Thầy thuốc Nhân dân Nguyễn Kim Nữ Hiếu - Sáng ngời phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ - Bài 2: Gieo mầm hy vọng nơi biên cương (tiếp theo và hết)

Trao “cần câu” cho người dân biên giới

Đến thăm PGS, TS Nguyễn Kim Nữ Hiếu tại nhà riêng trên phố Lương Yên (phường Hai Bà Trưng, TP Hà Nội), bà dẫn tôi vào căn phòng tràn ngập sách y khoa với đủ thứ tiếng và giới thiệu đó là "gia tài quý giá" mà vợ chồng bà đã dày công tích lũy. Bà còn mở điện thoại cho tôi xem những chứng chỉ vừa được cấp từ ứng dụng Z-waka - nền tảng học tập trực tuyến dành cho các chuyên gia y tế với các khóa học kiến thức mới của ngành y trên thế giới. 

PGS, TS Nguyễn Kim Nữ Hiếu hào hứng kể, hằng ngày bà vẫn dành thời gian cập nhật kiến thức qua ứng dụng này và sau mỗi khóa học đều làm bài kiểm tra trực tuyến để nhận chứng chỉ hoàn thành. Hiện bà đảm nhiệm vai trò giám đốc chuyên môn của một phòng khám tại Hà Nội. Giọng bà trầm ấm, đầy tâm huyết: “Y học không ngừng tiến bộ, nếu không học tập thì sẽ tụt hậu. Muốn cống hiến cho cộng đồng thì phải không ngừng học hỏi”.

Hơn 80 tuổi nhưng PGS, TS Nguyễn Kim Nữ Hiếu vẫn miệt mài nghiên cứu. Ảnh: QUANG DUY

Hành trình cống hiến từ khi nghỉ hưu đến nay của PGS, TS Nguyễn Kim Nữ Hiếu là không ngừng. 15 năm bà tham gia Ban Chấp hành Trung ương Hội Cựu chiến binh Việt Nam và Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam. Năm 2021, bà cùng những người bạn tâm huyết lập nhóm “Nữ trí thức-Bạn của bạn”-tổ chức thiện nguyện hoạt động hiệu quả với hai mục tiêu chính là xoa dịu, chia sẻ nỗi đau với các nạn nhân chất độc da cam và giúp đỡ những phụ nữ nghèo nơi biên cương có sinh kế bền vững để vươn lên thoát nghèo.

Dự án đầu tiên của nhóm “Nữ trí thức-Bạn của bạn” là nuôi dê sinh sản ở xã Lóng Sập, tỉnh Sơn La. Với 50 triệu đồng quyên góp được, bà Hiếu cùng các thành viên trong nhóm đã trao cho 5 gia đình dân tộc Mông, mỗi hộ 4 con dê và tỉ mỉ hướng dẫn đồng bào cách làm chuồng trại, cung cấp thức ăn cho dê, thậm chí mời cả chuyên gia về tận nơi để tập huấn. Hình ảnh người phụ nữ nhỏ bé, mái tóc bạc phơ, chống gậy đến từng nhà dân để hướng dẫn cách nuôi dê đã trở nên quen thuộc với người dân khu vực biên giới Lóng Sập. “Chúng tôi phải đến trực tiếp hướng dẫn, giám sát thì mới yên tâm. Phương châm của nhóm là đã làm việc gì thì phải làm thiết thực, hiệu quả, làm đến cùng để bà con thực sự có được cái "cần câu" chứ không chỉ là cho "con cá"-PGS, TS Nguyễn Kim Nữ Hiếu bày tỏ.

PGS, TS Nguyễn Kim Nữ Hiếu (chống gậy) cùng các thành viên trong nhóm “Nữ trí thức-Bạn của bạn” hướng dẫn các hộ dân nuôi dê ở xã Lóng Sập, tỉnh Sơn La. Ảnh nhóm “Nữ trí thức-Bạn của bạn” cung cấp

Nhờ sự tận tâm đó, từ 20 con dê ban đầu, đàn dê sinh sôi nảy nở, mang lại nguồn thu nhập ổn định, giúp các hộ dân vươn lên thoát nghèo. Tiếp nối thành công, nhóm của bà triển khai dự án trồng chè Shan Tuyết ở Chiềng Khừa (nay sáp nhập vào xã Lóng Sập). 16.000 cây chè giống tặng các gia đình ở đây giờ đã thành những nương chè xanh mơn mởn. Không dừng ở đó, bà cùng nhóm “Nữ trí thức-Bạn của bạn” tiếp tục triển khai mô hình nuôi lợn rừng giúp các gia đình khác tại xã biên giới Lóng Sập.

Thượng tá Trần Nam Hưng, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cửa khẩu Lóng Sập (Bộ đội Biên phòng tỉnh Sơn La) chia sẻ: Với tình cảm, tấm lòng hướng về đồng bào biên giới, trong gần 5 năm qua, PGS, TS Nguyễn Kim Nữ Hiếu cùng với nhóm “Nữ trí thức-Bạn của bạn” đã có nhiều hoạt động hỗ trợ thiết thực đồng bào có hoàn cảnh khó khăn ở khu vực biên giới xã Lóng Sập. Ngoài trao tặng, hướng dẫn bà con làm các mô hình phát triển kinh tế để "xóa đói, giảm nghèo", nhóm còn hỗ trợ các thiết bị y tế và thuốc cho Trạm xá Quân dân y hữu nghị biên giới Việt-Lào, trao hàng trăm suất học bổng tặng học sinh nghèo vượt khó... Đặc biệt, mỗi dịp Tết, thông qua Chương trình “Xuân Biên phòng ấm lòng dân bản” do Bộ đội Biên phòng tỉnh Sơn La tổ chức, hàng trăm hộ gia đình khó khăn, đối tượng chính sách đã được nhận những phần quà thiết thực, được khám bệnh, cấp thuốc miễn phí từ Bệnh viện Đại học Y Hà Nội do PGS, TS Nguyễn Kim Nữ Hiếu kết nối. Những việc làm ý nghĩa này góp phần quan trọng giúp cuộc sống của đồng bào nơi biên giới bớt khó khăn.

Gieo mầm cây, ươm mầm người

Đối với PGS, TS Nguyễn Kim Nữ Hiếu, hành trình thiện nguyện không dừng lại ở việc tặng quà vật chất. Bà còn ấp ủ mong muốn sâu xa hơn là gieo những “hạt mầm” tri thức, nuôi dưỡng ước mơ cho thế hệ trẻ nơi biên cương. Từ nhiều năm nay, PGS, TS Nguyễn Kim Nữ Hiếu thường xuyên vận động bạn bè, các nhà hảo tâm quyên góp sách vở, quần áo, đồ dùng học tập gửi tới Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và THCS Lóng Sập (xã Lóng Sập, tỉnh Sơn La). Năm 2024, bà kết nối, vận động tặng 100 bộ sách giáo khoa mới cho học sinh. Năm 2025, nhóm thiện nguyện của bà hỗ trợ 110 triệu đồng giúp nhà trường cải tạo khu nhà bán trú, giúp đỡ các em học sinh hoàn cảnh khó khăn và chuyển 15 tấn bàn, ghế, tủ, thiết bị học tập từ một trường tư thục ở Hà Nội lên Lóng Sập...

Mỗi chuyến lên vùng cao biên giới là hành trình dài vài trăm cây số, xuất phát từ sáng sớm và về lúc đêm khuya. Ít người biết rằng, sau vẻ kiên cường ấy, PGS, TS Nguyễn Kim Nữ Hiếu đã trải qua nhiều thử thách của bệnh tật: 2 lần thay khớp gối giả, 1 cuộc đại phẫu và 6 đợt hóa trị ròng rã để chữa ung thư tử cung; mổ 2 lần liên tiếp vì tắc ruột... Thế nhưng, đến tuổi ngoài 80, bà vẫn đều đặn lên đường, mang yêu thương đến vùng biên giới xa xôi bởi niềm vui trong ánh mắt của những đứa trẻ nơi đây là động lực lớn nhất để bà gắng sức, tiếp tục cống hiến. 

Thầy và trò Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và THCS Lóng Sập (xã Lóng Sập, tỉnh Sơn La) nhận quà hỗ trợ từ nhóm “Nữ trí thức-Bạn của bạn”. Ảnh: QUANG BÌNH

Thầy Nguyễn Quang Bình, Hiệu trưởng Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và THCS Lóng Sập, bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới nhóm “Nữ trí thức-Bạn của bạn”, đặc biệt là PGS, TS Nguyễn Kim Nữ Hiếu, người đã dành nhiều tình cảm và hỗ trợ thiết thực cho nhà trường, góp phần nâng cao chất lượng dạy học, giúp những học sinh hoàn cảnh khó khăn có điều kiện theo học. Thầy Nguyễn Quang Bình xúc động nói: “Dù tuổi cao, sức yếu, đường sá xa xôi nhưng cô Hiếu vẫn trực tiếp đến với thầy và trò chúng tôi. Cô không chỉ là người giàu tri thức mà còn có tấm lòng nhân hậu, luôn quan tâm đến học sinh vùng cao biên giới. Thay mặt nhà trường, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới PGS, TS Nguyễn Kim Nữ Hiếu và nhóm “Nữ trí thức-Bạn của bạn”. Thầy và trò chúng tôi sẽ tiếp tục thi đua dạy tốt, học tốt để không phụ lòng tin yêu, giúp đỡ của cô và các tấm lòng hảo tâm”.

Dẫu thời gian đã in dấu trên mái tóc bạc trắng và bước chân chậm rãi, nhưng ngọn lửa yêu nghề, yêu người, nhiệt huyết cống hiến cho cộng đồng trong bà vẫn luôn cháy sáng. Cuộc đời và sự nghiệp của Đại tá, PGS, TS, Thầy thuốc Nhân dân Nguyễn Kim Nữ Hiếu là tấm gương tiêu biểu của người lính Cụ Hồ-người thầy thuốc quân y trí tuệ, bản lĩnh, giàu lòng nhân ái, sống và làm việc hết mình vì Tổ quốc, vì nhân dân.