Nhiều điểm chưa được làm rõ

Cần xem xét nhiều yếu tố để thi hành án

Trả lời ông Nguyễn Văn Út, Giám đốc Công ty TNHH Bình Minh (sau đây gọi là Công ty Bình Minh) về việc vì sao bản án vẫn không thể thi hành, bà Tạ Hồng Nhung, Chi cục trưởng CCTHADS huyện An Lão cho biết: "Chúng tôi đã làm đúng quy định của pháp luật. Cơ quan thi hành án (THA) đã tổ chức khảo sát để THA nhưng không thể tiến hành được vì ông Nguyễn Thế Nguyên, Giám đốc Công ty Cổ phần Ánh Bình Minh (sau đây gọi là Công ty Ánh Bình Minh) luôn không có mặt tại công ty. Chúng tôi đã tiến hành xác minh thì thấy rằng công ty này từ lâu đã không còn hoạt động, không còn tài sản để THA”.

Đến ngày 7-1-2016, Công ty Bình Minh phát hiện Công ty Ánh Bình Minh nhận được khoản tiền đền bù thu hồi đất trên chính một phần đất trong mảnh đất mà hai công ty đã ký hợp đồng giao khoán làm thủ tục thuê quyền sử dụng đất ngày 2-8-2009, với số tiền được bồi thường hơn 1,1 tỷ đồng nên đã làm đơn yêu cầu THA. Tuy nhiên sau đó CCTHADS huyện An Lão đã trả lời rằng: Qua xác minh, quyền sử dụng diện tích đất của ông Nguyên bị thu hồi theo dự án nói trên chưa được góp vốn vào tài sản của Công ty Ánh Bình Minh do ông Nguyên làm giám đốc, người đại diện theo pháp luật. Do đó, Công ty Ánh Bình Minh không phải là đối tượng được bồi thường, không có cơ sở để áp dụng biện pháp cưỡng chế thu số tiền của ông Nguyên để THA.

Mảnh đất mà Công ty Cổ phần Ánh Bình Minh làm hợp đồng chuyển nhượng cho Công ty TNHH Bình Minh hiện được cho người khác thuê để kinh doanh chế tác đá.

Luật sư Nguyễn Thành Minh, Đoàn Luật sư tỉnh Tuyên Quang cho rằng, trường hợp Công ty Ánh Bình Minh không có tiền hoặc tài sản để kê biên THA thì cần xác minh các cổ đông đã thực hiện xong nghĩa vụ góp vốn vào doanh nghiệp theo tỷ lệ vốn góp chưa? Nếu có điều kiện Công ty Bình Minh và ông Nguyễn Văn Út cần chứng minh tài sản mà cổ đông của Công ty Ánh Bình Minh đang sở hữu để yêu cầu THA. Nếu phát hiện những dấu hiệu vi phạm pháp luật như các cổ đông góp vốn vào công ty trốn tránh THA thì ông Nguyễn Văn Út hoặc cơ quan THA có quyền gửi văn bản đến cơ quan điều tra để xử lý theo luật. Luật sư Nguyễn Thành Minh cũng cho rằng, đối với các hoạt động của người đại diện hợp pháp của pháp nhân, nhân danh pháp nhân để thực hiện thì pháp nhân đó phải chịu trách nhiệm về hậu quả pháp lý của hành vi do người đại diện thực hiện.

Để thi hành bản án này, trong Hướng dẫn nghiệp vụ THA số 12/CTHADS-NV mà Cục THA dân sự TP Hải Phòng gửi CCTHADS huyện An Lão, do ông Lương Văn Lịch, Phó cục trưởng ký ngày 4-1-2019, cho rằng: “CCTHADS huyện An Lão căn cứ khoản 4, Điều 44 Luật THA xác minh điều kiện THA của người phải THA. Trường hợp người phải THA là cơ quan, tổ chức thì xác minh làm rõ tài sản, sổ sách quản lý vốn, tài sản... Làm việc với ông Nguyễn Thế Nguyên về việc thỏa thuận THA, trong trường hợp xác định tài sản là khoản tiền được bồi thường là tài sản cá nhân, ông Nguyên đồng ý thực hiện nghĩa vụ trả nợ cho Công ty Ánh Bình Minh. Nếu không thỏa thuận được thì xác định tài sản góp vốn tại thời điểm góp vốn thành lập doanh nghiệp thể hiện giấy phép thành lập doanh nghiệp, điều lệ của công ty và căn cứ trách nhiệm của người góp vốn đối với công ty theo quy định. Áp dụng theo quy định Điều 92 Luật THA, CCTHADS huyện An Lão chỉ đạo chấp hành viên tổ chức thi hành xác minh đầy đủ tại các cơ quan quản lý theo thẩm quyền cung cấp tài liệu chứng minh tài sản của cá nhân, pháp nhân, trách nhiệm của cổ đông của công ty theo Luật Doanh nghiệp tương ứng với số vốn góp tương ứng sẽ kê biên phần vốn góp theo quy định”. Đây là những căn cứ rất quan trọng để có thể THA.

Sau buổi tiếp công dân giải quyết kiến nghị của ông Nguyễn Văn Út, ngày 18-2-2019, UBND huyện An Lão đã ban hành thông báo kết luận của Chủ tịch UBND huyện, nêu rõ: Giao CCTHADS huyện An Lão chủ trì, cùng Viện kiểm sát, Tòa án Nhân dân huyện và các cơ quan có liên quan tiếp tục làm rõ tài sản góp vốn của ông Nguyễn Thế Nguyên trong Công ty Ánh Bình Minh để thực thi bản án theo pháp luật.

Đất nông nghiệp bị sử dụng sai mục đích

Ngày 14-1-2019, CCTHADS huyện An Lão bất ngờ gửi tới ông Nguyễn Văn Út thông báo về kết quả xác minh. Theo đó, trong tổng số 2.977,8m2 đất của ông Nguyên được đền bù để mở rộng Quốc lộ 10, tương ứng số tiền hơn 1,1 tỷ đồng thì có 1.336m2 là của ông Phạm Đức Cường, tương ứng số tiền gần 491 triệu đồng. Ông Nguyễn Văn Út kiến nghị cơ quan chức năng cần trả lời rõ vì sao mảnh đất này được mua đi bán lại trong khi nó phải được coi là tang vật của vụ án.

Ở khía cạnh cơ quan quản lý Nhà nước, mảnh đất mà hai công ty tiến hành ký kết là đất nông nghiệp nhưng không hiểu vì lý do gì nó đã được mua bán, sang nhượng và dùng cả vào việc kinh doanh. Mảnh đất này có địa chỉ tại thôn Khúc Giản, xã An Tiến, huyện An Lão. Nhiều năm qua, Công ty Ánh Bình Minh lại cho nhiều cá nhân thuê mảnh đất này để kinh doanh, sản xuất. Điểm d, Khoản 1, Điều 57 Luật Đất đai 2013 quy định: Khi chuyển đổi từ đất nông nghiệp sang phi nông nghiệp phải được phép của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Điểm a, Khoản 1, Điều 64 Luật Đất đai 2013 về trường hợp thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai chỉ rõ: Sử dụng đất không đúng mục đích đã được Nhà nước giao, cho thuê, công nhận quyền sử dụng đất và đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi sử dụng đất không đúng mục đích mà tiếp tục vi phạm. Pháp luật về đất đai quy định rất rõ về việc xử lý trường hợp vi phạm, thế nhưng nhiều năm qua, việc cho thuê này vẫn diễn ra mà không bị cơ quan nào xử lý. Đây là việc UBND huyện An Lão cần phải làm rõ để trả lời công luận. Theo thông tin phóng viên được biết, Chủ tịch UBND huyện An Lão đã giao cho Phòng Tài nguyên-Môi trường huyện chủ trì cùng các cơ quan liên quan rà soát toàn bộ diện tích đất thuộc quyền sở hữu của hộ gia đình, cá nhân ông Phạm Đức Cường; toàn bộ diện tích các thửa đất còn lại và xác định quyền sở hữu khi thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư, giải phóng mặt bằng mở rộng Quốc lộ 10, báo cáo UBND huyện trước ngày 15-4-2019.

Một vụ việc mà bản án đã có hiệu lực nhiều năm, việc Công ty Ánh Bình Minh do ông Nguyễn Thế Nguyên làm giám đốc bị tòa tuyên phải trả lại số tiền đã nhận của Công ty Bình Minh được các bên thừa nhận với những chứng cứ không thể chối cãi. Cá nhân những người liên quan vẫn còn đó, tài sản liên quan là mảnh đất mà hai bên dùng để ký kết hợp đồng vẫn còn đó, vậy mà cơ quan THA của huyện An Lão đành bất lực.

Bài và ảnh: NGUYỄN TUẤN