Tháng 3, Tây Nguyên vào mùa con ong đi lấy mật. Chúng tôi hành quân lên biên giới-nơi những người lính biên phòng đang ngày đêm canh giữ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc. Đường xuyên qua những cánh rừng khộp. Thật kỳ diệu, trong cái khô khát của mùa khô, nhiều cây rừng bung hoa đỏ, lam, vàng, tím đủ sắc màu.
Bộ đội vượt qua gian khó
Mấy ai hiểu được, trong cảnh sắc thiên nhiên đẹp đến mê hồn ấy, những cán bộ, chiến sĩ biên phòng các tỉnh Tây Nguyên đang ngày đêm phải đối mặt với biết bao khó khăn, thiếu thốn; phải vượt lên nhiều thử thách, gian lao để hoàn thành nhiệm vụ Tổ quốc và nhân dân giao phó. Những năm gần đây bọn phản động FULRO lưu vong cấu kết với các phần tử quá khích trong nước kích động, lừa phỉnh đồng bào dân tộc thiểu số vượt biên trái phép sang Cam-pu-chia làm cho tình hình an ninh trên tuyến biên giới thêm phức tạp, ẩn chứa những yếu tố bất ổn định. Trước tình hình đó, Đảng ủy, Bộ chỉ huy biên phòng các tỉnh Tây Nguyên chỉ đạo cán bộ, chiến sĩ các đồn, đại đội tăng cường tuần tra, mật phục, truy quét ngăn chặn kịp thời nhiều vụ móc nối, đưa người vượt biên trái phép, bắt giữ hàng chục đối tượng cầm đầu. Trong đó, Bộ đội Biên phòng Đắc Nông ngay trong năm đầu thành lập đã phá chuyên án lớn, ngăn chặn kịp thời âm mưu lôi kéo đồng bào dân tộc thiểu số vượt biên trái phép sang Cam-pu-chia hòng chống phá cách mạng.
Ya Te Mốt là một trong số đơn vị mới thành lập của tỉnh Đắc Lắc. Thiếu tá Nguyễn Thế Vĩnh, đồn trưởng là điển hình trong số hàng trăm cán bộ tăng cường cho Tây Nguyên. Anh Vĩnh cho biết, đồn Ya Te Mốt bảo vệ tuyến biên giới dài 6,7km đường biên và phụ trách xã biên giới Ia Rwê, huyện Ea Súp. Khu vực biên phòng đồn đảm nhiệm nổi lên nhiều vấn đề hết sức phức tạp, đáng chú ý nhất là tình trạng bọn phản động FULRO lưu vong cấu kết các phần tử phản động trong nước đưa người vượt biên trái phép. Trong khi đó xã Ia Rwê lại mới thành lập, phần lớn là bà con thuộc diện kinh tế mới và di dân tự do, nên đời sống kinh tế hết sức khó khăn, cơ sở chính trị chưa đủ mạnh, vì vậy nhiệm vụ người lính biên phòng thêm nặng nề. Tuy nhiên, với những cố gắng của toàn đơn vị, sự chung sức đồng lòng của chỉ huy và chiến sĩ, đồn Ya Te Mốt đã nhanh chóng vươn lên trở thành điểm sáng trên tuyến biên giới của các tỉnh Tây Nguyên.
Từ năm 2005 đến nay, đơn vị luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, năm 2005 đạt đơn vị quyết thắng, năm 2006 được UBND tỉnh Đắc Lắc tặng bằng khen “Đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua của lực lượng biên phòng Đắc Lắc”. Theo bước chân các chiến sĩ trẻ: Nay Y Dương, Nguyễn Văn Dũng... đi tuần tra biên giới, chúng tôi cảm nhận được phần nào nỗi vất vả, gian lao của người lính biên phòng. Đường tuần tra mùa khô không rậm rạp khó đi như mùa mưa, nhưng nắng nóng đến khô người, cháy da. Những đợt tuần tra, mật phục dài ngày, bộ đội không có nước tắm, nước sinh hoạt được tiếp viện từ đồn cũng phải dùng dè xẻn.
Thượng tá Phạm Hữu Chiến, Phó chủ nhiệm chính trị Biên phòng Đắc Lắc tâm sự: “Mùa khô, anh em đi tuần khổ nhất là thiếu nước sinh hoạt, vì các sông suối đều khô cạn. Nước mang theo chỉ dùng cho việc ăn uống. Nếu mật phục dài ngày, các đồn phải làm công tác “tiếp nước” đồng thời vài ba ngày phải thay quân để anh em về đồn tắm giặt”.
Tại đồn biên phòng Sê-rê-pốc, Đại úy Trần Quốc Oai, Chính trị viên phó, cho biết, trong hoàn cảnh xa gia đình, xa quê hương nhưng với tinh thần “Đồn là nhà, biên giới là quê hương, đồng bào các dân tộc trên biên giới là anh em ruột thịt”, bộ đội đồn Sê-rê-pốc luôn yên tâm gắn bó với đơn vị, sát cánh cùng bà con các buôn làng trên biên giới, xác định rõ và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao, bảo đảm toàn vẹn lãnh thổ với chiều dài hơn 12km đường biên.
Thật khó có thể tin rằng, nằm gần dòng sông Sê-rê-pốc nhưng đồn vẫn thiếu nước sinh hoạt. Khoan giếng nhưng không có nước, bộ đội phải bơm nước từ sông lên dùng cho sinh hoạt. Trong mùa khô nước bớt đục còn dùng tạm. Về mùa mưa nước sông đục ngầu, bộ đội phải hứng nước mưa. Tuy nhiên điều đáng mừng là tất các các đồn, đại đội biên phòng ở các tỉnh Tây Nguyên đã tăng gia tự túc đủ rau xanh, bình quân mỗi đồn nuôi được hàng chục con gia súc, hàng trăm con gia cầm, có đồn còn đào được ao thả cá, tạo nguồn thực phẩm tại chỗ để cải thiện bữa ăn cho bộ đội. Theo tính toán, bình quân các đồn biên phòng ở Tây Nguyên tăng gia đưa vào khẩu phần ăn thêm cho bộ đội được 1,5 nghìn đồng/người/ngày.
Chung sức lo cho dân
Gắn bó với đồng bào các dân tộc trên tuyến biên giới, những người lính biên phòng luôn nhận thức rằng: Thế trận biên phòng toàn dân chính là sức mạnh để các anh hoàn thành nhiệm vụ, bà con các buôn làng biên giới là tai mắt của bộ đội. Vì thế, công tác vận động quần chúng, xây dựng địa bàn là một trong những nhiệm vụ quan trọng mà cấp ủy, chỉ huy Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng, các đồn, đại đội biên phòng ở Tây Nguyên tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai thực hiện.
Đại tá Phạm Văn Hòa, Chính ủy Bộ chỉ huy Biên phòng Đắc Nông cho biết, trong những năm qua Bộ đội Biên phòng Đắc Nông đã cử 7 đội công tác vận động quần chúng với 34 cán bộ, chiến sĩ và tăng cường 6 đồng chí cán bộ xuống công tác trực tiếp tại 6 xã biên giới. Bộ đội đã tham gia xây dựng và củng cố hệ thống chính trị ở cơ sở, giúp dân phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo. Bình quân mỗi năm cán bộ, chiến sĩ bộ đội Biên phòng hỗ trợ nhân dân các xã biên giới hàng nghìn công lao động, khám, chữa bệnh cấp thuốc miễn phí cho hàng nghìn lượt người, giác ngộ hàng trăm lượt người lầm đường lạc lối, mắc mưu kẻ xấu trở về với cộng đồng buôn làng.
Đặc biệt, Bộ chỉ huy Biên phòng Đắc Nông đã làm chủ dự án đầu tư cơ sở hạ tầng cho các xã biên giới và các đồn biên phòng. Đến nay, từ dự án này nhiều công trình giao thông, điện sinh hoạt đã được đầu tư xây dựng cho các thôn, buôn biên giới, tạo ra diện mạo mới cho vùng biên với kinh phí đầu tư hàng chục tỷ đồng. Nhiều công trình đưa vào sử dụng đã nhanh chóng phát huy tác dụng, tạo niềm tin trong nhân dân như công trình điện lưới cho các cụm dân cư thuộc xã Quảng Trực, Đắc Búc So (huyện Tuy Đức), Đắc Lao, Thuận An (Đắc Min).
Chính trị viên phó đồn biên phòng Sê-rê-pốc (Đắc Lắc) Trần Quốc Oai kể về những công việc mà đội công tác địa bàn giúp bà con buôn Đrang Phốc thuộc xã Krông Na (Buôn Đôn). Đrang Phốc vốn là buôn căn cứ cách mạng trong kháng chiến, sau ngày giải phóng được chính quyền địa phương và bộ đội hỗ trợ định canh định cư. Nhưng do tập quán canh tác lạc hậu, lại nằm ở vùng sâu, vùng xa nên đời sống bà con gặp nhiều khó khăn. Bộ chỉ huy Biên phòng Đắc Lắc nhận đỡ đầu buôn.
Với sự trợ giúp của bộ đội biên phòng, nhất là số cán bộ công tác địa bàn của đồn Sê-rê-pốc, những năm gần đây buôn Đrang Phốc đã có những chuyển biến tích cực. Buôn đã có chi bộ đảng gồm 4 đảng viên do Y Chrym làm bí thư chi bộ. Bộ đội hỗ trợ bà con khai hoang cánh đồng trồng lúa nước một vụ rộng 40ha, giải quyết được lương thực tại chỗ và đẩy lùi dần cái đói, cái nghèo. Bây giờ Đrang Phốc đã có điện lưới, có đường cấp phối nên không còn xa xôi cách trở như trước nữa. Nói về việc làm của bộ đội, Già làng Y Phưn Ksor cứ ngợi khen các y bác sĩ biên phòng giỏi chữa bệnh. Nhờ có bệnh xá quân dân y Bộ chỉ huy Biên phòng Đắc Lắc xây dựng ở buôn Đrang Phốc, có thầy thuốc quân hàm xanh túc trực, mà bà con ở đây đã đẩy lùi được dịch bệnh, không còn lo mỗi khi trái gió trở trời, ốm đau bệnh tật nữa...
Đến xã mới Ia Rwê, huyện Ea Súp (Đắc Lắc), chúng tôi bắt gặp hình ảnh thật đẹp về tình quân dân cá nước: Tổ quân y của đồn biên phòng Ya Te Mốt đang khám bệnh cấp thuốc miễn phí cho bà con thôn 4. Địa điểm khám bệnh là ngôi nhà của gia đình thôn trưởng Huỳnh Tường Phước. Bà con đến khám bệnh chật cả nhà, nhiều nhất là trẻ nhỏ và các cụ già. Thôn trưởng Phước tâm sự: “Do xã chưa có bệnh xá, nên mỗi khi có người ốm đau là bà con vào đồn nhờ quân y đơn vị điều trị”.
Cũng qua tâm sự với các anh Trung, Cang ở thôn 4 chúng tôi còn biết thêm bộ đội biên phòng đồn Ya Te Mốt không chỉ giúp dân khám, chữa bệnh mà còn sẻ chia với bà con nhiều khó khăn thiếu thốn khác trong cuộc sống.
Những đợt làm công tác vận động quần chúng của bộ đội ở các buôn làng biên giới còn làm nảy nở những tình yêu lứa đôi thật đẹp đẽ. Mối tình của Y Blách Rơ Chăm, đội trưởng đội công tác địa bàn đồn Sê-rê-pốc với cô giáo Nguyễn Thị Hoa, Trường tiểu học Y Jút, xã Krông Na, huyện Buôn Đôn chỉ là một trong số hàng chục lứa đôi khác đã đơm hoa kết trái trong những lần người lính biên phòng về buôn làng làm nhiệm vụ. Trung úy Y Blách Rơ Chăm kể: “Chúng em đã gặp và yêu nhau ngay từ cái nhìn đầu tiên, khi năm 2004 em và Hoa cùng về đón Tết với bà con buôn Rang. Ngày ấy, Hoa là bí thư đoàn trường còn em là đội trưởng đội công tác địa bàn. Yêu nhau hơn một năm, đến tháng 12 năm 2005 chúng em tổ chức đám cưới!”. Căn nhà hạnh phúc của đôi vợ chồng trẻ, ở buôn Yang Lành, xã Krông Na, trên tường treo đầy những bằng khen chiến sĩ thi đua của chồng và danh hiệu giáo viên dạy giỏi của vợ. Niềm vui, niềm hạnh phúc còn được nhân đôi, nhân ba khi trong năm Đinh Hợi này vợ chồng Y Blách sẽ đón đứa con đầu lòng.
Chúng tôi tạm biệt vùng biên Ea Súp khi hoàng hôn khuất sau cánh rừng khộp. Những buôn làng trên biên giới xa xôi đã bừng sáng ánh điện. Xe cộ ngược xuôi tấp nập. Vùng biên đang đổi mới. Trong sự đổi mới đi lên vững vàng ấy, có một phần đóng góp, hy sinh của bộ đội biên phòng - những người lính biền biệt xa nhà, xa vợ con như tâm sự của Thiếu tá Nguyễn Thế Vĩnh, đồn trưởng đồn Ya Te Mốt: “Mỗi khi hoàng hôn xuống mình nhớ nhà, thương vợ con ngoài quê da diết, nhưng phải giấu kín trong lòng. Mình làm chỉ huy phải gương mẫu, phải biết vượt lên!”. Những hy sinh thầm lặng của người lính biên phòng đã mang lại sự bình yên cho Tổ quốc, và tạo dựng thế trận biên phòng lòng dân bền chặt.
KIỀU BÌNH ĐỊNH