Tăng lương tối thiểu vào năm 2015: Cần cân nhắc kỹ và có lộ trình phù hợp

QĐND - Tại buổi hội thảo “Đề xuất của người sử dụng lao động về phương án điều chỉnh tiền lương tối thiểu áp dụng cho năm 2015” mới đây, do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) tổ chức, đã có rất nhiều ý kiến xoay quanh việc tăng lương tối thiểu trong năm 2015. Trong đó, nhiều ý kiến cho rằng, nếu bắt buộc phải tăng lương tối thiểu, thì không nên tăng quá 12%…

Tiền lương tối thiểu được xem là mức tiền lương sàn mà người sử dụng lao động không được phép trả dưới mức đó, nhằm bảo đảm mức sống tối thiểu cho những người lao động. Tiền lương tối thiểu vùng của nước ta năm 2014, được quy định ở 4 mức: Vùng 1 là 2,7 triệu đồng/tháng; vùng 2 là 2,4 triệu đồng/tháng; vùng 3 là 2,1 triệu đồng/tháng; vùng 4 là 1,9 triệu đồng/tháng. Như vậy, lương tối thiểu vùng 2014 cao hơn so với năm 2013 từ 250.000 đến 350.000 đồng/tháng. Tính bình quân, lương tối thiểu vùng tăng 9,9% năm 2010 lên 30,1% năm 2012 và 15,2% năm 2014.

Bà Vi Thị Hồng Minh, Phó giám đốc văn phòng Giới sử dụng lao động thuộc VCCI khẳng định: “Mức độ tăng lương tối thiểu sẽ tác động rất lớn tới mức tăng của các loại phụ cấp và các khoản chế độ chính sách liên quan. Do đó khi tăng lương tối thiểu thêm 10% có thể làm tổng quỹ lương mà doanh nghiệp phải chi trả cho người lao động tăng thêm hơn 17%”. Đồng tình với quan điểm này, bà Nguyễn Huyền Lê, Trưởng phòng Sử dụng lao động, Viện Lao động xã hội (Bộ LĐ -TB và XH) cho biết, theo các kết quả nghiên cứu của cơ quan này, nếu tăng lương tối thiểu từ 10 đến 24% sẽ làm tăng chi phí tiền lương doanh nghiệp từ 17 đến 29% trong ngành da giày, chi phí đầu vào những ngành khác tăng từ 7 đến 8%... Điều này rất có thể khiến 85% doanh nghiệp Việt Nam và 30% ở nhóm FDI không đạt được năng suất sẽ gặp khó khăn.

Người lao động ở Tổng công ty Dệt may Gia Định (TP Hồ Chí Minh) vẫn tất bật công việc để có thêm thu nhập.

Theo ông Phùng Quang Huy, Giám đốc Văn phòng Giới sử dụng lao động, thì việc xác định tiền lương tối thiểu trong năm 2015 cần được cân nhắc ở mức phù hợp, để vừa bảo đảm tiền lương thực tế cho người lao động, vừa bảo đảm hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Ông Huy nhấn mạnh: Hiện tại, VCCI đang khảo sát đời sống, nhu cầu của công nhân, khả năng chi trả của doanh nghiệp và bước đầu nhận thấy, các doanh nghiệp trong nước đều đang hết sức khó khăn, khả năng chi trả nếu điều chỉnh lương tối thiểu vào đầu năm tới là rất yếu. Trong quá trình lấy ý kiến các doanh nghiệp về đề xuất tăng lương tối thiểu năm 2015, một số đơn vị đang gặp nhiều khó khăn đề nghị tạm dừng việc tăng lương. Một số khác cho rằng, nếu bắt buộc phải tăng lương thì mức tăng nên thấp hơn của năm 2014, chỉ dưới 12% để tạo điều kiện củng cố thêm việc làm bền vững cho người lao động.

Còn ông Phillip Hazelton, Cố vấn trưởng Dự án quan hệ lao động của ILO Việt Nam lại cho rằng: Những đề xuất về phương án điều chỉnh lương tối thiểu của các tổ chức đại diện người sử dụng lao động và tổ chức công đoàn phải dựa trên những số liệu thống kê đáng tin cậy và các phân tích dữ liệu chính xác, tính đến cả tiêu thức xã hội và kinh tế. Chúng tôi kêu gọi những đề xuất về phương án điều chỉnh lương tối thiểu của các tổ chức đại diện người sử dụng lao động và tổ chức công đoàn phải dựa trên những số liệu thống kê đáng tin cậy và những phân tích dữ liệu chính xác, tính đến cả các tiêu thức xã hội và kinh tế”.

Thế nhưng, theo Tổ chức Lao động Quốc tế ILO, không nên sử dụng lương tối thiểu để giải quyết tất cả các vấn đề liên quan đến đói nghèo. Việt Nam cần tránh chỉ số hóa lương tối thiểu theo CPI, bởi CPI chỉ đo lường thay đổi về giá cả mà không cung cấp thông tin về thu nhập và mức chi tiêu của tất cả các hộ gia đình.