Tháng 3-1961, Bác Hồ lên thăm và nói chuyện với đồng bào các dân tộc tỉnh Hà Giang tại sân Kỳ Đài (nay là Quảng Trường 26-3). Khi đó ông Mua Mí Chơ 16 tuổi, đang là học sinh trường Thanh niên Dân tộc, khu Đoàn kết, Hà Giang, nên đã may mắn cùng học sinh trong trường được đi đón Bác Hồ.

Bác Hồ với các đại biểu phụ nữ các dân tộc Việt Bắc (1959). Ảnh  tư liệu

Trong buổi nói chuyện, Bác căn dặn đồng bào các dân tộc Hà Giang hai vấn đề lớn. Thứ nhất: Hà Giang là một tỉnh miền núi có nhiều dân tộc chung sống, các dân tộc phải thực sự đoàn kết như anh em một nhà. Người người đoàn kết, nhà nhà đoàn kết, đoàn kết là sức mạnh, đoàn kết tốt thì việc gì khó mấy cũng làm được. Hai là vấn đề học chữ, Bác nói: Hà Giang là tỉnh có nhiều người chưa biết chữ, đồng bào phải thi đua học chữ, người biết ít dạy người chưa biết, người biết nhiều dạy người biết ít.

Kể từ hôm ấy, hình ảnh của Bác đã in đậm trong tâm hồn người thanh niên dân tộc Mông Mua Mí Chơ; anh tự hứa sẽ làm theo lời Bác dặn. Năm 1962, sau khi học lớp bồi dưỡng kiến thức sư phạm, ông tình nguyện đi làm giáo viên ở huyện Đồng Văn. Thời gian này, gia đình ông cũng gặp không ít khó khăn, nhiều lần, vợ và mẹ ông gọi điện bảo ông bỏ việc về nhà giúp gia đình. Mấy lần ông đã viết đơn xin thôi việc để về giúp đỡ gia đình, nhưng mỗi lần viết đơn ông lại nhớ đến hình ảnh của Bác Hồ, nhớ lời Bác căn dặn đồng bào Hà Giang hôm nào. Rồi ông tự nhủ mình phải xứng đáng với một người đảng viên, phải quyết tâm làm theo lời Bác, quyết không vì khó khăn của gia đình mà phụ sự tin tưởng tổ chức. Và ông quyết định ở lại tiếp tục công việc dạy chữ cho đồng bào mình. Cho đến năm 1968, ông xung phong vào bộ đội. Năm 1978 thì được điều động từ quân đội về công tác tại huyện Mèo Vạc, với cương vị là Phó chủ tịch UBND huyện. Kể từ đó ông trải qua nhiều chức vụ lãnh đạo quan trọng khác như chủ tịch huyện, phó bí thư thường trực huyện ủy, do đó có điều kiện thường xuyên dành sự quan tâm đến phong trào giáo dục. Ông cũng luôn tự học nâng cao trình độ, quan tâm đến việc học chữ của nhân dân. Đặc biệt, ông luôn đề cao vai trò của đoàn kết: Đoàn kết dân tộc, đoàn kết nội bộ Đảng. Giờ đây, huyện Mèo Vạc đã có nhiều đổi mới, đạt được nhiều thành tựu to lớn, như: Năm 2001 hoàn thành chương trình phổ cập giáo dục tiểu học; năm 2007, hoàn thành chương trình phổ cập giáo dục THCS. Mặc dù lúc đó ông đã nghỉ hưu, nhưng công lao và những đóng góp của ông đối với huyện nhà nhất là đối với sự nghiệp giáo dục luôn được Đảng bộ và nhân dân huyện Mèo Vạc ghi nhớ.

Nay ông đã nghỉ hưu nhưng không nghỉ việc. Với chiếc cuốc trên vai, con dao quắm dắt ngang sườn, hằng ngày vẫn lên nương trồng ngô, cắt cỏ chăn nuôi bò. Chẳng thế mà trong nhiều năm liền, kể từ ngày nghỉ hưu đến nay ông Mua Mí Chơ là một điển hình tiên tiến trong lao động sản xuất giỏi. Mỗi năm thu nhập từ chăn nuôi bò, lợn hàng chục triệu đồng.

Trải qua những thăng trầm trong cuộc đời, ông đã tự tu dưỡng, phấn đấu và rèn luyện mình vượt qua biết bao gian lao vất vả và cả những cám dỗ vật chất tầm thường để sống cuộc sống thanh thản, đạm bạc. Nay dù đã bước sang tuổi 68 nhưng ông vẫn tích cực tham gia lao động sản xuất, vẫn cần mẫn với nhiệm vụ của người bí thư chi bộ gương mẫu trong hơn 8 năm qua, vẫn thầm lặng trong vai người "dân vận" không lương. Ông là một tấm gương sống động cho lớp đảng viên trẻ hôm nay, là một điển hình về người đảng viên suốt đời phấn đấu sống, lao động và học tập theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.

TRẦN THẠCH HẰNG