Phát biểu khai mạc, đồng chí Nguyễn Ánh Dương, Phó giám đốc Sở Công Thương Hà Nội nhấn mạnh, vị thế của Hà Nội là “mảnh đất trăm nghề” với 1.350 làng nghề và làng có nghề, nơi các sản phẩm thủ công mỹ nghệ đã được hun đúc từ những giá trị văn hóa ngàn năm nhưng đang đối mặt với nhiều thách thức trong bối cảnh mới. Từ đó yêu cầu những giải pháp thiết thực và hành động cụ thể nhằm đưa sản phẩm thủ công mỹ nghệ Thủ đô vượt qua thách thức và vươn xa.

PGS, TS Nguyễn Thừa Lộc, nguyên giảng viên cao cấp Trường Đại học Kinh tế Quốc dân phân tích những thách thức ngành thủ công mỹ nghệ Hà Nội phải đối mặt.

Đi sâu vào thực trạng, các tham luận đã phân tích những “điểm nghẽn” cốt lõi. PGS, TS Nguyễn Thừa Lộc, nguyên Giảng viên cao cấp Đại học Kinh tế Quốc dân chỉ rõ, các sản phẩm thủ công mỹ nghệ Việt Nam không chỉ phải đối đầu với hàng công nghiệp giá rẻ mà còn phải cạnh tranh với các quốc gia có hệ sinh thái thủ công bài bản như Trung Quốc, Nhật Bản, Thái Lan, Indonesia...

Nỗi lo này còn lớn hơn khi Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam Trịnh Quốc Đạt cảnh báo về vấn nạn hàng nước ngoài nhái thương hiệu “Made in Vietnam”, gây tổn hại nghiêm trọng đến uy tín sản phẩm thật.

Cũng theo PGS, TS Nguyễn Thừa Lộc, vấn đề nguồn nhân lực cũng là một thách thức lớn, đặc biệt là nguy cơ mai một và đứt gãy thế hệ kế cận khi tình trạng “cha truyền, con không nối” đang dần trở nên phổ biến. Ngành đang thiếu hụt một lực lượng lao động trẻ có tay nghề cao, có tư duy thiết kế sáng tạo và kỹ năng quản trị kinh doanh hiện đại.

Quang cảnh diễn đàn.

Đặc biệt, các tham luận đã chỉ rõ một tồn tại mang tính hệ thống là sự thiếu vắng một cơ quan chủ quản, một cơ chế điều phối tổng thể, dẫn đến sự phát triển còn thiếu tính liên kết và định hướng chiến lược.

Vấn đề này được ông Vũ Huy Thiều, Chủ tịch Hội đồng cố vấn Hiệp hội Thủ công mỹ nghệ làng nghề Hà Nội, nhấn mạnh khi kể lại câu chuyện tham gia tại Hội nghị của Hội đồng Thủ công quốc tế, rằng Việt Nam, một “cường quốc thủ công mỹ nghệ” về sự đa dạng, lại không có nổi một viện nghiên cứu, một trường cao đẳng hay một bảo tàng quốc gia nào dành riêng cho lĩnh vực này.

Để giải quyết những tồn tại, hạn chế nêu trên, diễn đàn đã đề xuất nhiều nhóm giải pháp mang tính chiến lược và toàn diện. Trọng tâm của các giải pháp là phải thúc đẩy mạnh mẽ đổi mới sáng tạo, coi đây là động lực then chốt để nâng cao giá trị và năng lực cạnh tranh cho sản phẩm.

Việc hình thành các trung tâm thiết kế sáng tạo, nơi kết nối các nhà khoa học, nhà thiết kế với các nghệ nhân và doanh nghiệp, được xem là một hướng đi cần thiết nhằm tạo ra những sản phẩm độc đáo, mang hàm lượng tri thức và công nghệ cao. Cùng với đó, cần có sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị trong việc hoàn thiện cơ chế, chính sách, tạo môi trường thuận lợi về vốn, đất đai, đào tạo nguồn nhân lực và xúc tiến thương mại.

Tin, ảnh: YẾN NHI - QUỲNH TRANG

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Kinh tế xem các tin, bài liên quan.