Trách nhiệm hướng dòng vốn của ngân hàng

Đó là những thông tin được đưa ra tại Hội thảo Ngân hàng xanh hướng tới phát triển bền vững, do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) phối hợp cùng Tổ chức Hợp tác phát triển Đức (GIZ) vừa tổ chức. Theo Phó thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh: Biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, phát thải khí CO2… nói lên tất cả sự cấp thiết về trách nhiệm của ngân hàng với cộng đồng và xã hội. Ngày 25-9-2012, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 1393/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược quốc gia tăng trưởng xanh và ngày 20-3-2014 ký Quyết định số 403/QĐ-TTg ban hành Kế hoạch hành động Quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2014-2020. Trong đó giao nhiệm vụ cho NHNN chủ trì việc hoàn thiện thể chế và tăng cường năng lực hoạt động tài chính tín dụng của ngân hàng thương mại phục vụ tăng trưởng xanh. Ngành ngân hàng có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển đổi kinh tế thông qua việc hướng các dòng vốn vào hỗ trợ các mục tiêu phát triển bền vững, áp dụng các nguyên tắc quản trị rủi ro môi trường và xã hội chặt chẽ hơn trong hoạt động cấp tín dụng. Đây cũng là một kênh dẫn vốn quan trọng cho nền kinh tế, hệ thống ngân hàng Việt Nam đóng vai trò then chốt trong quá trình chuyển đổi nền kinh tế quốc gia sang mô hình phát triển theo hướng tăng trưởng xanh, giảm thải carbon và bền vững.

leftcenterrightdel
 Nông dân xã Lát, huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng vay vốn Ngân hàng Chính sách xã hội để phát triển kinh tế.

Theo ông Phạm Xuân Hòe, Viện Chiến lược ngân hàng, cần nâng cao vai trò của dịch vụ tài chính ngân hàng trong kiểm soát và hướng mục đích qua dòng vốn và dịch vụ tài chính. Việc sử dụng khung chính sách tài chính xanh tích hợp, kết hợp với các sản phẩm và công cụ tài chính xanh để xây dựng các chương trình tín dụng xanh quốc gia, các đề án trái phiếu xanh, chỉ số xanh sẽ hỗ trợ Việt Nam đạt được các mục tiêu trong Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh một cách rộng khắp, toàn diện và tái cấu trúc nền kinh tế theo hướng tăng trưởng bền vững. GIZ cũng dự báo, đến năm 2020 Việt Nam có thể giảm được 85,12 triệu tấn CO2 và 197,9 triệu tấn CO2 vào năm 2030 khi thực hiện được kế hoạch đến năm 2020 và các cam kết. 

Xanh hóa từ chính sách

Theo TS Phạm Hoàng Mai, Vụ trưởng Vụ Khoa học, Giáo dục, Tài nguyên và Môi trường, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, để phát triển tài chính bền vững, NHNN cần tiếp tục lồng ghép và ban hành khung chính sách về tài chính xanh, khuyến khích các ngân hàng cho vay ưu đãi đối với các dự án xanh; thường xuyên huy động các chương trình tài chính xanh quốc tế. Bên cạnh đó, cần thiết lập quỹ tài chính xanh để có thể tiếp cận các nguồn tài trợ quốc tế, ví như Quỹ Khí hậu xanh (GCF). Các định chế tài chính cần được khuyến khích và có nghĩa vụ thiết lập các chính sách nội bộ về ngân hàng xanh, tín dụng xanh, các chính sách về quản trị rủi ro và đặc biệt là báo cáo định kỳ theo Chỉ thị số 03/CT-NHNN, hỗ trợ phát hành trái phiếu xanh, thu hút các nhà đầu tư trong nước và quốc tế, tài trợ các dự án xanh.

Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Nguyễn Toàn Thắng cho biết, để thực hiện tăng trưởng xanh, bên cạnh nguồn ngân sách Nhà nước và nguồn đầu tư của nước ngoài, rất cần có sự tham gia của các ngân hàng thương mại để đáp ứng nguồn vốn hoạt động cho các doanh nghiệp trong nền kinh tế. Về phía cơ quan quản lý Nhà nước, NHNN đã có những bước khởi đầu trong việc xây dựng chính sách triển khai ngân hàng xanh. NHNN đã hợp tác với Tổ chức Tài chính quốc tế (IFC) xây dựng bộ hướng dẫn quản lý rủi ro môi trường và xã hội cho các tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Thống đốc NHNN đã có Chỉ thị số 03/CT-NHNN chỉ đạo việc thúc đẩy tăng trưởng tín dụng xanh và quản lý rủi ro môi trường, xã hội trong hoạt động cấp tín dụng. Điều này cho thấy NHNN đang thúc đẩy tăng tỷ trọng tín dụng xanh trong hệ thống ngân hàng.

Các chuyên gia nhận định, NHNN cần tiếp tục lồng ghép và ban hành khung chính sách về tài chính xanh, khuyến khích các ngân hàng cho vay ưu đãi đối với các dự án xanh; thường xuyên huy động các chương trình tài chính xanh quốc tế. Đặc biệt, cần thiết lập quỹ tài chính xanh để có thể tiếp cận các nguồn tài trợ quốc tế, ví dụ Quỹ GCF. Các định chế tài chính cần được khuyến khích và có nghĩa vụ thiết lập các chính sách nội bộ về ngân hàng xanh, tín dụng xanh, các chính sách về quản trị rủi ro và đặc biệt là báo cáo định kỳ theo Chỉ thị số 03/CT-NHNN. Thêm vào đó, NHNN cần hỗ trợ phát hành trái phiếu xanh, thu hút các nhà đầu tư trong nước và quốc tế, tài trợ các dự án xanh.

Bài và ảnh: HOÀNG GIANG