QĐND - Trong số 5 nhóm biên soạn thuộc Tiểu ban soạn thảo bổ sung, phát triển Cương lĩnh 1991, có một nhóm biên soạn khá đặc biệt. Đó chính là nhóm biên soạn về nội dung quốc phòng với lực lượng chính gồm các cán bộ, chuyên gia nghiên cứu của Bộ Quốc phòng, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Đảng ủy Quân sự Trung ương. Sau hai năm làm việc, nhóm biên soạn đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ không chỉ với phần chuẩn bị nội dung văn kiện lấp lánh tầm nhìn xa của kế sách giữ nước mà còn là nhóm duy nhất xuất bản được một cuốn sách quý với số lượng in kỷ lục ngay trước thềm Đại hội XI…

Một buổi sáng mùa xuân năm 2008, Trung tướng, PGS, TS Lê Minh Vụ, nguyên Giám đốc Học viện Chính trị, nhận được công văn về việc Ban chấp hành Trung ương Đảng giao nhiệm vụ cho Bộ Quốc phòng tổng kết, bổ sung, phát triển Cương lĩnh năm 1991-phần quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc. Trong ông bỗng dưng trào lên một niềm cảm xúc khác lạ. Là ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương, ông và cộng sự đã có kinh nghiệm tham gia soạn thảo văn kiện đại hội Đảng các khóa IX, X, rồi soạn thảo Chiến lược Bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới cho Ban chấp hành Trung ương… Vị tướng đã trải qua mùa hè đỏ lửa thành cổ Quảng Trị, từng chứng kiến “xã tắc bao phen chồn ngựa đá” luôn thấu hiểu sứ mệnh của mình, góp phần thay mặt toàn Đảng, toàn quân, toàn dân chấp bút, tổng hợp “kế sách giữ nước”. Nhưng lần này, nhiệm vụ soạn thảo nặng nề hơn, quan trọng hơn, không phải chỉ cho một kỳ đại hội mà cho cả một Cương lĩnh – ngọn cờ chiến đấu, tầm nhìn xa cho cả một chặng đường dài…

Trung tướng, PGS, TS Lê Minh Vụ, nguyên Giám đốc Học viện Chính trị, Ủy viên Hội đồng lý luận Trung ương

 

Tháng 4-2008, thêm một bất ngờ nữa xảy ra đối với ông. Bộ Quốc phòng ra quyết định thành lập Ban chỉ đạo tổng kết, bổ sung, phát triển Cương lĩnh gồm 4 đồng chí: Thượng tướng Nguyễn Khắc Nghiên, Tổng Tham mưu trưởng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; Trung tướng PGS, TS Nguyễn Tuấn Dũng, Phó chủ nhiệm TCCT; Trung tướng, PGS, TS Lê Minh Vụ và Thiếu tướng, PGS, TS Nguyễn Thế Lực, Chánh văn phòng Bộ Quốc phòng. Thật là một sự tình cờ thú vị, đồng chí trưởng ban chỉ đạo cũng chính là người bạn chiến đấu, một đại đội trưởng gan dạ đã sát cánh cùng ông, chính trị viên Lê Minh Vụ trên chiến hào Thành cổ năm xưa.

“Bảo vệ Tổ quốc” – một cụm từ thật gọn ghẽ nhưng không giản đơn. Với những người biên soạn dự thảo Cương lĩnh, càng nghiên cứu, càng thấy như mình đang đứng trước biển cả bao la. Cũng phải thôi, xét cho cùng hai nhiệm vụ chiến lược của thời kỳ quá độ bao gồm “xây dựng” và “bảo vệ”. Phần “xây dựng”, có tới 4 nhóm nghiên cứu thuộc Tiểu ban bổ sung và phát triển Cương lĩnh 1991, thu hút hàng trăm nhà khoa học, quản lý cao cấp ở nhiều bộ, ngành, các viện nghiên cứu lớn trong toàn quốc. Còn phần “bảo vệ”, nhiệm vụ chỉ thuộc về một nhóm nghiên cứu. Lẽ dĩ nhiên, một cây làm chẳng nên non, nhiệm vụ lớn càng phải cần “nhiều cây chụm lại”. Tuy nhiệm vụ “chấp bút” chính được giao cho tổ thư ký với nòng cốt là các cán bộ, nhà khoa học ở Học viện Chính trị nhưng Ban chỉ đạo đã có cách làm việc rất khoa học, đặc biệt chú trọng việc tổng kết thực tiễn. Có tới 10 cơ quan trực thuộc Bộ Quốc phòng được huy động tham gia nghiên cứu, mỗi đơn vị đảm nhiệm một nhánh nghiên cứu phù hợp với nhiệm vụ của đơn vị mình. Tương ứng với đó là 10 tiểu ban của 10 đơn vị, với 10 chuyên đề được thực hiện. 10 đơn vị gồm: Viện Chiến lược quân sự, Học viện Quốc phòng, Học viện Chính trị, Viện Khoa học Xã hội và Nhân văn quân sự, Cục Tổ chức, Cục Cán bộ, Cục Tác chiến, Cục Quân lực, Cục Dân quân tự vệ, Viện 70.

Hành trình đi tìm những con chữ cho một “kế sách giữ nước” chiến lược không chỉ là cuộc “tác chiến” trên những trang giấy. Nhóm biên soạn đã có những đợt công tác “xuyên Việt”. Họ đã tới tham quan, tìm hiểu tại nhiều đợt diễn tập xây dựng khu vực phòng thủ ở nhiều tỉnh, thành phố thuộc cả ba miền Bắc, Trung, Nam, khảo sát tại các quân khu 5, 7, 9, Binh đoàn Tây Nguyên, Binh đoàn 15, Binh đoàn 16, Quân chủng Phòng không – Không quân, Hải quân, các binh chủng kỹ thuật. Tính ra, đã có tới hơn 20 cuộc khảo sát thực tế. Những lần đi khảo sát ấy đã đọng lại trong lòng mỗi người nhiều nghĩ suy, kỷ niệm. Vui mừng vì quân đội ta ngày càng lớn mạnh, vì thế đứng biên cương ngày càng vững chắc, nhưng trăn trở vẫn còn.

Tháng 10-2008, đã có tới gần 600 trang của 10 bản dự thảo báo cáo mà các nhánh nghiên cứu gửi đến. Tổ giúp việc Ban chỉ đạo đã từ đó rút gọn thành tài liệu có độ dày 160 trang A4 gửi Ban chỉ đạo và Thủ trưởng Bộ Quốc phòng. Tháng 11-2008, một cuộc hội thảo đã được tổ chức thành công. Ngày 31-12-2008, bản báo cáo tổng kết, bổ sung, phát triển Cương lĩnh 1991 của Bộ Quốc phòng đã được hoàn tất, gửi về Ban chấp hành Trung ương Đảng. Tuy vậy, đó là báo cáo, tổng kết. Còn nội dung đưa vào Văn kiện dự thảo bổ sung, phát triển Cương lĩnh chỉ chừng hơn 2 trang A4 trong tổng thể không quá 7000 âm tiết của toàn bộ Cương lĩnh, nói như đồng chí Nguyễn Phú Trọng, mỗi chữ có giá trị như vàng!

Sau nhiều lần sửa chữa, bổ sung, Tiểu ban chỉ đạo tổng kết, bổ sung, phát triển Cương lĩnh 1991 do Tổng bí thư Nông Đức Mạnh làm Trưởng tiểu ban, đồng chí Nguyễn Phú Trọng, Tổ trưởng Tổ biên tập đã nhiều lần thảo luận bản đề cương của Bộ Quốc phòng. Ngày 9 và 10-4-2009, Bộ Chính trị họp thông qua đề xuất của Tổ biên tập, có Tổng bí thư, Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ cùng toàn bộ Ban Bí thư dự đã kết luận, phần tổng kết quốc phòng – an ninh là một trong những nội dung được chuẩn bị khá tốt. Theo Trung tướng Lê Minh Vụ, tính tổng cộng cả thảy đã có tới hơn 50 cuộc họp, hơn 20 cuộc khảo sát cùng rất nhiều tranh luận để đi tới thống nhất, cô đọng được 35 dòng khổ giấy A4 cho nội dung bổ sung, phát triển Cương lĩnh, phần quốc phòng – an ninh.

Một điều vinh dự đã đến với những người chấp bút tổng kết, bổ sung và phát triển Cương lĩnh, phần bảo vệ Tổ quốc, đầu năm 2010, sau khi nghe thường trực ban chỉ đạo tổng kết, bổ sung, phát triển Cương lĩnh báo cáo kết quả nghiên cứu, Đại tướng Phùng Quang Thanh, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã quyết định bổ sung kinh phí, cho phép in ấn bản báo cáo tổng kết thành cuốn sách có độ dày hơn 200 trang, phát hành trong toàn quân. Thế là, đầu năm 2010, cuốn sách “Một số vấn đề lý luận – thực tiễn qua 20 năm thực hiện Cương lĩnh năm 1991 của Bộ Quốc phòng” do Nhà xuất bản Quân đội nhân dân ấn hành đã có mặt khắp các đơn vị trong toàn quân, với số lượng in kỷ lục từ trước tới nay, hơn 26.000 cuốn, trở thành một “cẩm nang” học tập, nắm vững nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc đối với người lính.

Ghi chép của NGUYỄN VĂN MINH

Bài liên quan:
Bài 2: Cái nhìn chiến lược nâng tầm đổi mới