PGS, TS Phạm Minh Sơn, Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền phát biểu. Ảnh: THÚY HẰNG

Phát biểu khai mạc, PGS, TS Phạm Minh Sơn, Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền khẳng định, biến đổi khí hậu và cạn kiệt tài nguyên là thách thức sống còn của nhân loại, trong đó chuyển đổi xanh không còn là lựa chọn mà là con đường tất yếu. Việt Nam với cam kết tại COP26 về mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 đã thể hiện rõ quyết tâm chính trị cao, đòi hỏi sự chung tay của Nhà nước, doanh nghiệp, người dân và giới khoa học. PGS, TS Phạm Minh Sơn cũng nhấn mạnh, chuyển đổi xanh chính là chuẩn mực phát triển của thế kỷ XXI, vừa là trách nhiệm quốc tế, vừa là cơ hội để Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh và khẳng định vị thế trên trường quốc tế.

Các tham luận tại hội thảo đã phân tích một cách toàn diện những vấn đề liên quan đến chuyển đổi xanh ở Việt Nam. Các nhà khoa học không chỉ dừng lại ở phân tích lý luận mà còn chia sẻ nhiều kinh nghiệm thực tiễn từ các địa phương, các ngành kinh tế và doanh nghiệp. Nhiều ý kiến nhấn mạnh sự cần thiết phải phối hợp liên ngành, liên vùng, bởi chuyển đổi xanh không thể thực hiện đơn lẻ ở từng lĩnh vực mà cần sự đồng bộ trong quy hoạch năng lượng, giao thông, đô thị, nông nghiệp và công nghiệp. Các diễn giả cũng chỉ ra vai trò quan trọng của doanh nghiệp trong quá trình này.

Nhiều tham luận đã đề cập đến việc thị trường tiêu dùng xanh đang hình thành, mở ra cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam vươn ra toàn cầu, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế ngày càng khắt khe về môi trường. Các nhà khoa học cũng khẳng định rằng, chuyển đổi xanh sẽ không thành công nếu thiếu sự thay đổi trong hành vi và lối sống của cộng đồng. Do đó, nâng cao nhận thức xã hội, khuyến khích tiêu dùng xanh, giáo dục về phát triển bền vững ngay từ trong nhà trường được coi là giải pháp lâu dài và căn bản. Các thảo luận cũng làm rõ những điểm nghẽn lớn nhất của quá trình chuyển đổi xanh ở Việt Nam như: Khung thể chế thiếu đồng bộ, chi phí đầu tư công nghệ xanh quá cao, khoảng cách lớn giữa chính sách và thực tiễn, nhận thức về xã hội và thị trường xanh còn hạn chế. Các nhà khoa học thống nhất rằng việc khắc phục các điểm nghẽn này đòi hỏi quyết tâm chính trị, cơ chế tài chính phù hợp và sự đồng thuận xã hội.

Các đại biểu tham dự Hội thảo khoa học quốc gia “Chuyển đổi xanh ở Việt Nam – Lý luận và thực tiễn” chụp ảnh lưu niệm. Ảnh: THÚY HẰNG

Từ những phân tích đó, hội thảo đã đề xuất nhiều giải pháp quan trọng nhằm thúc đẩy chuyển đổi xanh ở Việt Nam. Trước hết, Nhà nước cần tiếp tục khẳng định vai trò “nhạc trưởng”, hoàn thiện khung pháp luật và cơ chế chính sách, trong đó sớm ban hành Hệ thống phân loại xanh quốc gia, khung pháp lý cho thị trường carbon, và cơ chế tín dụng ưu đãi cho các dự án xanh. Tài chính xanh được coi là đòn bẩy, cần phát triển thị trường trái phiếu xanh và tận dụng nguồn vốn quốc tế. Doanh nghiệp được xác định là lực lượng xung kích, cần đổi mới công nghệ, tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu với các sản phẩm thân thiện môi trường. Người dân là trung tâm của chuyển đổi xanh, không chỉ là đối tượng thụ hưởng mà còn là chủ thể tham gia thông qua tiêu dùng xanh và thay đổi lối sống...

ANH VIỆT

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Kinh tế xem các tin, bài liên quan.