QĐND - Hàng loạt vụ tai nạn đường sắt đã xảy ra ở Thành phố Hồ Chí Minh trong mấy tháng gần đây. Hậu quả nặng nề của các vụ tai nạn đang cảnh báo về mất an toàn giao thông đường sắt (ATGTĐS), đòi hỏi những biện pháp quyết liệt.

Nhiều vi phạm quy định an toàn đường sắt

Giữa tháng 5-2011, tại Thành phố Hồ Chí Minh liên tiếp xảy ra hai vụ tai nạn đường sắt, làm 2 người tử vong, gây lo ngại đối với nhiều người dân sống quanh khu vực có đường sắt đi qua. Điển hình là vụ tai nạn xảy ra vào sáng 13-5, chị Nguyễn Thị Nga (sinh năm 1984) từ nhà băng qua đường sắt (đoạn qua phường Hiệp Bình Chánh, quận Thủ Đức) thì bị đoàn tàu SE3 đâm, làm tử vong tại chỗ. Cơ quan chức năng xác định là do nạn nhân bất cẩn, không thực hiện đúng quy định ATGTĐS. Đây cũng là một trong nhiều nguyên nhân phổ biến trong thời gian qua.

Ùn tắc giao thông xảy ra tại điểm giao cắt giữa đường sắt với đường Nguyễn Trọng Tuyển, quận Phú Nhuận - ẩn họa khó lường khi tàu đi qua.

Khảo sát thực tế tại nhiều địa bàn có đường sắt đi qua thuộc các quận: Phú Nhuận, Thủ Đức, Gò Vấp và quận 3, chúng tôi thấy tình trạng người dân vi phạm các quy định về ATGTĐS diễn ra rất phổ biến như: Phơi quần áo, đổ rác, trồng rau, đi bộ, tập thể dục… trên đường sắt. Nhiều đoạn đường ngang giao cắt với đường sắt không có ba-ri-e, không rào chắn, như: Điểm giao cắt giữa hẻm 120/29 Thích Quảng Đức; điểm giao cắt giữa đường sắt với đường Trần Hữu Trang (quận Phú Nhuận), hẻm 107 đường Trương Đăng Quế (quận Gò Vấp)…

Chiều 18-5, tại điểm giao nhau giữa đường sắt với đường Trần Văn Đang (quận 3), chúng tôi thấy nhiều phụ nữ, trẻ em thản nhiên ngồi trò chuyện trên đường ray. Cách đường ray chưa đầy 1 mét, các tài xế xe ôm đậu xe đợi khách, trong khi tiếng còi tàu đã bắt đầu vọng lại. Nguy hiểm hơn, tại điểm giao cắt giữa đường sắt với đường Trần Khắc Chân (quận Phú Nhuận), khi tàu đã hú còi từng hồi và sắp qua điểm giao cắt nhưng còn rất nhiều người vẫn cố điều khiển xe băng qua đường sắt.

Hiểm họa có thể xảy ra bất cứ lúc nào khi tình trạng ùn tắc giao thông tại các giao cắt giữa đường sắt và đường bộ. Khi ùn tắc giao thông xảy ra, điều kiện cảnh báo còn hạn chế, nhân viên đường sắt trực gác không thể “giải tỏa” được lượng người và phương tiện bị kẹt ở giao lộ.

Theo ông Nguyễn Xuân Hòa, Chủ tịch Công ty TNHH một thành viên Quản lý đường sắt Sài Gòn: Còn nhiều nguy cơ tiềm ẩn tai nạn giao thông như các đường ngang đi qua đường sắt phần lớn bị hạn chế tầm nhìn, hệ thống thông tin tín hiệu chưa thật sự đáp ứng đầy đủ các yêu cầu bảo đảm an toàn tuyệt đối, trong khi đó các đường ngang này đều không có cầu vượt hoặc hầm chui.

Nâng cao ý thức người dân

Thành phố Hồ Chí Minh có 14km đường sắt đi qua khu dân cư; có 27 đường ngang, trong đó 19 đường có gác chắn, 7 đường có đèn cảnh báo tự động. Một số đường ngang vẫn còn thiếu cọc tiêu, biển báo hiệu theo quy định, một số đoạn hàng rào hành lang an toàn đường sắt hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng.

Từ năm 2009 đến nay, UBND Thành phố Hồ Chí Minh đã chi hơn 7 tỷ đồng để xây dựng hơn 20.000m2 tường, hàng rào kiên cố bằng bê tông cốt thép, cao hơn 1,5 mét nhằm hạn chế người băng qua đường sắt. Tuy nhiên, hiện nay đang xảy ra tình trạng ở nhiều nơi người dân leo rào để đi qua đường sắt, thậm chí ở dọc tuyến đường sắt song song với đường Kha Vạn Cân, quận Thủ Đức, người dân đã đập bỏ một đoạn tường rào.

Ông Nguyễn Xuân Hòa cho rằng:

- Khó có thể hạn chế triệt để những nguy cơ tiềm ẩn tai nạn giao thông tại các giao lộ đường ngang đi qua đường sắt khi tình trạng ùn tắc giao thông và vi phạm hành lang an toàn đường sắt ngày càng tăng. Do đó, cần sớm xây dựng tuyến đường trên cao từ ga Bình Triệu về ga Sài Gòn.

Ông Nguyễn Ngọc Tường, Phó trưởng ban chuyên trách Ban An toàn giao thông Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, nguyên nhân các vụ tai nạn giao thông đường sắt phần lớn xuất phát từ người dân vi phạm quy định về ATGTĐS. Hai vụ tai nạn vừa xảy ra vào giữa tháng 5-2011 cũng do nạn nhân không chấp hành đúng quy định ATGTĐS. Đối với các điểm giao cắt đường sắt và đường bộ gây mất an toàn giao thông, Ban An toàn giao thông thành phố đang kiến nghị ngành đường sắt tiếp tục khắc phục triệt để. Thời gian qua, Thành phố Hồ Chí Minh đã kiến nghị ngành đường sắt xây dựng hoàn chỉnh hàng rào hai bên đường sắt, kinh phí từ ngân sách thành phố, nhưng hiện nay đã hơn một năm vẫn chưa được Tổng công ty Đường sắt trả lời.

Việc nâng cao ý thức người dân trong việc chấp hành các quy định về an toàn đường sắt được coi là giải pháp vừa trước mắt, vừa lâu dài được nhiều người đưa ra. Nhiều ý kiến cho rằng, thành phố cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, đưa các quy định về an toàn giao thông đường sắt đến tận các khu dân cư, vào trường học… Nâng cao ý thức người dân sẽ hạn chế được những vụ tai nạn đường sắt đáng tiếc xảy ra.  

Bài và ảnh: Song An