QĐND - Những ngày cuối năm 2010, có mặt tại cửa khẩu Lao Bảo (huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị), cảm nhận đầu tiên của chúng tôi là hoạt động buôn bán nơi đây không sôi động như mọi năm. Tuy nhiên, qua tìm hiểu chúng tôi được biết: Tình trạng buôn lậu vẫn âm thầm diễn ra, các đối tượng buôn lậu ngày càng tinh vi và chống đối quyết liệt hơn.

Cách đây vài năm, đến cửa khẩu Lao Bảo, ngồi trong quán nước cách Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo vài trăm mét khoảng một giờ đồng hồ, chúng tôi đếm được hàng chục chiếc xe máy Minsk chở đầy hàng chạy về hướng Đông Hà. Còn đi sâu vào các làng bản dọc con sông Sê Pôn, chúng tôi gặp từng đoàn người gồng gánh, mang vác những thùng hàng nặng trịch đi từ bờ sông vào sâu trong nội địa. Đó là hàng lậu gồm thuốc lá, nước tăng lực, nồi cơm điện và rượu, bia... Nguồn hàng này được các chủ hàng chuyển từ các kho ở bên kia biên giới (vận chuyển bằng thuyền qua sông Sê Pôn), sau đó thuê người dùng xe máy, gánh, mang vác về nơi tập kết hàng trong nội địa và tất nhiên các ông chủ không bao giờ lộ mặt.

Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo, Hướng Hóa, Quảng Trị một ngày cuối năm 2010. Ảnh: Biên Phòng

 

Đến Lao Bảo vào những ngày cuối năm 2010, chúng tôi nhận thấy không khí ở đây bớt nhộn nhịp hơn, trên đường phố đã vắng bóng những chiếc xe máy Minsk chở đầy hàng. Tìm hiểu kỹ thì được biết: Hoạt động buôn lậu trên địa bàn vẫn âm thầm diễn ra và ngày càng tinh vi hơn. Kể từ khi Lao Bảo được áp dụng quy chế cửa khẩu quốc tế, thì các đối tượng buôn lậu chuyển hướng sang buôn bán thuốc lá Jet và những chất gây nghiện như: Cần sa, ma túy tổng hợp... Số lượng thuốc lá Jet tuồn vào nước ta qua cửa khẩu Lao Bảo không phải là ít. Cuối tháng 12-2009, bộ đội biên phòng Đồn biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo đã bắt được một vụ với số lượng 25.000 gói thuốc lá Jet; tháng 6-2010 bắt được một vụ với 30.000 gói thuốc lá Jet. Đây là những vụ lớn bắt được, còn những vụ nhỏ lẻ thì nhiều. Khó khăn đối với các cơ quan chức năng là bọn đầu nậu chủ yếu thuê người già, phụ nữ, trẻ em và đối tượng chính sách là đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn vận chuyển thuốc lá lậu. Mỗi người chỉ mang dăm bảy cây thuốc, số lượng không nhiều nên khi bắt được họ khai là mua về dùng dần. Chính vì vậy, chỉ có thể tịch thu hàng rồi thả người. Còn buôn lậu các chất gây nghiện cũng diễn biến khá phức tạp. Tháng 6 – 2009, các chiến sĩ biên phòng đã bắt được một vụ buôn lậu ma túy tổng hợp, thu 48.400 viên. Tháng 6-2010, lại bắt được một vụ, tịch thu 46.000 viên ma túy tổng hợp và ngày 7-12-2010 vừa qua, các chiến sĩ biên phòng đã mật phục bắt được vụ vận chuyển 4kg cần sa.

Theo Thiếu tá Trần Xuân Lạn, Đồn trưởng Đồn biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo, sở dĩ các vụ buôn lậu giảm tới 90% so với 5 năm trước là do ở Lao Bảo đã áp dụng quy chế cửa khẩu quốc tế. Thêm vào đó, lãnh đạo, chỉ huy đồn đã phối hợp với chính quyền thị trấn Lao Bảo và xã Tân Thanh đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động nhân dân địa phương chấp hành tốt các quy định của pháp luật, quy định của địa phương và không tham gia, cũng như tiếp tay cho bọn buôn lậu. Một trong những biện pháp mang lại hiệu quả cao là tạo công ăn việc làm cho đồng bào các dân tộc trên địa bàn. Trong đó hiệu quả nhất phải kể đến việc chính quyền địa phương và lãnh đạo đồn biên phòng đã liên hệ với các địa phương dọc biên giới của nước bạn, thuê đất và vận động nhân dân sang phát triển kinh tế trang trại. Có không ít hộ, khi sang nước bạn Lào thuê đất trồng chuối mỗi năm thu tới cả trăm triệu đồng. Không dừng ở đây, lãnh đạo, chỉ huy đồn biên phòng còn phối hợp với chính quyền địa phương thành lập 1 tổ xe thồ (30 nam giới) và 1 tổ xe kéo (35 phụ nữ) là người địa phương. Hai tổ này hoạt động có tổ chức và làm nhiệm vụ vận chuyển hàng ở cửa khẩu. Hằng tuần, lãnh đạo đồn gặp gỡ và nghe báo cáo về tình hình hoạt động của tổ, cũng như tình hình nơi cửa khẩu. Với mức thu nhập trung bình từ 70 đến 80 nghìn đồng/người/ngày, người lao động và nhân dân địa phương càng tin tưởng hơn vào chính quyền và bộ đội biên phòng. Đồng thời tích cực phát hiện, tố giác những hành vi buôn lậu diễn ra trên địa bàn.

Anh Hồ Văn Mạnh, Tổ trưởng tổ xe thồ cho biết: “Trước đây, chúng tôi cũng từng tham gia vận chuyển hàng lậu qua biên giới cho các chủ đậu nậu. Vất vả lắm các anh ạ, hôm nào “đẹp trời” cũng kiếm được dăm chục, một trăm nghìn đồng. Nếu không may bị bộ đội biên phòng, hải quan bắt thì mất hết. Khi đó, vừa không được trả tiền công, mà còn phải đền hàng cho chủ. Từ ngày các anh bộ đội biên phòng giúp thành lập tổ xe thồ, chúng tôi có việc làm và thu nhập ổn định, kinh tế gia đình cũng tạm ổn”.

Chị Hồ Thị Lan, Tổ trưởng tổ xe kéo góp chuyện: Có việc làm ổn định, không phải đi đêm về hôm để vận chuyển hàng lậu nữa, chúng tôi ai cũng vui. Cảm ơn các anh bộ đội Đồn biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo, họ đã cho chúng tôi “cần câu” để kiếm sống chân chính.

Thiếu tá Ma Phương Trình, Chính trị viên phó Đồn biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo tâm sự: “Nhìn vào bề ngoài, ai cũng nghĩ nơi đây bình yên, nhưng dưới “tảng băng chìm” ẩn chứa những bất trắc khó lường. Do buôn lậu các chất gây nghiện là siêu lợi nhuận (một viên ma túy tổng hợp có giá 20.000 đồng), nhưng mang qua biên giới giá lên tới 400.000 đồng/viên, còn mang vào các quán bar, nhà hàng ở các thành phố, thị xã thì giá có thể lên tới hơn một triệu đồng/viên. Chính vì vậy, các đối tượng buôn lậu đã áp dụng nhiều thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt hơn, chống đối các lực lượng chức năng rất mạnh, thậm chí sử dụng cả vũ khí nóng. Để ngăn chặn, lãnh đạo, chỉ huy đồn đã và đang phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương triển khai nhiều biện pháp, trong đó coi trọng vận động toàn dân tham gia phát hiện, tố giác những hành vi vi phạm".

Phương Hùng Khiết