Bịt lỗ hổng bằng quy định biểu tính thuế

Bịt "lỗ hổng" bằng quy định biểu tính thuế

Báo Quân đội nhân dân số ra ngày 5-8 đăng bài "Thất thu thuế, phí từ tình trạng xe gắn máy "hai giá" phản ánh tình trạng nhiều cửa hàng, đại lý kinh doanh xe mô tô, xe gắn máy ghi giá bán trên hóa đơn giá trị gia tăng (GTGT) thấp hơn nhiều so với giá bán thực tế để trốn thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) và thuế GTGT. Để ngăn chặn tình trạng này, nhiều ý kiến cho rằng cần quy định biểu tính thuế tương tự như khi tính lệ phí trước bạ (LPTB).

Sai phạm tồn tại đã lâu

Sau khi bài báo được đăng tải, chúng tôi nhận được nhiều ý kiến của bạn đọc, trong đó có một số cán bộ ngành thuế bày tỏ sự đồng tình cao với nội dung mà bài báo đặt ra.

Nhiều bạn đọc cho biết, tình trạng ghi giá bán trên hóa đơn GTGT thấp hơn giá bán thực tế tồn tại đã lâu, không chỉ diễn ra ở Vĩnh Phúc mà còn khá phổ biến ở nhiều địa phương trên cả nước, không chỉ với xe mô tô, xe gắn máy mà với cả xe ô tô. "Việc này đâu phải bây giờ mới diễn ra. Từ hơn 10 năm trước tôi mua xe gắn máy đã có tình trạng này rồi"- một bạn đọc tên V. bày tỏ. Trao đổi với chúng tôi, một cán bộ ngành thuế (xin được giấu tên) cho rằng, việc các cửa hàng, đại lý kinh doanh xe ô tô, xe mô tô, xe gắn máy trốn thuế TNDN và thuế GTGT bằng thủ đoạn gian dối khi kê khai hóa đơn GTGT là một vấn đề lớn. Hiện nay, các cửa hàng, đại lý kinh doanh xe ô tô, xe mô tô, xe gắn máy kê khai giá bán trên hóa đơn GTGT như thế nào thì cơ quan thuế căn cứ vào đó để tính thuế TNDN và thuế GTGT mà chưa thấy được sự bất hợp lý, thậm chí chưa thấy được các biểu hiện gian lận. Đây thực sự là "lỗ hổng" lớn trong công tác quản lý, khiến Nhà nước có thể thất thu khoản thuế TNDN và thuế GTGT hàng trăm tỷ đồng mỗi năm. Điều đáng nói là hầu như ai cũng biết tình trạng này, báo chí cũng đã nhiều lần phản ánh nhưng sai phạm vẫn cứ tồn tại kéo dài...

Một cửa hàng bán xe mô tô, xe gắn máy trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc. Ảnh: KHÁNH LINH. Ảnh có tính chất minh họa, chụp trước khi có dịch Covid-19.

Quy định biểu tính thuế - tại sao không?

Nhằm tránh thất thu LPTB trong trường hợp các cửa hàng, đại lý ghi giá bán trên hóa đơn GTGT thấp hơn giá bán thực tế, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã có quyết định ban hành bảng giá tính LPTB đối với chủ sở hữu phương tiện khi đăng ký xe. Theo đó, nếu giá bán ghi trên hóa đơn GTGT thấp hơn trong bảng giá (được khảo sát, quy định sát với mức giá thực tế) thì căn cứ để tính LPTB sẽ là mức giá được quy định trong bảng giá. Quy định này đã góp phần quan trọng hạn chế tình trạng thất thu LPTB do hành vi gian dối trong kê khai hóa đơn GTGT. Vậy câu hỏi đặt ra là vì sao không quy định biểu tính thuế TNDN và GTGT tương tự như khi tính LPTB? Khi đó, nếu cố tình ghi hóa đơn GTGT thấp hơn giá bán thực tế thì chủ cửa hàng, đại lý kinh doanh vẫn phải nộp thuế TNDN (20%) và thuế GTGT (10%) theo mức quy định trong biểu tính thuế.

Với trường hợp của chị L. mà bài báo "Thất thu thuế, phí từ tình trạng xe gắn máy "hai giá" đã phản ánh, giá bán thực tế của chiếc xe gắn máy là 13.300.000 đồng; chủ cửa hàng cố tình gian lận, ghi giá trên hóa đơn GTGT là 7.678.000 đồng. Cơ quan thuế áp mức giá tính LPTB theo bảng giá là 9.000.000 đồng. Nếu căn cứ vào giá ghi trên hóa đơn GTGT thì chủ cửa hàng phải nộp khoản thuế TNDN là 20% của 7.678.000 đồng, bằng 1.535.600 đồng. Tuy nhiên, nếu áp mức tính thuế TNDN và thuế GTGT là 9.000.000 đồng tương tự như khi tính LPTB thì khoản thuế TNDN mà chủ cửa hàng phải nộp sẽ là 20% của 9.000.000 đồng, bằng 1.800.000 đồng. Nghĩa là Nhà nước không bị thất thu 264.400 đồng. Tương tự, đối với thuế GTGT, ngân sách sẽ thu thêm được 132.200 đồng-lẽ ra đã rơi vào túi của chủ cửa hàng. Như vậy, chỉ với một chiếc xe gắn máy có giá trị 13.300.000 đồng, nếu quy định biểu giá tính thuế như khi tính LPTB thì Nhà nước sẽ không bị thất thu khoản thuế TNDN và thuế GTGT là 396.600 đồng (biểu giá càng sát giá thực tế thì thuế sẽ càng được thu đúng, thu đủ). Với hàng triệu chiếc xe mô tô, xe gắn máy, xe ô tô được người dân mua, đăng ký sở hữu mỗi năm, trong đó có không ít trường hợp cố tình ghi hóa đơn GTGT thấp hơn giá bán thực tế thì với cách làm này, Nhà nước sẽ tránh thất thu một khoản thuế TNDN và thuế GTGT không nhỏ.

Về vấn đề này, trao đổi với chúng tôi, chuyên gia kinh tế, TS Nguyễn Minh Phong cho rằng việc quy định biểu giá tính thuế như phương án nêu trên là khả thi, nếu nghiên cứu áp dụng sẽ góp phần lấp được "lỗ hổng" trong công tác quản lý thuế. Đồng quan điểm với TS Nguyễn Minh Phong, luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng văn phòng luật sư Chính Pháp, Đoàn luật sư TP Hà Nội cho rằng hành vi kê khai hóa đơn GTGT gian dối để trốn thuế là vi phạm Luật Quản lý thuế. Nếu kê khai không trung thực, trốn thuế từ 100 triệu đồng trở lên sẽ bị xử lý hình sự. Để ngăn chặn tình trạng này cần nhiều giải pháp đồng bộ như hạn chế thanh toán bằng tiền mặt; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, xử lý sai phạm... trong đó phương án quy định biểu giá tính thuế là một giải pháp cần được tính đến.

Chúng tôi cho rằng, việc quy định biểu tính thuế TNDN và thuế GTGT trong kinh doanh xe ô tô, xe mô tô, xe gắn máy là cần thiết nhằm ngăn chặn tình trạng thất thu thuế đang diễn ra, đề nghị Tổng cục Thuế nghiên cứu, tham mưu cho Bộ Tài chính để sớm triển khai thực hiện.

PHƯƠNG HIỀN

Thất thu thuế, phí từ tình trạng xe gắn máy "hai giá"

QĐND - Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc có những đại lý, cửa hàng kinh doanh xe gắn máy sử dụng thủ đoạn "hai giá” (giá ghi trên hóa đơn giá trị gia tăng (GTGT) thấp hơn nhiều so với giá bán thực tế) để trốn thuế. Điều đáng nói, nhiều khách hàng hoặc vì không biết, hoặc do cũng được "lợi" nên không yêu cầu ghi hóa đơn đúng giá, gián tiếp tiếp tay cho hành vi gian lận này.