Cần giải quyết quyền lợi cho thanh niên xung phong Nông trường 7

QĐND - Hơn 30 năm trôi qua, mảnh đất Đắc R’lấp giờ đã phủ một màu xanh của cà phê, cao su… là nhờ một phần công sức của bao thế hệ thanh niên xung phong TP Hồ Chí Minh. Vậy mà hiện nay, họ vẫn phải sống nhờ trên đất của Trường Giáo dục đào tạo và Giải quyết việc làm số 1 (Lực lượng thanh niên xung phong TP Hồ Chí Minh).

Trường Giáo dục đào tạo và Giải quyết việc làm số 1.

Nhập nhằng quản lý…

Năm 1992, Nông trường cây công nghiệp xuất khẩu số 7 (gọi tắt Nông trường 7) thành lập tại xã Đắc R’Tih (huyện Đắc R’lấp, tỉnh Đắc Lắc) trực thuộc Lực lượng thanh niên xung phong TP Hồ Chí Minh và được UBND tỉnh Đắc Lắc phê duyệt giao 439,5ha đất để thực hiện dự án sản xuất nông nghiệp. Căn cứ vào nhu cầu thực tế phát triển kinh tế, ông Lưu Văn Thại, Giám đốc Nông trường 7 đã ký quyết định giao đất sản xuất nông nghiệp, làm nhà kinh tế mới và hợp đồng giao khoán vườn cà phê cho các hộ dân. Trong quyết định nêu rõ, hộ dân được giao đất sản xuất nông nghiệp có thời hạn là 48 năm, những hộ nhận giao khoán vườn cà phê có thời hạn là 10 năm. Quyết định cũng quy định quyền và nghĩa vụ của các hộ dân như có trách nhiệm giao nộp 4.220 kg/ha/năm và các nghĩa vụ tài chính khác cho chi phí quản lý của Nông trường 7. Sau khi hết hạn hợp đồng sẽ tiến hành thanh lý hợp đồng.

Đến năm 2003, Nông trường 7 giải thể và bàn giao lại toàn bộ 439,5ha đất cho UBND tỉnh Đắc Lắc quản lý. Tuy nhiên sau đó, UBND tỉnh Đắc Lắc đã bàn giao một phần diện tích (trong đó có rẫy cà phê gắn liền nhà ở) cho Trường Giáo dục đào tạo và Giải quyết việc làm số 5 quản lý. Phần còn lại trao trả cho xã Đắc R’Tih, huyện Đắc R’lấp (nay thuộc huyện Tuy Đức, tỉnh Đắc Nông). Điều đáng nói, những hộ nhận khoán vườn cà phê 10 năm, sau khi hết hợp đồng, Trường Giáo dục đào tạo và Giải quyết việc làm số 5 không tiến hành thanh lý, nên nhiều hộ nghĩ rằng diện tích họ đang sử dụng thuộc quyền quản lý của địa phương, họ chỉ có nghĩa vụ đóng thuế sử dụng đất.

Được biết, năm 2010, UBND TP Hồ Chí Minh quyết định sáp nhập Trường Giáo dục đào tạo và Giải quyết việc làm số 5, Trường Giáo dục đào tạo và Giải quyết việc làm số 6 thành Trường Giáo dục đào tạo và giải quyết việc làm số 1 (gọi tắt là Trường 1) tại thôn 2, xã Đắc R’Tih (huyện Tuy Đức, tỉnh Đắc Nông) thuộc Lực lượng thanh niên xung phong TP Hồ Chí Minh. Ngày 19-3-2012, Trường 1 phối hợp với UBND xã Đắc R’Tih tiến hành kiểm tra, xác minh mới phát hiện nhiều diện tích đất người dân đang sử dụng nằm trong diện được Trường 1 quản lý, nên đã xảy ra tranh chấp với các hộ dân.

Trao đổi với chúng tôi, ông Đào Đình Thi, Phó giám đốc Trường 1 cho biết: Việc các hộ dân được Nông trường 7 ký quyết định giao đất là có thật. Tuy nhiên, các hộ dân không thực hiện cam kết trong hợp đồng, nhiều hộ dân mượn đất sau khi hết hợp đồng thì không trả, trong khi các hộ thuê, khoán vườn thì còn nợ sản lượng. Cũng theo ông Thi, hiện tại đối với những hộ giao khoán vườn cà phê, Trường 1 sẽ tiến hành thanh lý hợp đồng, còn những hộ lấn chiếm hoặc giao đất có thời hạn 48 năm, trường sẽ phối hợp với chính quyền địa phương can thiệp, tháo gỡ khó khăn vướng mắc.

Tuy nhiên, theo ý kiến của nhiều hộ dân thì phần diện tích đất họ đang sử dụng do Nông trường 7 giao nên khi thu hồi thuộc thẩm quyền của Nông trường 7. Họ không hề hay biết cũng như không có một cơ quan, tổ chức nhắc nhở hay thông báo về việc bàn giao giữa Nông trường 7 và Trường Giáo dục đào tạo và Giải quyết việc làm số 5. Nếu việc giao đất sản xuất, nhà kinh tế mới, giao khoán vườn không đúng với quy trình và thủ tục thì lỗi xuất phát từ ông Giám đốc Lưu Văn Thại và Nông trường 7. Đến tận năm 2012 sự việc mới được kiểm tra, nhắc nhở và thông báo thu hồi đất là điều khiến người dân khó chấp nhận. Thêm một vấn đề đặt ra ở đây là nhiều hộ dân được ký quyết định giao đất có thời hạn 48 năm, liệu có còn giá trị pháp lý, nếu họ bị thu hồi đất thì ai chịu trách nhiệm?

Căn nhà cũ nát, xuống cấp của gia đình ông Trần Đức Tuệ.

Dân bị thiệt

Theo tiếng gọi của Đảng và Lực lượng thanh niên xung phong TP Hồ Chí Minh, hàng chục cán bộ, đội viên thanh niên xung phong đã rời thành phố sôi động phát triển bậc nhất Việt Nam lên Tây Nguyên phát triển vùng kinh tế mới. Vậy nhưng sau hơn 30 năm, trên chính vùng đất mà họ khai phá, giờ nhiều hộ dân phải sống nhờ trên diện tích đất ít ỏi đang thuê của Trường 1, không biết rồi cuộc sống, tương lai của họ sẽ ra sao khi trường này quyết thu hồi đất.

Trường hợp của gia đình ông Trịnh Tam Đệ, trú thôn Doãn Văn, xã Đắc R’Tih là một ví dụ. Gia đình ông lên vùng đất này đã hơn 30 năm. Năm 2000, gia đình ông Đệ được Nông trường 7 ký quyết định giao 120m² đất với thời hạn là 48 năm để làm nhà ở. Ngày 31-5-2012, Trường 1 kiện gia đình ông ra tòa án với lý do phần mà gia đình ông đang sử dụng nằm trong diện tích của trường quản lý và bản án đã có hiệu lực thi hành. Theo ông Đệ, hiện giờ gia đình ông không biết đi đâu về đâu, không biết có được chính quyền địa phương xem xét giúp đỡ hay không?

Tương tự, hộ ông Trần Đức Tuệ (68 tuổi) là cựu học viên khóa đầu tiên của Lực lượng thanh niên xung phong TP Hồ Chí Minh. Đã hơn một năm nay, Trường 1 yêu cầu gia đình ông buộc phải thanh lý hợp đồng giao khoán. Ông Tuệ cho biết: Gia đình tôi có nhận khoán 1,8ha cà phê của Nông trường 7 từ năm 1995. Cả gia đình hơn chục năm làm cà phê cũng chẳng có của ăn, của để. Hoàn cảnh gia đình bây giờ thuộc diện hộ nghèo thì lấy gì mà nộp sản lượng cho trường. Nếu nhà trường lấy lại khu đất thì gia đình tôi không biết dọn đi đâu.

Trao đổi với chúng tôi, ông Cao Ngọc Văn Sa, Trưởng ban Công tác mặt trận thôn Doãn Văn, xã Đắc R’Tih cho biết: Hơn 34 năm công tác, cống hiến, mà giờ đây không được nhận bất cứ chế độ gì, đến mảnh đất dung thân còn tranh chấp là điều quá bất công với những thanh niên xung phong TP Hồ Chí Minh. Rất mong các cơ quan có thẩm quyền giải quyết thấu tình, đạt lý để những hộ dân không bị thiệt thòi.

Như vậy, chỉ vì công tác quản lý lỏng lẻo, chồng chéo mà Nông trường 7 (nay thuộc Trường Giáo dục đào tạo và Giải quyết việc làm số 1) đã gây không ít khó khăn tới đời sống nhiều cán bộ, học viên. Rất mong sự vào cuộc giải quyết hợp lý, hợp tình của các cơ quan chức năng, nhằm ổn định cuộc sống người dân, tránh tình trạng khiếu kiện kéo dài.

Bài, ảnh: TRẦN ĐỨC QUỲNH