Chúng tôi đánh chiếm đài phát thanh ngụy quyền Sài Gòn

Xe tăng Quân giải phóng trên đường phố Sài Gòn ngày 30-4-1975

Trong chiến dịch Hồ Chí Minh, tiểu đoàn 8 do tôi làm chính trị viên, đồng chí Trương Quang Siều làm tiểu đoàn trưởng được giao nhiệm vụ chủ yếu là đánh chiếm đài phát thanh ngụy quyền Sài Gòn. Nói như vậy, bởi vì ngoài nhiệm vụ đó, Tiểu đoàn còn được Trung đoàn giao nhiệm vụ là đơn vị bộ binh đi đầu cùng xe tăng của đại đội đồng chí Bùi Quang Thận đánh chiếm dinh Độc Lập và Cục an ninh quân đội ngụy ở số 8 Nguyễn Bỉnh Khiêm, gần với đài phát thanh.

Đây là một vinh dự lớn và niềm tự hào của chúng tôi.

Sau khi nhận nhiệm vụ cùng với lữ đoàn xe tăng 203 đi đầu đội hình thọc sâu của Quân đoàn 2, Ban chỉ huy tiểu đoàn giao nhiệm vụ cho Đại đội 6 cùng với xe tăng đánh chiếm dinh Độc Lập, Đại đội 5 đánh chiếm đài phát thanh, lực lượng còn lại đánh chiếm Cục an ninh quân đội ngụy. Đêm 29-4-1975, Tiểu đoàn được trung đoàn phổ biến kế hoạch hiệp đồng lần cuối. Chúng tôi triệu tập các đồng chí đại đội trưởng, chính trị viên đại đội và các đồng chí chủ trì các phân đội giao nhiệm vụ bổ sung, động viên anh em trước khi xuất phát. Đồng chí chính ủy trung đoàn Lê Xuân Lộc xuống Tiểu đoàn, căn dặn: “Trung đoàn tin tưởng giao cho Tiểu đoàn 8 đánh chiếm hai mục tiêu quan trọng là do Tiểu đoàn đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tiến công tiêu diệt địch ở chi khu quận lỵ Thượng Đức (Quảng Đà), dẫn đầu đội hình sư đoàn tiến công thần tốc giải phóng Đà Nẵng”.

Nghe lời chính ủy, anh em chúng tôi vô cùng cảm động, nhưng thấy trách nhiệm của đơn vị rất nặng nề.

Khoảng nửa đêm 29-4-1975, tiểu đoàn bắt đầu vượt sông Buông tiến ra xa lộ Biên Hòa - Sài Gòn. Gần sáng ngày 30-4, chúng tôi cùng xe tăng nhanh chóng tiêu diệt quân địch chống cự trên cầu Xa Lộ rồi hành quân cấp tốc thẳng hướng Sài Gòn. Khi đội hình cách cầu Sài Gòn 500 mét thì trung đoàn trưởng Nguyễn Sơn Văn ra lệnh cho Tiểu đoàn triển khai đội hình chiến đấu. Cuộc chiến đấu giành giật cây cầu vô cùng ác liệt. Ta bị địch bắn cháy 2 xe tăng, riêng tiểu đoàn 8 chúng tôi bị thương và hy sinh gần chục đồng chí. Được Tiểu đoàn 7 chi viện, sau hơn 30 phút, quân ta làm chủ cầu Sài Gòn, buộc quân địch vứt súng đạn tháo chạy. 9 giờ 30 phút, tiểu đoàn chúng tôi cùng xe tăng tiến thẳng về dinh Độc Lập và đài phát thanh. Đến cầu Thị Nghè thì gặp địch chặn đánh, lực lượng xe tăng cùng Tiểu đoàn 8 và Tiểu đoàn 7 triển khai đội hình chiến đấu và nhanh chóng đánh tan quân địch.

Vượt qua cầu Thị Nghè, Đại đội 6 cùng với Tiểu đoàn 7 và Đại đội 4 của Lữ đoàn xe tăng 203 tiến vào dinh Độc Lập, còn chúng tôi nhờ dân chỉ đường tiến theo đường Nguyễn Bỉnh Khiêm vào đánh chiếm Đài phát thanh. Đúng 10 giờ 30 phút, Đại đội 5 chiếm toàn bộ đài phát thanh. Đồng chí Toàn, trung đội trưởng Trung đội 1 nhanh chóng hạ cờ ba que xuống, kéo cờ Giải phóng lên. Đó cũng là giờ phút thiêng liêng nhất của cán bộ, chiến sĩ có mặt ở đài phát thanh.

Cùng thời gian Đại đội 5 chiếm đài phát thanh, Đại đội 7 đã chiếm Cục an ninh quân đội, rồi nhanh chóng triển khai đội hình chốt giữ các điểm quan trọng trên đường Nguyễn Bỉnh Khiêm. Một số tốp địch không chịu đầu hàng, ngoan cố chống cự. Có một chiến sĩ của Đại đội 7 đã ngã xuống và đó là chiến sĩ cuối cùng của Tiểu đoàn hy sinh trong chiến dịch Hồ Chí Minh.

Khoảng 11 giờ chúng tôi thấy đồng chí trung đoàn phó Trung đoàn 66 Phạm Xuân Thệ đi xe Jeep do đồng chí Đào Ngọc Vân lái đến đài phát thanh. Tôi và đồng chí tiểu đoàn trưởng Trương Quang Siều ra đón và báo cáo: “Chúng tôi đã hoàn thành nhiệm vụ, chiếm giữ đài an toàn, nhưng chưa tìm được nhân viên”. Anh Thệ biểu dương Tiểu đoàn 8 hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, rồi nói nhỏ với chúng tôi: “Tôi đưa Dương Văn Minh và Vũ Văn Mẫu đến đây tuyên bố đầu hàng”. Lúc đó tôi mới biết người ngồi ghế trước với anh Thệ là tổng thống Dương Văn Minh, người ngồi sau cùng với anh em trợ lý Trung đoàn 66 là thủ tướng Vũ Văn Mẫu. Chúng tôi đưa mọi người đi lên tầng 2 của đài rồi vào buồng máy. Lúc này nhân dân cùng một số tàn binh đổ ra đường rất đông. Tiểu đoàn tổ chức canh phòng cẩn mật, đề phòng những chuyện không hay có thể xảy ra.

Sau khi Dương Văn Minh và Vũ Văn Mẫu ngồi vào vị trí, tôi xuống nhờ ông già bảo vệ đi tìm nhân viên đài phát thanh. Rất may lúc đó có nhà báo Phạm Kỳ Nhân, phóng viên hãng AP thường trú tại Sài Gòn xin dẫn. Chuẩn úy Trần Viết Cả và tiểu đội trưởng trinh sát Đinh Văn Lâm cùng đi với nhà báo Phạm Kỳ Nhân tìm nhân viên đài phát thanh. Ba người đến cư xá báo chí và đài phát thanh thì tìm được hai chuyên viên kỹ thuật của đài.

Trong lúc chờ tổ trinh sát đi tìm nhân viên đài phát thanh thì anh Phạm Xuân Thệ cùng các trợ lý Phùng Bá Đam, Đinh Thái Quang, Nguyễn Văn Nhu thống nhất nội dung thảo lời tuyên bố đầu hàng vô điều kiện cho Dương Văn Minh. Anh Thệ là người chắp bút. Lời tuyên bố đầu hàng của Tổng thống Dương Văn Minh được viết gần xong thì chúng tôi thấy một người cao lớn bước vào tự giới thiệu là Bùi Văn Tùng, chính ủy Lữ đoàn xe tăng 203. Sau những lời chào hỏi, đồng chí Bùi Văn Tùng nói: “Vào dinh Độc Lập, tưởng các anh là người của quân đoàn thực hiện nhiệm vụ nên tôi không tham gia. Khi biết các anh là cán bộ Trung đoàn 66 đưa Dương Văn Minh, Vũ Văn Mẫu sang đài phát thanh, tôi theo luôn”. Đồng chí Thệ phấn khởi mời đồng chí Tùng cùng điều hành nhiệm vụ.

Sau khi lời tuyên bố đầu hàng được hoàn tất, đồng chí Thệ đưa cho Dương Văn Minh đọc. Nhưng vì chữ khó xem nên đồng chí Thệ phải đọc cho ông ta chép. Dương Văn Minh chép xong, đồng chí Đinh Thái Quang mở máy ghi âm để ghi lời tuyên bố đầu hàng, nhưng máy không ghi được. Trong lúc đồng chí Quang đang loay hoay sửa máy thì có một nhà báo nước ngoài đề nghị dùng máy của ông, ghi âm toàn bộ lời tuyên bố đầu hàng của tổng thống Dương Văn Minh: “Tôi, đại tướng Dương Văn Minh, tổng thống chính quyền Sài Gòn xin tuyên bố đầu hàng vô điều kiện trước sức mạnh quân giải phóng miền Nam Việt Nam…”. Sau khi Dương Văn Minh đọc xong thì đồng chí Bùi Văn Tùng là người chỉ huy cao nhất ở đó thay mặt quân giải phóng chấp nhận lời đầu hàng của tổng thống Dương Văn Minh.

Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, sáng hôm sau, Tiểu đoàn bàn giao đài phát thanh cho Sư đoàn 7 bộ đội Miền bảo vệ.