Xã đội phó xã Tứ Xã Nguyễn Văn Kỷ hướng dẫn kỹ thuật nuôi rắn cho chiến sĩ dân quân.

Phong trào nuôi rắn của dân quân huyện Lâm Thao (Phú Thọ) mới đầu chỉ lác đác trong mấy hộ gia đình. Tới nay mô hình đang được nhân rộng và đã trở thành nghề phụ “hái ra tiền” của nhiều chiến sĩ dân quân. Nhờ thu nhập từ nuôi rắn, 100% gia đình dân quân đã trở thành hộ khá, hộ giàu. Tìm hiểu thực tế ở xã Tứ Xã chúng tôi thật sự ngỡ ngàng và khâm phục cách làm của lực lượng dân quân nơi đây.

Ngày đầu lắm gian truân

Tứ Xã là xã thuần nông thuộc huyện Lâm Thao (Phú Thọ). Những năm trước đây, lực lượng dân quân xã huấn luyện, hoạt động cầm chừng, một trong nhiều nguyên nhân là do đời sống của lực lượng dân quân gặp nhiều khó khăn, thu nhập chủ yếu dựa vào đồng ruộng. Năm 2001, xã đội phó Nguyễn Văn Kỷ đã có sáng kiến: Dân quân nuôi rắn bán, nhưng không nhận được sự hưởng ứng của số đông anh em, vì mọi người cho rằng nuôi rắn nguy hiểm, không biết lãi lời ở đâu, nhỡ nó cắn cho thì...

Mặc dù không nhận được sự đồng tình nhưng những người “thích mạo hiểm” vẫn quyết tâm. Anh Kỷ, anh Cường, anh Khải đã đưa con rắn hổ mang phì (tên khoa học là Najanaja) về nuôi. Các anh nghiên cứu tài liệu về rắn, đi học cách nuôi rắn ở Vĩnh Phúc, Quảng Ninh, rồi xin giấy phép của Chi cục Kiểm lâm tỉnh Phú Thọ; vay vốn của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn mua giống, xây dựng chuồng trại.

Lứa rắn đầu tiên anh Kỷ và một số anh em lỗ hơn 30 triệu đồng vì rắn bị bệnh chết hàng loạt. Do đặc điểm của rắn là ngủ vào mùa đông nên nếu chuồng trại không đủ ấm sẽ mắc bệnh khô da và bệnh phổi. Bởi vậy các anh đã nghiên cứu xây lại chuồng bảo đảm ấm về mùa đông, mát về mùa hè. Cho rắn ăn nhiều vào thời gian chuyển mùa để tăng sức đề kháng. Thế rồi trời không phụ lòng người, sau khi bán lứa rắn thứ hai các anh đã thu lại được toàn bộ số vốn đã mất. Từ lứa thứ ba trở đi đã có lãi, các anh đầu tư tái sản xuất. Lúc đó nhiều đồng chí dân quân đã tin và làm theo.

Nhưng điều không mong muốn đã xảy ra. Trong khi cho rắn ăn, vì sơ suất nên chiến sĩ dân quân cơ động Nguyễn Văn Hải đã bị rắn cắn, nọc độc chạy vào người. Xã đội đã phân ra nhiều bộ phận đi tìm thuốc chữa. Bài thuốc mà Tiểu đội 1, Trung đội dân quân cơ động được một thầy lang ở Sơn La truyền cho đã cứu sống anh Hải. Nay cây thuốc đó đã được các gia đình dân quân trồng quanh vườn.

Đẩy mạnh thành phong trào

Một con rắn nuôi từ lúc trứng nở đến lúc bán là 7 tháng, thức ăn của chúng là cóc. Một tuần, rắn ăn hai lần, mỗi lần bằng 1/10 trọng lượng của rắn. Một ki-lô-gam rắn thịt bán 550.000 đồng, trung bình một con rắn lúc bán là 3,5kg, trừ chi phí mỗi con rắn lãi khoảng 800.000 đến 1.000.000 đồng. Nhiều gia đình dân quân đã có nhu cầu muốn nuôi rắn và Ban CHQS xã đã giao cho đồng chí xã đội phó chịu trách nhiệm duy trì phong trào nuôi rắn trong lực lượng dân quân. Ban CHQS xã tổ chức tập huấn về phương pháp chăn nuôi do đồng chí xã đội phó trực tiếp lên lớp. Căn cứ vào địa giới hành chính, tiện cho việc liên lạc trao đổi kinh nghiệm, Ban CHQS xã đã chia lực lượng dân quân thành 5 tổ chăn nuôi. Ngoài việc giúp nhau về nhân lực, kỹ thuật, các tổ đã chủ động giúp nhau về giống vốn. Sau mỗi lứa rắn xuất chuồng, Ban CHQS xã kịp thời biểu dương những tổ chăn nuôi tốt và tổ chức cho các tổ khác đến tham quan học tập. Để công tác chăn nuôi được chủ động, tiết kiệm chi phí, các anh đã nghiên cứu ấp trứng lấy rắn con để không phải đi nơi khác mua giống và cử người đi tìm nguồn thức ăn, tìm đầu ra (hiện nay rắn của lực lượng dân quân xã Tứ Xã đang được bán cho các tư thương ở Quảng Ninh nên mỗi khi vận chuyển đường dài rất vất vả).

Trong lực lượng dân quân xã Tứ Xã, gia đình nuôi nhiều nhất có 150 chuồng rắn, gia đình ít nhất có 25 chuồng, bình quân thu nhập hơn 100 triệu đồng/hộ/năm. Từ nuôi rắn nhiều gia đình đã xây được nhà cao tầng, mua ô-tô. Cũng từ phong trào nuôi rắn trong lực lượng dân quân, nhiều hộ dân trong xã đã học tập và làm theo. Do có nghề phụ cho thu nhập cao nên các chiến sĩ dân quân không phải lo nghĩ nhiều về “cơm áo” mỗi khi tham gia huấn luyện, hoạt động.

Chia tay các chiến sĩ dân quân xã Tứ Xã chúng tôi nhận ra rằng, tinh thần đoàn kết, ý chí vươn lên của lực lượng dân quân nơi đây trong phát triển kinh tế hộ gia đình đã góp phần nâng cao chất lượng huấn luyện, SSCĐ, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội địa bàn, xây dựng LLVT địa phương ngày càng vững mạnh.

Bài và ảnh: MÈ QUANG THẮNG