Làng... "chân dài"

Tại nơi hợp nhất của ba dòng sông Đáy, sông Nhuệ, sông Châu, từ bao đời nay thôn Đình Tràng, xã Lam Hạ (Phủ Lý - Hà Nam) được biết đến là mảnh đất của những người có chiều cao vượt trội. Người ta còn phong cho Đình Tràng biệt hiệu là làng “người Tây”.

Gia đình “sếu” của vận động viên Ngô Văn Kiều

Bình quân nam giới cao 1,73 mét!

Tạt vào quán nước đầu làng nghỉ chân, cậu bé có dáng người cao gầy ra đón khách. Nghe giọng nói vỡ tiếng ồm ồm đủ biết cậu bé này đang ở độ tuổi lớn. Nhâm nhi chén nước được một lúc thì bà chủ quán ra bán hàng thay. Trông người phụ nữ này đã ngoài tứ tuần mà dáng còn thon thả lắm. “Chị đẹp thế, vừa rồi mà đi thi Hoa hậu quý bà, có khi giành giải cao chứ chẳng chơi”, nghe người khách bông đùa vậy, bà chủ quán mới đon đả khoe: “Chú quá khen. Ở làng này những người có vóc dáng như tôi nhiều vô kể! Không tin chú vào làng thử xem…”. Chị có ba người con thì hai cô con gái đều cao 1,71 - 1,73m. Cậu bé vừa rồi là Ngô Trọng Nghĩa, con trai út của chị, tuy mới 13 tuổi nhưng đã cao tới 1,73m. Ngồi lại ở quán được một lúc, tôi để ý từ cụ già cho đến những em nhỏ vào mua hàng đều có dáng người dong dỏng.

Con đường bê tông rợp bóng cây. Nhà nào cũng có vườn cây ao cá xanh mướt. Những nếp nhà ngói thâm nâu soi mình bên dòng sông thơ mộng. Đang ngất ngây bởi phong cảnh nên thơ, chúng tôi gặp một đám cưới rước dâu về. Hôm nay ông trưởng thôn Ngô Trung Kiên tổ chức đám cưới cho cô em gái. Chú rể to cao đẹp trai, cô dâu dáng thon thả trông thật xứng đôi. Lạ hơn, phần lớn những nam thanh, nữ tú trong đám cưới đều có thân hình vạm vỡ, dong dỏng cao như những người mẫu. Ngay cả đám trẻ nhỏ cũng có thân hình dài rộng hơn người.

Cụ Trịnh Văn Đạt, phụ trách Hội người cao tuổi của thôn và là trưởng tộc họ Trịnh không giấu nổi niềm tự hào: “Từ xưa đến nay đi đến đâu, thanh niên làng Đình Tràng luôn tự hào là to cao hơn người. Họ Trịnh nhà tôi cũng có nhiều người cao lắm!”. Nói có sách mách có chứng, ông kể sơ sơ trong cuốn “gia phả chiều cao” của thôn có tới vài chục người cao trên 1,80m như chị Huyền (cao 1,80m), anh Đô (cao 1,87m), anh Dũng (cao 1,85m), chị Thơm (cao 1,75m), em Ngô Văn Phong tuy mới 14 tuổi nhưng đã cao tới 1,75m, còn những người cao trên 1,7m không đếm xuể.

Có lẽ người làm công tác cán bộ ở thôn Đình Tràng có thêm một công việc nữa là thống kê chiều cao trung bình của người dân. Bởi lẽ ai đến làng công tác, hay thăm thân đều hỏi các vị trưởng thôn một câu hỏi giống nhau: Sao làng mình có nhiều người cao thế? Ông Nguyễn Văn Lợi, Bí thư chi bộ thôn đưa ra con số thống kê khiến bất kì thôn nào ở nước ta cũng thầm mong: “Chiều cao trung bình của nữ giới 1,65m, nam giới 1,73m. Đến nay, người dân quanh vùng vẫn truyền tai nhau câu vè nói về chiều cao của người Đình Tràng: “Cà khếu, đen sì, cao nhất nhì miền Bắc”. 

Ghé thăm gia đình “người sếu”

Thôn Đình Tràng có 6 dòng họ chính là Trịnh, Ngô, Lâm, Nguyễn, Trương và Đinh. Trong đó, dòng họ Ngô, Trịnh và Lâm có nhiều người cao nhất. Giữ những kỉ lục của thôn là gia đình bà Ngô Thị Cà. Thoạt nhìn tôi cứ nghĩ bà Cà là người Tây. Mái tóc bà bạc trắng, hàm răng đen tuyền, bà cao tới 1,8m. Khi chúng tôi hỏi về điều này bà tủm tỉm cười bảo: “Ấy vậy mà trước đây tôi cũng khổ mãi về cái chiều cao này đấy. Bố mẹ tôi nghèo lắm, lại đẻ những 10 đứa con. Mỗi khi mẹ tôi đi mua vải may quần áo, bao giờ mẹ tôi cũng phải mất thêm tiền cho bộ quần áo của tôi. Bà hay mắng yêu con gái “dài lưng tốn vải”. Cao như cái sào thế kia, sau này có mà ế chồng”. Chẳng hiểu duyên số đưa đẩy thế nào, ông Ký chồng bà cũng “sở hữu” chiều cao quá khổ. Đến nay, dân làng vẫn còn nhắc tới đám cưới của vợ chồng người “sếu” này.

Bà Cà sinh hạ được 4 người con trai. Anh con trai cả là Ngô Văn Ca, cao trên 1,9m, anh Cảnh con trai thứ hai thấp nhất nhà cũng cao 1,8m. Đặc biệt là người con trai thứ ba Ngô Văn Công cao 1,94m. Anh Ngô Văn Kiều là con út đang giữ một chiều cao kỷ lục 1,96m. Vinh dự hơn là hai cậu Kiều và Công đang là thủ quân của Đội tuyển bóng chuyền quốc gia. Riêng cậu Kiều là một tay bóng chuyền trứ danh của Đông Nam Á. Bà Cà nhớ lại, cách đây một năm, cả nhà đi nghỉ mát ở Nha Trang. Khi mẹ con bà vào mua vé, mấy người bán vé yêu cầu mấy mẹ con bà phải mua vé dành cho người nước ngoài. Bà giải thích đến khản cả cổ người bán vé vẫn không tin mẹ con bà là người Việt. Chỉ khi bà đưa chứng minh thư nhân dân ra thì anh ta mới tin.

Bà Cà, người phụ nữ được coi là cao nhất Hà Nam

Mải nghe bà Cà kể chuyện, giờ tôi mới để ý kĩ ngôi nhà của bà. Mấy bộ quần áo treo trước nhà, cái nào cũng dài rộng. Đặc biệt là cái quần bò, tôi ướm thử nó dài tới ngực. Thấy hành động kì quặc của tôi bà Cà cho biết: “Đó là cái quần của thằng Ca đấy! Mỗi khi nó đi tìm mua quần may sẵn đến là khổ vì đa phần các cửa hàng đều không bán quần cỡ đó”. Trong nhà bà kê hai cái giường, cái nào cũng dài trên 2m. Ấy vậy mà mỗi lần về nhà chơi, cậu Kiều, cậu Công vẫn không thích ngủ trên giường vì khó xoay. “Nó cứ thích rải đệm hoặc nằm đất cho thoải mái”, bà Cà nói về hai đứa con trai bằng giọng trìu mến. Đang giới thiệu với khách về ngôi nhà thì đứa con lớn của anh Ca tên Ngô Kiều Anh đi học về. Mới chỉ có 3 tuổi mà cậu bé đã cao trên 1m. Ở lớp học mẫu giáo cháu là người cao nhất lớp.

Trước đây cứ mỗi khi người làng Đình Tràng đi chợ, người dân nơi khác rất dễ nhận ra. Cứ ai cao lênh khênh hơn mọi người trong chợ một cái đầu, đích thị là dân Đình Tràng. Tuy nhiên, cũng chỉ vì các thiếu nữ trong thôn cao quá mà nhiều người chút nữa lỡ nhịp tình duyên. Thường thì chỉ trai làng Đình Tràng đi lấy gái thiên hạ, chứ ít khi trai làng khác lấy gái làng Đình Tràng. Chẳng là ngày xưa các cụ thường đi chọn vợ cho con nên về hình thức các cụ cũng phải kén sao cho xứng đôi vừa lứa. Cứ mỗi khi đám thanh niên làng khác có ý định lấy con gái làng Đình Tràng là các cụ trong xã đều lắc đầu bảo  “dài lưng tốn vải”.

Đó là câu chuyện của trước đây, chứ giờ đây gái làng Đình Tràng đắt chồng phải biết. Mọi người thường hay bảo “nhất dáng, nhì da” mà. Con gái làng Đình Tràng hầu như cô nào cũng có dáng thanh mảnh, cao ráo. Không dừng lại ở đó, cứ mỗi khi xã Lam Hạ tổ chức thi đấu kéo co, hay đánh bóng chuyền thì trai làng Đình Tràng đều rinh giải. Trước ngày xã tổ chức thi kéo co, các trưởng thôn khác trong xã đều thầm ghen tị với sức vóc của trai tráng làng Đình Tràng. Họ thường nói bóng gió rằng: Tốt nhất là xã trao luôn giải nhất cho làng Đình Tràng. Bởi lẽ, trai làng Đình Tràng mới kéo nhẹ một cái mà phía bên kia đã ngã nhoài cả rồi.

Bí quyết nào mà người làng Đình Tràng cao đến vậy? Đến nay chưa có công trình nghiên cứu nào. Ngoài nguồn gene, thì cách chăm sóc con cái cũng được người dân nơi đây coi trọng. Tuy cuộc sống còn khó khăn nhưng người dân luôn chăm lo cho con cháu. Ông Đạt còn cung cấp thêm cho chúng tôi một thông tin “độc quyền” nữa: “Người dân Đình Tràng không chỉ cao mà còn sống rất thọ. Hiện cả thôn có trên 20 cụ sống suýt soát 90 tuổi, riêng cụ Phạm Thị Quỳ năm nay tròn 100 tuổi. Còn những cụ sống hơn 70 tuổi thì nhiều không đếm xuể”.

Bài và ảnh: NGUYÊN HUÂN