QĐND - Trên địa bàn phường Hòa Hiệp Bắc, quận Liên Chiểu, TP Đà Nẵng hiện có hai nhà máy xi măng (Công ty Cổ phần xi măng Vicem Hải Vân và Công ty Cổ phần xi măng Ngũ Hành Sơn) đang hoạt động trong khu đông dân cư. Quá trình sản xuất, tuy đã thực hiện một số biện pháp bảo vệ môi trường nhưng tình trạng khói bụi và tiếng ồn từ hai nhà máy này thải ra ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của nhân dân, nhất là về sức khỏe.

Nhà bà Phan Thị Khánh mặc dù đóng kín cửa nhưng sau một ngày bụi đã phủ dày.

 “Sống chung” với bụi

Bà Nguyễn Thị Minh, trú tại tổ 58, phường Hòa Hiệp Bắc thở dài: “Cả nhà tôi đều đang bị ho, viêm họng, sốt. Ở đây bụi quanh năm khiến cho cuộc sống của chúng tôi khốn khổ. Khủng khiếp nhất là vào mỗi buổi chiều, khi có gió, bụi từ nhà máy xi măng bay ra mù mịt trắng cả đường đi”.

Theo phản ảnh của nhiều người dân địa phương, ô nhiễm khói bụi kéo dài là do Công ty Cổ phần xi măng Vicem Hải Vân và Công ty Cổ phần xi măng Ngũ Hành Sơn trong quá trình sản xuất đã phát tán bụi ra môi trường. Tình trạng này đã diễn ra nhiều năm, gây ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh hoạt của người dân trong khu vực. Trẻ con đa phần bị ho, viêm đường hô hấp nên nhiều gia đình khá giả đã bán nhà chuyển đi nơi khác sinh sống. Những gia đình không có điều kiện đành chấp nhận “sống chung” với bụi.

Bà Phan Thị Khánh, trú tại số nhà 94 đường Nguyễn Văn Cừ, phường Hòa Hiệp Bắc cho biết: Trước đây, khi hầm Hải Vân chưa thông thì cho rằng, bụi là do các phương tiện giao thông gây ra. Từ khi đường hầm Hải Vân đi vào hoạt động, xe ô tô không đi qua đây nhưng bụi đâu có giảm mà còn nhiều hơn. Buổi tối, bụi bay mù mịt như sương mù. Chúng tôi đã kiến nghị nhiều lần với cán bộ địa phương trong các cuộc họp, các cuộc tiếp xúc cử tri. Cũng đã có nhiều đoàn cán bộ về kiểm tra nhưng tình trạng khói bụi vẫn chưa được giải quyết triệt để.

Nói rồi, bà Khánh đưa chúng tôi lên một căn phòng trên gác 2 để chứng minh. Bà Khánh lấy chổi quét một lớp bụi có màu đen trong phòng dồn lại, giải thích: Mới từ hôm qua đến giờ mà bụi đã thế này đấy, phòng đóng kín cả ngày mà còn như thế, huống gì ngoài trời.

Theo quan sát của chúng tôi, hai bên đường Nguyễn Văn Cừ cây cối phủ một lớp bụi dày đặc, có rất nhiều nhà treo biển "bán nhà".

Tại Công ty Cổ phần xi măng Vicem Hải Vân, ông Lê Văn Lân, Trưởng phòng Hành chính-Quản trị công ty cho biết, hiện lãnh đạo công ty đều đi công tác, bản thân ông không có thẩm quyền trả lời báo chí, tình hình hoạt động và các biện pháp bảo vệ môi trường của công ty đã được lãnh đạo báo cáo với UBND phường Hòa Hiệp Bắc. Khi chúng tôi hỏi nội dung báo cáo thì ông Lân nói hiện không còn bản nào.

Còn ông Nguyễn Tấn Hữu, Phó giám đốc Công ty Cổ phần xi măng Ngũ Hành Sơn cũng thừa nhận: Quá trình sản xuất xi măng không tránh khỏi khói bụi. Công ty đã cố gắng để hạn chế đến mức thấp nhất việc phát tán bụi ra môi trường. Vừa qua, có một số ngày gió to nên mới xảy ra bụi nhiều.

Khó xử lý dứt điểm

Trao đổi với chúng tôi vào ngày 4-8, ông Thân Đức Minh, Phó bí thư thường trực Đảng ủy phường Hòa Hiệp Bắc xác nhận về tình trạng khói bụi và tiếng ồn do hai nhà máy xi măng trên địa bàn phường thải ra môi trường đúng như người dân đã phản ảnh.

Sau khi nhận được phản ảnh của nhân dân về tình trạng bụi từ Công ty Cổ phần xi măng Ngũ Hành Sơn phát tán về phía khu dân cư gây ô nhiễm nghiêm trọng, ngày 30-6-2015, UBND phường Hòa Hiệp Bắc đã tiến hành kiểm tra thực trạng và lập biên bản: “Toàn khu dây chuyền sản xuất tình trạng bụi bay mù mịt; khu vực chứa Clinke không che chắn; trước cổng công ty: Xe ra, vào không tưới nước nên gây bụi nhiều”.

Ngày 9-7-2015, Đoàn kiểm tra của Phòng Tài nguyên và Môi trường quận Liên Chiểu cùng với cán bộ UBND phường Hòa Hiệp Bắc cũng đã tiến hành kiểm tra hiện trạng hoạt động và tình hình thực hiện công tác bảo vệ môi trường đối với Công ty Cổ phần xi măng Ngũ Hành Sơn. Tuy nhiên, tại thời điểm kiểm tra, Công ty Cổ phần xi măng Ngũ Hành Sơn không hoạt động sản xuất. Sau khi kiểm tra thực tế, đoàn kiểm tra yêu cầu công ty: Thường xuyên vận hành các hệ thống xử lý bụi đã được lắp đặt; tăng cường công tác vệ sinh và tưới nước sân bãi, đường giao thông nội bộ khu vực nhà xưởng trong suốt quá trình sản xuất; thường xuyên rửa xe vận chuyển ra vào nhà xưởng; sớm khắc phục, sửa chữa vận hành hệ thống phun sương đã hư hỏng.

Ông Lê Duy Hòa, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường quận Liên Chiểu, cho biết: Tình trạng ô nhiễm môi trường do khói bụi xi măng trên địa bàn phường Hòa Hiệp Bắc năm nào người dân cũng phản ảnh là có thật, nhất là vào mùa nắng nóng. Quá trình sản xuất xi măng chắc chắn sẽ sinh ra khói bụi, nhà máy có thực hiện đầy đủ các biện pháp bảo vệ môi trường thì cũng chỉ hạn chế chứ không thể xử lý dứt điểm được. Việc hai nhà máy xi măng nằm giữa khu dân cư là không hợp lý. Để giải quyết triệt để tình trạng ô nhiễm môi trường trong khu dân cư do nhà máy xi măng thải ra chỉ có một trong hai phương án: Hoặc là di dời nhà máy hoặc di dời khu dân cư.

Có trực tiếp đến khu dân cư xung quanh Công ty Cổ phần xi măng Vicem Hải Vân và Công ty Cổ phần xi măng Ngũ Hành Sơn, chúng tôi mới thấy hết nỗi khổ của người dân nơi đây. Mới chỉ sau vài tiếng đồng hồ tác nghiệp, mũ bảo hiểm của phóng viên bụi đã phủ một lớp dày, quần áo lem luốc bụi… Theo chúng tôi, để người dân ở phường Hòa Hiệp Bắc không còn cảnh phải sống chung với bụi, các cơ quan chức năng của TP Đà Nẵng cần sớm xác định rõ mức độ gây ô nhiễm môi trường, tác hại đến sức khỏe người dân địa phương của hai nhà máy xi măng trên để có biện pháp xử lý kịp thời.

Bài và ảnh: NGUYỄN VĂN CHUNG