoa Lư, phía thị trấn Thiên Tôn đã tiến hành kiểm điểm những cán bộ liên quan và tuyên truyền, giải thích để 21 hộ mượn đất đã nhận đền bù hiểu đúng chủ trương của Nhà nước trong việc đên bù, bồi thường giải phóng mặt bằng… Kết quả đã có 2 hộ trả lại 100% số tiền đã nhận, 19 hộ còn lại xin khất sẽ trả sau.

Tiếp đó ông Chủ tịch huyện nhấn mạnh: Vụ việc liên quan đến việc thu hồi đất tại khu vực Vườn Non đã quá rõ ràng, ai đúng, ai sai. Hầu hết người dân địa phương đều hiểu rõ chủ trương, chính sách của Nhà nước, của địa phương và tự giác chấp hành. Hiện nay, vẫn còn một vài người cố tình chống đối, khi các lực lượng chức năng đến giải tỏa thì họ ngăn cản, đập phá tài sản của nhà nước. Chúng tôi đang đề nghị các cơ quan bảo vệ pháp luật điều tra, xác minh rõ đối tượng và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.  UBND huyện đang chỉ đạo UBND thị trấn Thiên Tôn đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, sớm bàn giao đất cho các chủ đầu tư.

Nhóm Phóng viên Phòng Bạn đọc - Cộng tác viên