QĐND - LTS: Ngày 30-7, tại Hà Nội, Báo Quân đội nhân dân và Trung tâm Phát thanh-Truyền hình Quân đội phối hợp tổ chức tọa đàm “Nâng cao hiệu quả phòng, chống thông tin xấu độc, xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng”. Những ý kiến tâm huyết của các nhà khoa học, chuyên gia nghiên cứu, cán bộ cấp cao trong và ngoài LLVT, đại biểu giới trẻ trong và ngoài quân đội phát biểu tại tọa đàm, các tham luận gửi đến Ban tổ chức, đã góp phần làm rõ nguồn gốc, con đường xâm nhập của thông tin xấu độc và cách phòng, chống bảo đảm hiệu quả. Nhóm phóng viên Quốc phòng-An ninh, Báo Quân đội nhân dân lược trích và giới thiệu một số ý kiến.

I. Nguồn gốc và sự nguy hại của thông tin xấu độc

PGS, TS Trương Ngọc Nam, Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền:

Những chiêu trò lừa người đọc trên internet

Thông tin xấu độc và luận điệu sai trái, vu khống... là hai vấn đề nổi cộm trong cuộc đấu tranh tư tưởng, chống "diễn biến hòa bình" ở nước ta hiện nay. Trước tình hình đó, chúng tôi cho rằng, tọa đàm với chủ đề “Nâng cao hiệu quả phòng, chống thông tin xấu độc, xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng” do Báo Quân đội nhân dân và Trung tâm Phát thanh-Truyền hình Quân đội tổ chức thật sự có ý nghĩa cả về lý luận và thực tiễn.

Nhiều người biết rằng, thông tin xấu độc là những thông tin bịa đặt, sai sự thật, bóp méo, xuyên tạc sự thật, hoặc có một phần sự thật nhưng được đưa tin với dụng ý xấu, phân tích và định hướng dư luận bằng những luận điệu phản động, sai trái. Thông tin do các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị tạo dựng nội dung và truyền bá, nhằm mục tiêu chống phá sự nghiệp cách mạng nước ta.

Lợi dụng quyền tự do ngôn luận, các thế lực và các nhóm người này có thể tạo dựng các website cá nhân, lập diễn đàn, lập các trang fanpage để tạo nội dung, chia sẻ và trích dẫn ở khắp nơi trong môi trường truyền thông trên internet. Để thu hút người truy cập, trong giai đoạn đầu, những nhóm quản trị các trang web, các diễn đàn này đã cố gắng tổng hợp, đăng tải các tin tức từ nguồn báo chí chính thống và các nguồn tin từ nước ngoài theo kiểu có vẻ “khách quan”. Khi đã thu hút một số lượng công chúng truy cập thường xuyên, chúng cài dần các thông tin xấu độc, theo tỷ lệ tăng dần cả về số lượng và mức độ bịa đặt, bóp méo sự thật. Luận điệu phản động, sai trái cũng sẽ tăng dần. Chính vì thế, nhiều người truy cập mạng, đặc biệt là giới trẻ chỉ đọc báo mạng thông qua đường dẫn (link) của bạn bè trên mạng xã hội-dễ dàng “mắc mưu” của các thế lực thù địch, dễ bị dẫn dắt và bị động trong việc tiếp nhận thông tin xấu độc.


 

Toàn cảnh tọa đàm. Nguồn: qdnd.vn.



Trên mạng xã hội và các blog, các thế lực phản động, thù địch dùng nhiều thủ đoạn khác nhau để truyền bá thông tin xấu, độc. Các thủ đoạn có thể xác định như: Thuê người làm dữ liệu giả (ảnh, video clip, audio hiện trường) để đưa lên mạng xã hội, các diễn đàn. Đây là một thủ đoạn khá thông dụng hiện nay, các thế lực thù địch thường xuyên sử dụng để xuyên tạc sự thật, cung cấp thông tin sai lệch về các cá nhân v.v..; Dùng kỹ thuật và công nghệ để chỉnh sửa dữ liệu cũ, chỉnh sửa hình ảnh, cắt ghép, tạo bằng chứng và thông tin giả; Tự bịa ra các bài phỏng vấn nhân vật, sự kiện, bịa đặt các trang hồ sơ liên quan đến các nhân vật nổi tiếng, các nhà lãnh đạo, thân nhân của họ và kích thích trí tò mò của công chúng bằng “thông tin lề trái, thông tin bí mật”.

Trên mạng xã hội, đặc biệt là trên Facebook, các thế lực phản động và thù địch có nhiều thủ đoạn tinh vi hơn, nhằm tạo nội dung và đưa thông tin xấu độc. Những thủ đoạn được sử dụng nhiều nhất trong thời gian gần đây là: Kết bạn với những người chơi Facebook (Facebooker) là những người có uy tín, các nhà báo; Tìm chọn trích dẫn những câu nói của họ phát biểu về một vấn đề nào đó (một đoạn trạng thái-status) hay bình luận (comment) hoặc một phần của một ghi chú (note), sau đó đưa vào bài phân tích và bóp méo, xuyên tạc sự việc theo ý đồ của họ; Thâm nhập (hack) các tài khoản trang mạng xã hội của các cá nhân có uy tín, các tổ chức, làm giả tài khoản của các cá nhân, tổ chức có uy tín để lừa công chúng (đưa tin xấu độc nhưng với danh nghĩa là các cá nhân có uy tín và các cơ quan báo chí-truyền thông có uy tín)… Những chiêu trò này diễn ra ngày càng phổ biến, vì vậy người hay đọc qua mạng rất cần phải cảnh giác, đề phòng.

GS, TS Đinh Xuân Dũng, Phó chủ tịch Hội đồng Lý luận phê bình VHNT Trung ương:

Thông tin xấu độc có chiều hướng lan rộng

Tôi nhận thấy trong những năm tới, sự xâm nhập của các sản phẩm độc hại sẽ tiếp tục diễn biến hết sức phức tạp, phương thức, thủ đoạn ngày càng trở nên tinh vi, xảo quyệt hơn. Mức độ tác động của sản phẩm độc hại có chiều hướng sâu rộng hơn, len lỏi vào mọi tầng lớp xã hội, trong đó, đối tượng chịu tác động trực tiếp nhất vẫn là thanh niên.

Thường thì ở đâu nhiều sản phẩm độc hại tác động đến con người thì ở đó cái lạc hậu, cái xấu, cái giả dối, cái sai, cái ác sẽ lấn át. Cần có những chiến dịch khắc phục, loại bỏ trong đời sống xã hội những sản phẩm độc hại gây hủy hoại đạo đức, mở đường cho xã hội phát triển, vươn tới cuộc sống văn minh và hạnh phúc.

Vì vậy cần gióng lên tiếng chuông cảnh báo, đòi hỏi các nhà quản lý, các tổ chức xã hội, nhà trường, các bậc phụ huynh hãy cảnh giác và có biện pháp tích cực, triệt để và kiên quyết hơn nhằm loại trừ các sản phẩm độc hại này. Qua nghiên cứu tôi nhận thấy sự tiếp cận, sử dụng và truyền bá những sản phẩm văn hóa độc hại, đồi trụy, không chỉ ở những người có trình độ học vấn thấp, mà trái lại, đa số những người biết sử dụng hệ thống internet đều có trình độ học vấn nhất định.

Việc xâm nhập của các sản phẩm văn hóa diễn ra song song từ hai quá trình, vừa là yếu tố tất yếu của giao lưu, hội nhập văn hóa trong bối cảnh toàn cầu hóa, vừa là hệ quả của âm mưu thù địch chống phá Nhà nước ta, nên các giải pháp hạn chế tác hại đều phải được tiến hành đồng bộ, toàn diện, kiên quyết, bằng nhiều bước đi thích hợp với từng giai đoạn. Đó là yêu cầu cấp thiết trong những năm tới. Việc phòng, chống thông tin, các sản phẩm văn hóa xấu độc cần phải thực hiện được các mục tiêu như:

Tạo được phong trào quần chúng sâu rộng tẩy chay, ngăn chặn, đẩy lùi sự xâm nhập và tác động tiêu cực của các sản phẩm độc hại. Xây dựng, bồi đắp và nâng cao sức đề kháng trong quần chúng trước sự xâm nhập đó.

Nâng cao năng lực quản lý xã hội của các cơ quan, các tổ chức, đoàn thể xã hội trong hệ thống chính trị để ngăn chặn, chống lại sự xâm nhập của các sản phẩm độc hại.

Đẩy mạnh phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, tạo môi trường sống tốt đẹp, trong sạch, đa dạng; sáng tạo nhiều tác phẩm có giá trị về tư tưởng và nghệ thuật, đáp ứng nhu cầu văn hóa lành mạnh, phong phú của nhân dân.

TS Trương Minh Tuấn, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông:

Cảnh giác và tẩy chay thông tin xấu độc

Ở nước ta cũng như trên thế giới, internet, các trang mạng xã hội phát triển mạnh. Do đặc thù của internet là tốc độ truyền thông tin nhanh, diện tham chiếu rộng, thông tin gần như tức thì, tính “tự do” của những chủ thể thông tin khá rõ, khả năng “gây nhiễu” lại khá rộng... nên những quan điểm sai trái trên internet có khả năng ảnh hưởng nhanh, rộng đến nhiều đối tượng.

Từ khi internet phát triển mạnh ở Việt Nam, các thế lực phản động lợi dụng internet để tán phát những thông tin xuyên tạc, bôi nhọ Đảng, Nhà nước và cá nhân các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước trên mạng. Chúng ta có thể gọi chung chúng là tội phạm không gian ảo. Tội phạm không gian ảo là nhóm tội phạm có thể bị xếp vào nhóm những nguy cơ đe dọa an ninh lớn nhất của đất nước.

Mục đích của bọn phản động là chống phá nhà nước. Chúng thường xuyên tập trung tuyên truyền bôi nhọ cá nhân các lãnh đạo, bôi xấu chế độ, gây mất đoàn kết nội bộ, chia rẽ lòng dân… trong những dịp trọng đại của đất nước như bầu cử Quốc hội, HĐND các cấp, đại hội Đảng...

Thời gian gần đây, tội phạm không gian ảo liên tục đưa nhiều thông tin bịa đặt về Đảng và Nhà nước, bôi nhọ cá nhân nhiều đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước, tấn công trực diện vào hệ thống chính trị của nước ta. Không ít thông tin trên mạng đã gây hoài nghi, hoang mang trong xã hội, nhất là những người thường xuyên tiếp cận với phương tiện này.

Năm 2015 là năm có nhiều hoạt động quan trọng để tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc. Ngay trước thềm và trong thời điểm diễn ra Hội nghị lần thứ 10 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI, các thế lực thù địch, phản động đã lập hàng trăm trang mạng, blog vu khống, bôi nhọ cá nhân một số đồng chí lãnh đạo cao cấp của Đảng, Nhà nước hòng chia rẽ nội bộ, gây mất niềm tin trong nhân dân.

Mặc dù Bộ Thông tin và Truyền thông đã làm khá tốt công tác dự báo thông tin, nhưng cách thức hoạt động của bọn chúng thời gian qua là khá chuyên nghiệp, trơ trẽn và nguy hiểm. Cần phải khẳng định rằng: Nhóm những trang thông tin nói trên vi phạm nghiêm trọng pháp luật Nhà nước Việt Nam. Tác động nguy hại của những trang này là làm giảm sút niềm tin của người dân đối với Đảng, Nhà nước, kích động hận thù, chia rẽ khối đoàn kết, tạo nên ngờ vực lớn cho xã hội. Chính vì vậy, tôi muốn chuyển một thông điệp đến tất cả mọi người, cần phải cảnh giác và tẩy chay những thông tin nói trên, không tiếp tay cho bọn tội phạm lan truyền thông tin trên mạng.

TS Lê Văn Thanh, Viện trưởng Viện Đại học Mở Hà Nội:

Cần nhận rõ các loại thông tin

Qua tìm hiểu, tôi nhận thấy thông tin xấu độc có thể chia làm hai loại.

Thứ nhất là các thông tin không có chủ đích cụ thể. Đó là những thông tin được người dùng chia sẻ trên các trang mạng xã hội không có mục đích cụ thể nhưng có khả năng làm tha hóa đạo đức, nhân cách của một bộ phận người dân, nhất là giới trẻ. Chẳng hạn như việc đưa tin hai học sinh đánh nhau lên mạng để mọi người “chiêm ngưỡng”; hay sự thờ ơ của người qua đường khi gặp người bị nạn; hoặc việc tranh nhau cướp tài sản của người bị tai nạn... Điều này có tác hại lớn đối với xã hội, nhất là những người trẻ như sinh viên, các em có thể bị ảnh hưởng bởi những tật xấu khi những thông tin loại này xuất hiện đều đặn, ngày càng nhiều.

Thứ hai là các thông tin có chủ đích cụ thể. Bản chất của các thông tin xấu độc có chủ đích cụ thể chính là một chiêu bài của các thế lực thù địch để thực hiện âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” chống phá Đảng, Nhà nước ta trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa. Có nhiều cách để chúng tiếp cận quần chúng nói chung và sinh viên nói riêng, trong đó chúng tận dụng triệt để thế mạnh của internet, với các trang mạng xã hội, trang blog... Thời gian qua, sự móc nối giữa các thế lực thù địch bên ngoài với các phần tử cơ hội chính trị trong nước có dấu hiệu gia tăng. Chúng nhào nặn thông tin, cắt ghép hình ảnh, tung ra nhiều bài viết với giọng điệu sai trái nhằm phủ nhận Chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của Việt Nam. Rồi chúng kêu gọi thay đổi chính trị, đòi đa nguyên, đa đảng; kêu gọi biểu tình gây áp lực đối với Đảng, Nhà nước…

Học sinh, sinh viên là những trí thức, chủ nhân tương lai của đất nước. Thông thường các em sớm nảy sinh nhu cầu, khát vọng thành đạt. Học tập ở đại học là cơ hội tốt để sinh viên được trải nghiệm bản thân, vì thế, sinh viên rất thích khám phá, tìm tòi cái mới, mong muốn được bộc lộ những thế mạnh của bản thân để khẳng định mình. Rõ ràng, với những đặc điểm trên thì sinh viên chính là một trong những đối tượng mà các thế lực thù địch mong muốn truyền bá các thông tin xấu độc để hướng họ hành động theo âm mưu của chúng.

Những thông tin xấu độc đó sẽ vô hại đối với những người Việt Nam chân chính, những sinh viên có lập trường, tư tưởng vững vàng, được đào tạo, giáo dục trong môi trường trong lành, mô phạm. Tuy nhiên, những thông tin đó sẽ có hại với những người nhẹ dạ, cả tin, khiến họ đi từ lầm tưởng, đến hành động sai lầm.

Gần đây, đã có một số người trẻ và một số sinh viên bị chúng lợi dụng tham gia vào các cuộc “biểu tình” trái phép, lấy danh nghĩa là các cuộc tuần hành bảo vệ hòa bình, bảo vệ cây xanh… Khi tham gia vào những hành động này, trước hết là sinh viên phải bỏ bê học hành, sau đó là bị tiêm nhiễm tư tưởng sai trái, có nguy cơ trở thành những kẻ tiếp tay cho các đối tượng đang đi ngược lại lợi ích của dân tộc và nhân dân...

Thiếu tướng, PGS, TS Nguyễn Bá Dương, Viện trưởng Viện KHXHNV quân sự-Bộ Quốc phòng:

Tác hại của thông tin sai trái, độc hại là rất lớn

Thông tin sai trái, độc hại do các thế lực thù địch chủ mưu thực hiện là sự phản ánh sai lệch sự thật, chủ ý bóp méo, xuyên tạc vấn đề, “đổi trắng thay đen”, làm lẫn lộn đúng-sai, thật-giả, chân lý-sai lầm, nhằm lừa bịp, gây nghi ngờ, gieo rắc sự hoang mang, dao động, làm giảm sút lòng tin của cán bộ, chiến sĩ và nhân dân vào Đảng, Nhà nước, quân đội và chế độ xã hội chủ nghĩa mà chúng ta đang xây dựng.

Tác hại của thông tin sai trái, độc hại là rất lớn, nó không chỉ gây bất lợi cho sự ổn định an ninh chính trị mà còn làm ô nhiễm môi trường thông tin xã hội. Nó tựa như bụi bẩn, khói đen trộn lẫn vào không khí, hoặc ví như nước sạch bị ô nhiễm tanh hôi của phế thải. Vì lẽ đó, thông tin sai trái, độc hại không chỉ xuyên tạc đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, điều lệnh, kỷ luật của quân đội, hạ thấp uy tín, danh dự của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, quân đội mà còn cố tình gây nhiễu loạn thông tin, tạo sự phân tâm trong xã hội, gieo rắc sự hoài nghi, bi quan, chán nản, thất vọng, thậm chí mất phương hướng, mơ hồ về chính trị ở một bộ phận cán bộ, chiến sĩ và nhân dân đối với đường lối đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.

Mưu đồ đen tối của các thế lực thù địch, phản động, bọn cơ hội chính trị là đẩy mạnh việc tung tin xấu độc, làm ô nhiễm bầu không khí chính trị ở nước ta trước, trong và sau đại hội Đảng các cấp, nhằm xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng, lái nước ta đi chệch hướng xã hội chủ nghĩa. Nham hiểm, ác độc hơn, chúng sử dụng mọi thủ đoạn để cố tình gây mâu thuẫn trong nội bộ ta, chia rẽ sự đoàn kết thống nhất giữa Đảng với Nhà nước, giữa Đảng, Nhà nước với quân đội và nhân dân, làm rối loạn môi trường chính trị, để dễ bề thúc đẩy "tự diễn biến","tự chuyển hóa" trong nội bộ Đảng, Nhà nước và nhân dân. Chúng cũng nhằm vào mục tiêu đòi “phi chính trị hóa” quân đội, tiến tới xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng với quân đội; xóa bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta, thủ tiêu thành quả cách mạng mà nhân dân ta xây đắp nên bằng xương máu và mồ hôi, công sức; hướng lái nước ta đi theo quỹ đạo tư bản chủ nghĩa.

Nhận rõ âm mưu của các thế lực thù địch, nhận rõ bản diện của thông tin xấu độc, sẽ giúp chúng ta có biện pháp phòng ngừa hiệu quả.

(Còn nữa)

* Tọa đàm “Nâng cao hiệu quả phòng, chống thông tin xấu độc, xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng”
* Ngăn chặn thông tin xấu độc ở đơn vị cơ sở
* Xây dựng "sức đề kháng" trước sự xâm nhập của thông tin xấu độc