Theo dự án lớn nhằm tổ chức lại kho tư liệu lưu trữ tại Cục Lưu trữ Quốc gia Pháp, một báo cáo mật về A.Hít-le của tình báo Pháp ít được biết đến cùng với hàng nghìn tài liệu về nước Đức vào thập niên 1920 sẽ được công bố.

Một tờ giấy viết tay đã ố vàng từ năm 1924 in ảnh Hít-le mặc bộ com-plê, đeo cà vạt với mái tóc chải ngôi giữa và hàng ria mép mang đặc trưng riêng, khó có thể lẫn với người khác. Đó là một phần của kho báu phủ đầy bụi được cất giấu tại một ngôi nhà ở thủ đô Pa-ri hàng thập kỉ qua.

“Ông ta không phải là một kẻ ngốc mà là một chính khách khôn ngoan biết cách mị dân,” một điệp viên ẩn danh đã viết trên tờ giấy ố vàng. Điệp viên này xem Hít-le như “Mu-xô-li-ni của nước Đức” và chú thích rằng Hít-le lãnh đạo một số nhóm bán quân sự “theo kiểu phát-xít” nhưng không đưa ra những lời cảnh báo về người sẽ tiếp tục lãnh đạo Đảng Quốc xã và phát động Thế chiến thứ II.

Tờ giấy ố vàng in ảnh Hít-le. Ảnh: Reuter

Trong những chồng tài liệu lưu trữ khổng lồ từ thời kì quân đội Pháp chiếm đóng một phần lãnh thổ nước Đức sau Thế chiến thứ nhất, bản báo cáo về Hít-le được lưu trữ tách biệt với các tài liệu khác trong một chiếc tủ hồ sơ bằng kim loại mà người Pháp sử dụng để cất giữ những tài liệu quan trọng nhất.

Chỉ một số ít người được xem bản báo cáo về Hít-le. Tuy nhiên, bản báo cáo này giờ đây đã được lấy ra khỏi chiếc tủ đặc biệt và sẽ được công bố cùng với hàng chục nghìn tài liệu khác từ thời Pháp chiếm đóng nước Đức để các nhà sử học có thể nghiên cứu.

Nguồn tư liệu có hầu hết mọi thông tin, từ các bản báo cáo của điệp viên về các chính khách tới những chi tiết công nghệ của Đức mà người Pháp hi vọng có thể sử dụng được. Tuy nhiên, số tài liệu trên hiện chưa được phân tích hoặc kê thành danh mục.

Bà I-da-ben Niu-oan-đơ, Giám đốc Cục Lưu trữ Quốc gia Pháp cho biết: “Các nhà sử học đều muốn được tiếp cận với những tư liệu nghiên cứu thời kì liên chiến tranh và đặc biệt là nguyên nhân bùng nổ Thế chiến thứ II”.

Bà I-da-ben cho biết, những tài liệu lưu trữ mới được sắp xếp lại sẽ được chuyển tới khu lưu trữ đẹp hơn hiện đang được xây dựng ở ngoại ô Pa-ri. Tại đó, các tài liệu sẽ được lưu trữ trong những điều kiện an toàn hơn và tất cả những nhà nghiên cứu đều có thể tiếp cận nguồn tài liệu.

Cùng với Hít-le, những điệp viên của Pháp hoạt động tại Đức đã nghiên cứu kĩ lưỡng hồ sơ của những người sẽ trở thành những tên phát xít hung bạo, trong đó có Giô-dép Gô-ben, Hơ-man Gô-ring, Hên-rích Him-lơ. Tài liệu về Him-lơ đề cập thẳng tới vấn đề chính: Từ đầu tiên trong tài liệu ghi chú rằng đây là “kẻ phân biệt chủng tộc”.

Mi-xen Công-xông, một nhà hoạt động đã dành toàn bộ thời gian chuyên tâm nghiên cứu các tài liệu về nước Đức trong bốn năm qua, cho biết những tài liệu hấp dẫn nhất là tài liệu về những tên trùm phát-xít Đức nổi tiếng. Tuy nhiên, đây không phải là những tài liệu có giá trị nhất đối với các nhà sử học. Bà cho biết: “Những tài liệu về nước Đức không phải là những thông tin lôi cuốn tôi nhất. Kho tư liệu này chứa đựng nhiều thông tin về cuộc sống hằng ngày ở Đức trong giai đoạn chuyển tiếp giữa Thế chiến thứ I và Thế chiến thứ II”.

Những hộp tài liệu này cũng chứa đựng những báo cáo về tiến bộ khoa học công nghệ của người Đức trong các lĩnh vực đa dạng như hàng không, dược phẩm và truyền thông không dây. “Trong số những tài liệu này có một số báo cáo về những chuyến thăm các nhà máy có lẽ được thực hiện với mục đích đánh cắp thông tin công nghệ” Mi-xen cho biết. Những báo cáo mật thậm chí còn cung cấp thông tin về cuộc sống của những người dân Đức bình thường và sự lo âu của người Pháp, những người theo dõi sát ý kiến của công chúng Đức. Tài liệu về thầy giáo Hin-dơ, một giáo viên không có tiếng tăm, đã chứng tỏ người Pháp đã theo dõi rất chặt chẽ những người dân thường.

NGỌC MỸ (Theo ABC)