Đổi mới theo ánh sáng Cách mạng Tháng Mười

Sinh thời, V.I Lê-nin từng tiên đoán: Không thể có bức tường ngăn cách giữa những chiến thắng của Cách mạng Tháng Mười và những chiến thắng của cách mạng xã hội chủ nghĩa quốc tế.

Ngày nay, thực tiễn lịch sử đã khẳng định tiên đoán đó là đúng đắn, như một chân lý, có tính quy luật lịch sử. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười mở ra một thời đại mới, tạo cơ hội cho nhân loại thực hiện bước quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội trên phạm vi toàn thế giới. Việt Nam cũng nằm trong qũy đạo đó. Với sự kiên định và sáng tạo của Đảng và Bác Hồ, những nguyên lý cơ bản trong ''Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản'' và bài học kinh nghiệm của Cách mạng Tháng Mười được vận dụng thắng lợi trong cách mạng giải phóng dân tộc cũng như công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Ngay trong một giai đoạn lịch sử cụ thể, khi đất nước lâm vào khủng hoảng kinh tế- xã hội, bằng chính cẩm nang đó, Đảng đã lãnh đạo nhân dân ta tạo nên kỳ tích từ công cuộc đổi mới.

Hơn 20 năm qua, sức sáng tạo của Cách mạng Tháng Mười trong công cuộc cải tạo xã hội cũ, xây dựng xã hội mới cùng Lý luận về thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội và "sự phát triển rút ngắn" của V.I Lê-nin qua Chính sách kinh tế mới (NEP), đã cung cấp những bài học kinh nghiệm quý báu cho thắng lợi của công cuộc đổi mới trên đất nước ta.

Mỗi người dân, mỗi gia đình Việt Nam đều cảm nhận được một cách sâu sắc và cụ thể những gì mà thành tựu của công cuộc đổi mới đem lại. Có thể nhận xét một cách khái quát là: Đất nước đã ra khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội, có sự thay đổi cơ bản và toàn diện. Sức mạnh tổng hợp của quốc gia đã tăng lên rất nhiều, tạo thế và lực mới cho đất nước tiếp tục đi lên. Bộ mặt đất nước rạng ngời và đời sống nhân dân được cải thiện.

Thế nhưng, ngay lúc này vẫn có những luận điệu vin vào tình trạng nước ta nằm trong các nước kém phát triển, còn nghèo, khó khăn bộn bề…để phủ nhận thành tựu của công cuộc đổi mới. Họ thật sự không hiểu hoặc cố tình không hiểu rằng mỗi người dân đất Việt, dù ở lớp người nào, hôm nay cũng đều chứng kiến hoặc cảm nhận được hơn 20 năm trước, việc thiếu ăn, kém mặc, lo lắng chạy vạy, bất an… là tình cảnh của cả quốc gia, mỗi hộ gia đình cho đến từng công dân. Quốc gia trông chờ vào nguồn viện trợ nước ngoài, một chút nợ cũng phải đi khất. Đã khất nợ thì phải cúi mặt xuống. Mỗi hộ gia đình cũng quẩn quanh với miếng cơm, manh áo, không lo nổi cuộc sống, bồng bềnh theo thời cuộc, khất nợ với bản thân và con cháu mình. Bản thân mình không lo nổi cuộc sống của mình thì lo được cho ai? Còn nay, đất nước tự hào với vị thế toàn cầu. Việt Nam đang sánh vai cùng các nước năm châu, mỗi người dân, từng gia đình đã thực hiện được mong muốn cuộc sống bình yên, có cơm ăn, áo mặc, con cái được học hành, ốm đau được chữa bệnh, vươn lên bằng anh, bằng em…như lời Bác Hồ dạy thuở nào.

Thế nhưng khi đánh giá mức độ của thành tựu đổi mới, những người Cộng sản Việt Nam rất thận trọng. Tại Đại hội Đảng lần thứ X, sau khi lấy ý kiến của toàn dân, toàn quân về dự thảo các văn kiện, các đại biểu đã nghiêm túc xem xét việc đánh giá thành tựu đổi mới. Có ý kiến băn khoăn rằng, đánh giá thành tựu 20 năm đổi mới “có ý nghĩa lịch sử”, là chủ quan, quá nhấn mạnh thành tích. Đại hội đã thảo luận nghiêm túc, nhận thấy, 10 năm lại đây tuy có nhiều khó khăn, song công cuộc đổi mới vẫn tiến lên phía trước.

Trong những năm 1996 - 2000, do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng kinh tế- xã hội ở Đông Nam Á, nền kinh tế nước ta suy giảm, nhưng cũng đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 7%/năm. Đến các năm 2001-2005, tổng sản phẩm trong nước (GDP) tăng bình quân 7,51%/năm. Năm 2005, mặc dù gặp nhiều khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, giá xăng dầu thế giới biến động lớn, nền kinh tế nước ta vẫn có sự khởi sắc mới: tốc độ tăng trưởng 8,4%/năm; tổng GDP ước đạt 838.000 tỉ đồng, thu nhập bình quân đầu người hơn 10 triệu đồng (khoảng 640 USD tính theo thời giá khi đó). Dư luận quốc tế cho rằng, mức tăng trưởng như vậy là khá cao trong khu vực. Có tổ chức quốc tế đánh giá mức tăng trưởng của ta là “ngoạn mục”. Liên hợp quốc nhận xét Việt Nam đã đạt sớm trước 10 năm mục tiêu xoá đói, giảm nghèo trong “ Mục tiêu Thiên niên kỷ” do Liên hợp quốc đề ra. Chính vì vậy chúng ta hoàn toàn khẳng định được rằng: Công cuộc đổi mới ở nước ta đã đạt những thành tựu to lớn và có ý nghĩa lịch sử, nền kinh tế vượt qua thời kỳ suy giảm, đạt tốc độ tăng trưởng khá cao, phát triển tương đối toàn diện...

Có một thực tế là trong khi chúng ta cân nhắc từng câu, từng chữ để nhận xét về công cuộc đổi mới thì bè bạn lại không tiếc lời ngợi ca. Ngay trong dịp Kỷ niệm 90 năm Cách mạng

Ông Ni-cô-lai Sác-tô-rít, một chính trị gia nổi tiếng về quá trình chuyển đổi ở Tây Ban Nha, cho rằng: Đường lối đổi mới của Việt Nam là đúng đắn. Những gì đang xảy ra ở Việt Nam rất thú vị. Sự thành công không chỉ đem lại lợi ích cho chính Việt Nam, mà còn là một kinh nghiệm quý cho nhiều nước khác. Đường lối đối ngoại của Việt Nam rất thông minh. Việt Nam đã thành công với chính sách muốn là bạn với tất cả các nước trên thế giới vì hòa bình và phát triển.

Tháng Mười này, đồng chí Ghen-na-đi Diu-ga-nốp, Chủ tịch Hội đồng lãnh đạo các đảng Cộng sản trên lãnh thổ Liên Xô trước đây, đã bày tỏ lòng khâm phục, vì Việt Nam anh hùng khẳng định với toàn thế giới những thành tựu tốt đẹp của mình, khẳng định thắng lợi của Đảng Cộng sản Việt Nam trong sự nghiệp lãnh đạo những cải cách cần thiết.

Chưa bao giờ chúng ta ở đỉnh cao của sự phát triển đất nước như hiện nay nhưng cũng chưa bao giờ các thế lực thù địch lại câu kết với nhau chống phá quyết liệt đến thế. Hết chiêu bài dân chủ lại đến nhân quyền, tôn giáo. Nhưng sự xuyên tạc đó không xóa được sự thật, như bàn tay không che nổi mặt trời.

Đảng, Bác Hồ, Nhà nước ta luôn coi dân chủ xã hội chủ nghĩa vừa là mục tiêu vừa là động lực của công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Lý tưởng của Cách mạng Tháng Mười và yêu cầu của sự nghiệp đổi mới đòi hỏi sự tôn trọng và phát huy hơn nữa quyền làm chủ của nhân dân, xây dựng một xã hội dân chủ, bộ máy nhà nước trong sạch, vững mạnh, thực hiện tốt cơ chế bảo đảm quyền làm chủ của nhân dân, “làm cho bộ máy của chúng ta trong sạch đến tột mức” và vận hành vì chúng ta, vì hạnh phúc của nhân dân lao động, như V.I. Lê-nin đã dạy. Trong đó cán bộ, đảng viên và công chức phải thực sự là “công bộc” của nhân dân, như Bác Hồ dạy. Chúng ta đã coi phát huy quyền làm chủ không phải là câu khẩu hiệu mà là một hành động cách mạng, không phải là lý thuyết mà là cuộc sống hiện thực. Mọi biểu hiện vi phạm dân chủ, dân chủ hình thức, lợi dụng dân chủ phục vụ cho ý đồ cá nhân đều là trái với bản chất của chế độ dân chủ trong xã hội ta, đều là sự phản bội lý tưởng cao đẹp của Cách mạng Tháng Mười.

Cuộc sống hằng ngày đã chứng tỏ xã hội ta ngày càng dân chủ hơn: dân chủ về chính trị( ngay trong sinh hoạt Đảng, các đoàn thể nhân dân ngày càng dân chủ, cởi mở hơn; hoạt động của Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp thực chất hơn, nhân dân tham gia đóng góp vào việc hoạch định chủ trương, đường lối của Đảng, xây dựng luật pháp của Nhà nước, bầu cử Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp, thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo theo quy định của pháp luật...); dân chủ về kinh tế (các thành phần kinh tế cùng phát triển, mọi người được tự do kinh doanh, đảng viên làm kinh tế tư nhân, làm những gì pháp luật không cấm); dân chủ trong văn hoá - xã hội ( tự do ngôn luận, các phương tiện thông tin đại chúng hoạt động sôi nổi; các cuộc hội thảo tranh luận thẳng thắn, sinh hoạt tôn giáo, lễ hội ngày càng phát triển...). Đó là điều không ai có thể phủ nhận. Ở đâu có dân chủ, ở đó có đoàn kết, đồng thuận, ổn định và phát triển.

Tuy nhiên, chúng ta không phủ nhận tình trạng vi phạm dân chủ vẫn còn xảy ra ở nhiều nơi và lĩnh vực. Dân trí lên cao, đời sống mọi mặt của người dân được cải thiện, những đòi hỏi dân chủ cao hơn là chính đáng. Mặt khác, có việc, có nơi lại có tình trạng dân chủ quá trớn, dân chủ không đi đôi với giữ kỷ cương, kỷ luật. Đảng, Nhà nước và nhân dân ta công khai những hạn chế, yếu kém đó để tìm cách khắc phục. Những ngày này, trên diễn đàn Kỳ họp thứ hai của Quốc hội khóa XII, ý kiến của đại biểu nhân dân được trình bày thẳng thắn, không có “vùng cấm” nào, thực trạng, nguyên nhân và giải pháp của những nguy cơ, thách thức, tệ nạn xã hội, thamnhũng, tai nạn giao thông, yếu kém trong quản lý, điều hành đất nước... đều được nói công khai và truyền hình trực tiếp cho toàn dân và bạn bè quốc tế theo dõi. Nguyện vọng chính đáng của nhân dân cũng là mục tiêu phấn đấu của Đảng Cộng sản Việt Nam, thể hiện sâu sắc tư tưởng Hồ Chí Minh về con người và giải phóng con người, phản ánh bản chất tốt đẹp của chế độ xã hội chủ nghĩa theo lý tưởng của Cách mạng Tháng Mười.

Đảng Cộng sản Việt Nam không chỉ nhận thức đúng đắn sự tất yếu của đổi mới mà còn đưa ra đường lối đúng đắn với cách làm và bước đi thích hợp, nên đã giữ vững được ổn định chính trị, đưa đất nước ra khỏi khủng khoảng kinh tế, phát triển với tốc độ khá cao và giành được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử như hôm nay. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười và những cống hiến của V.I. Lê-nin trong hoạt động lý luận và thực tiễn đã giải quyết một loạt vấn đề lý luận mới về cách mạng vô sản: ở một nước thuộc địa, phải lấy công nông làm nòng cốt, do Đảng của giai cấp công nhân lãnh đạo; xây dựng Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân; vấn đề lực lượng và phương pháp tiến hành cách mạng vô sản; xây dựng nhà nước chuyên chính vô sản, bảo đảm quyền lực thuộc về nhân dân; phát huy quyền làm chủ của nhân dân lao động trong xây dựng, bảo vệ chính quyền và chế độ xã hội mới...

Trong quá trình đổi mới tư duy, cũng còn có ý kiến băn khoăn về tên gọi hiện nay và bản chất giai cấp công nhân của Đảng. Nhưng có thể khẳng định dứt khoát Đảng ta là Đảng của giai cấp công nhân, mang bản chất giai cấp công nhân. Với đặc thù Việt Nam và sự sáng tạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh: Đảng ta không chỉ là Đảng của giai cấp công nhân mà còn là của nhân dân lao động và dân tộc. Ngoài lợi ích của giai cấp, của nhân dân, của dân tộc, Đảng ra không có lợi ích nào khác. Chính vì vậy mà Đảng ta được nhân dân thương yêu, cưu mang, đùm bọc, giúp đỡ, thừa nhận là Đảng của chính mình. Đảng ta đã trở thành đảng cầm quyền lãnh đạo cả dân tộc, được toàn dân thừa nhận là đội tiên phong lãnh đạo Nhà nước và toàn thể xã hội.

Sự vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lê-nin và những bài học kinh nghiệm của cuộc Cách mạng Tháng Mười Nga vào thực tiễn Việt Nam của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta đã và đang sẽ tiếp tục được làm sáng tỏ thêm để trở thành một chân lý: Ở một đất nước phong kiến, nửa thuộc địa, phải kết hợp chặt chẽ ba yếu tố là chủ nghĩa Mác-Lê-nin, phong trào công nhân và phong trào yêu nước. Trong đó, chủ nghĩa Mác-Lê-nin, những bài học kinh nghiệm của cuộc Cách mạng Tháng Mười Nga luôn được xác định là tài sản tinh thần to lớn, là "Cẩm nang thần kỳ" của Đảng và nhân dân ta.

Việt Ân