Người "truyền lửa" cách mạng

“Các cháu cho biết: “Đi không dấu, nấu không khói, nói không tiếng, tắt lửa nấu ăn trước trời sáng” của lực lượng Biệt động Cần Thơ trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 có nghĩa là gì?". Câu hỏi vừa dứt thì hàng chục cánh tay của các đoàn viên, học sinh giơ lên xung phong trả lời. “Dạ thưa chú, có nghĩa là đi xong xóa dấu vết, nấu ban đêm, nói nhỏ nói thầm, không tắt lửa sẽ bị địch phát hiện”-câu trả lời của em Trần Gia Hưng, học sinh lớp 8A5, Trường THCS Chu Văn An vừa dứt, lập tức nhận được tràng pháo tay tán thưởng của cả hội trường. Đó là không khí sôi nổi mà chúng tôi được chứng kiến tại buổi giao lưu, kể chuyện truyền thống nhân kỷ niệm 78 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22-12-1944 / 22-12-2022) do UBND phường An Nghiệp, quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ tổ chức vào đầu tháng 12 vừa qua. Nhân vật chính tại buổi giao lưu, kể chuyện truyền thống hôm ấy là Đại tá Võ Tấn Dũng, nhiều người quen gọi ông với cái tên thân mật, trìu mến là "chú Tư".

Với chất giọng mạnh mẽ nhưng ấm áp cùng nụ cười phúc hậu, chú Tư kể cho chúng tôi về “cơ duyên” đến với công việc “truyền lửa” cách mạng cho các bạn trẻ: “Là một người lính nên tôi muốn truyền đạt để các bạn trẻ hiểu được công cuộc giữ nước và dựng nước của các thế hệ đi trước và đây cũng là một trong 4 tiêu chí mà Ban liên lạc CCB Biệt động Cần Thơ đã đề ra. Cung cấp kiến thức là một chuyện, nhưng làm thế nào để các cháu, các em yêu thích lịch sử truyền thống cách mạng mới là điều đáng quan tâm. Do vậy, với chút kiến thức tin học được trang bị sau khi về hưu và sự hướng dẫn của con cháu về sử dụng máy vi tính, tôi đã tự mày mò, sưu tầm tư liệu, vẽ bản đồ, viết thuyết minh, tạo hiệu ứng trên trình chiếu Power Point những trận đánh mà chính mình đã tham gia. Qua vài lần được các hội viên Ban liên lạc CCB Biệt động Cần Thơ góp ý, tôi đã hoàn chỉnh được nhiều bộ tài liệu sinh động. Nhờ đó, tại các buổi giao lưu, kể chuyện truyền thống, mọi người dễ dàng nắm bắt được những dấu mốc, chi tiết các sự kiện. Sự hứng thú, yêu thích với lịch sử truyền thống cách mạng đã tiếp thêm động lực để tôi tiếp tục thực hiện công việc này”.

Lần đầu tiên chú Tư giao lưu, kể chuyện truyền thống là đợt tuyên truyền hoạt động kỷ niệm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30-4-2006) với Đoàn phường Bình Thủy (quận Bình Thủy). Gần 20 năm qua, chú Tư đã mang tâm huyết của mình để “truyền lửa” với hơn 150 cuộc tại khắp các địa phương thuộc thành phố Cần Thơ. Khi thì tổ chức tại đoàn phường, lúc tại các trường học, cơ quan, đoàn thể với hàng chục nghìn lượt người tham dự.

CCB Võ Tấn Dũng kể chuyện truyền thống cho các bạn trẻ. 

Chú Tư không kể chuyện tràn lan mà theo chủ đề, trong tháng có sự kiện, cột mốc nào quan trọng thì lấy đó làm trọng tâm. Ví dụ, trong tháng 3 có ngày kỷ niệm thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (26-3) thì chủ đề sẽ tập trung về truyền thống của Đoàn, về tấm gương những anh hùng trẻ tuổi. Đến tháng 9, chú Tư lại đưa người nghe trở về thời khắc trọng đại của dân tộc khi Bác Hồ đọc bản “Tuyên ngôn độc lập” tại Quảng trường Ba Đình... Các số liệu và sự kiện về lịch sử tưởng chừng khô khan nhưng bỗng trở nên dễ nhớ qua những câu đố vui cùng phần trình bày sinh động, lôi cuốn của CCB Võ Tấn Dũng.

Em Đinh Trọng Nhân, học sinh lớp 7A5, Trường THCS Huỳnh Thúc Kháng, quận Ninh Kiều, hào hứng nói: “Sự kiện lịch sử gồm nhiều dữ liệu về ngày, tháng, năm nên rất khó nhớ, khó thuộc. Nhưng qua nghe cách kể chuyện sinh động, thực tế chiến đấu của chú Tư đã giúp con dễ tiếp thu kiến thức hơn và càng tự hào về quá trình đấu tranh của cha ông ta, càng thôi thúc con phải cố gắng phấn đấu, học tập, rèn luyện để góp một phần công sức xây dựng quê hương ngày càng giàu mạnh”.

Để các bạn trẻ yêu thích lịch sử truyền thống và tránh bị nhàm chán, chú Tư đã phải nỗ lực rất nhiều, từ chuyện tự trang bị cho mình những kiến thức lịch sử tới cập nhật những tin tức thời sự, nhất là phải hoàn thiện “giáo án” cho chính mình. Cùng với 9 bộ tài liệu đã hoàn chỉnh như: Trận đánh 6 ngày đêm giữ căn cứ lõm Vườn Mận của Biệt động Cần Thơ; Chiến dịch Tổng tiến công Xuân Mậu Thân 1968 tại Cần Thơ... nhằm giúp các bạn trẻ dễ nhớ, dễ khắc ghi, chú Tư còn kể về chiến công qua những bài thơ do mình sáng tác như: “Bốn trận Tầm Vu”, “Chiến thắng Ông Hào”, “Thơ thắng Pháp và Mỹ”, “Nhớ Vòng Cung một thời tuyến lửa”, “Nhớ Mẹ Việt Nam anh hùng Tạ Thị Phi”... Thiết thực hơn, chú Tư còn học thuộc tác phẩm “Lịch sử nước ta" của Chủ tịch Hồ Chí Minh gồm 208 câu... để đọc trong những dịp giao lưu, kể chuyện truyền thống. Bên cạnh đó, chú Tư còn phối hợp với nhạc sĩ Lê Nghiệp hoàn chỉnh bản nhạc “Hành khúc biệt động Cần Thơ”, cùng với nhạc sĩ Vũ Hưng viết bài: “Nhớ anh biệt động Cần Thơ”, được Đoàn Văn công Quân khu 9 hòa âm phối khí, để bản anh hùng ca biệt động Cần Thơ vang mãi trên đất Tây Đô.

Ân tình với đồng đội

Khi tiếp chúng tôi, cầm trên tay quyển “Tập ảnh biệt động thành phố Cần Thơ (1954-1976)" vừa được in, CCB Võ Tấn Dũng cho biết, đây là tập ảnh do chú và đồng đội cất công sưu tầm với rất nhiều tư liệu quý. Lật đến trang nói về trận đánh 6 ngày đêm giữ căn cứ lõm Vườn Mận của biệt động Cần Thơ, từ ngày 28-9 đến 3-10-1970, chú Tư dừng lại bùi ngùi: “Để có được chiến công vang dội ấy, lực lượng biệt động đã được nhân dân hết lòng đùm bọc, cưu mang ngay trong lòng địch. Nhiều gia đình còn hiến hết tài sản để lực lượng cách mạng sử dụng làm phương tiện chiến đấu, trong đó đặc biệt có gia đình Bà mẹ Việt Nam anh hùng Tạ Thị Phi (má Hai Tiểu). Khu vực của gia đình má Hai Tiểu địch bố trí rất nhiều đồn, bốt với nhiều lực lượng tinh nhuệ tuần tra, canh gác ngày đêm để chia cắt lực lượng cách mạng. Lực lượng biệt động chỉ có 45 người, nhưng qua 6 ngày đêm, chúng tôi đã bẻ gãy được 13 đợt tấn công, tiêu diệt và loại khỏi vòng chiến đấu hàng trăm tên địch. Sau khi địch tái chiếm căn cứ lõm Vườn Mận, lực lượng biệt động tiếp tục được bà con đùm bọc, cưu mang. Và thật xót thương khi má Hai Tiểu đã dũng cảm hy sinh để bảo vệ an toàn cho cán bộ, chiến sĩ đội biệt động”.

Theo Đại tá Võ Tấn Dũng, tiền thân của lực lượng biệt động Cần Thơ là các đơn vị vũ trang được xây dựng trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Đến thời kỳ chống Mỹ, cứu nước, lực lượng biệt động được phát triển lên từ những tổ “Tự vệ bắt cướp”, “Nhóm vũ trang bảo vệ Đảng”... Ngày 3-2-1965 chính thức được mang tên Đội biệt động vũ trang thị xã Cần Thơ (nay là TP Cần Thơ). Tháng 2 hằng năm, tại khu căn cứ Vườn Mận, phường Long Tuyền, quận Bình Thủy, Ban liên lạc truyền thống CCB Biệt động Cần Thơ đều tổ chức họp mặt và tổ chức trang trọng lễ giỗ tưởng niệm các đồng đội đã anh dũng hy sinh.

Với vai trò là Trưởng ban liên lạc truyền thống CCB Biệt động Cần Thơ, nhằm nêu cao tinh thần tương thân tương ái, lá lành đùm lá rách, từ năm 2006 đến nay, chú Tư đã vận động xây, sửa chữa được 7 căn nhà tặng các hội viên có hoàn cảnh khó khăn, mỗi căn nhà từ 20 đến 35 triệu đồng; tổ chức thăm, tặng quà 16 trường hợp hội viên mắc bệnh hiểm nghèo. Chú Tư còn giúp Ban Quân lực, Phòng Tham mưu Bộ CHQS TP Cần Thơ giải mã cho các đơn vị như: Cơ quan tham mưu; các đơn vị biệt động: 291, 292, 293, 294, 28, 823, 824; tổ chức thu thập thông tin được gần 700 trường hợp là cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang thành phố Cần Thơ và gia đình có công cưu mang biệt động ở nội thành và ven Thành phố, trong đó đã lập danh sách được 206 liệt sĩ hy sinh qua các thời kỳ. Đặc biệt, năm 2016, khi được nhân dân phát hiện và cung cấp, chú Tư đã giúp Ban Chính sách, Phòng Chính trị Bộ CHQS TP Cần Thơ và Bộ CHQS tỉnh Hậu Giang quy tập hai bộ hài cốt chiến sĩ hy sinh năm 1969, đưa về nghĩa trang liệt sĩ an táng.

Nhận được căn “Nhà đồng đội” do Ban liên lạc CCB Biệt động Cần Thơ trao tặng, bà Nguyễn Thị Hồng, ấp Phú Lộc, xã Đông Phú, huyện Châu Thành (Hậu Giang) rất vui mừng và xúc động. Bà Hồng nguyên là cán bộ giao liên công khai lực lượng biệt động Cần Thơ, có hoàn cảnh rất khó khăn về nhà ở. “Gần 70 tuổi rồi, nếu không có sự giúp đỡ của Ban liên lạc thì không biết đến bao giờ gia đình tôi mới được ở trong căn nhà khang trang như ngày hôm nay”, bà Hồng cảm động nói.

Được đồng đội nhớ ơn, đó là niềm vui để CCB Võ Tấn Dũng tiếp tục thực hiện nhiều việc làm ý nghĩa. Và nguồn động viên ấy như được nhân lên khi chú Tư là một trong những cá nhân tiêu biểu được UBND TP Cần Thơ tặng Bằng khen về “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” giai đoạn 2016-2021.

Nghỉ hưu là để nghỉ ngơi, nhưng với CCB Võ Tấn Dũng, ông luôn tâm nguyện sẽ dành trọn những năm tháng tuổi già của mình để tiếp tục “truyền lửa” cho các bạn trẻ và tìm đến giúp đỡ những đồng đội còn gặp nhiều khó khăn.

Bài và ảnh: QUANG ĐỨC