Chuyển đổi mô hình, chiến lược, cơ cấu đầu tư

Việt Nam đã cam kết đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Theo Nghị quyết số 55-NQ/TW và các định hướng tái cơ cấu hệ thống năng lượng, đến năm 2030, tỷ trọng năng lượng tái tạo và năng lượng mới cần đạt 15-20%. Để thực hiện cam kết và các mục tiêu đó đòi hỏi không chỉ sự điều chỉnh về chính sách mà còn cần những doanh nghiệp đầu tàu sẵn sàng đương đầu với thách thức, tạo đột phá trong triển khai. Trong bối cảnh đó, Petrovietnam với vai trò là tập đoàn kinh tế kỹ thuật trụ cột của đất nước đã thể hiện rõ tinh thần tiên phong khi định vị chuyển dịch năng lượng trở thành định hướng chiến lược trung tâm trong dài hạn.

Một trong những bước chuyển căn bản của Petrovietnam là chuyển đổi từ mô hình “Tập đoàn dầu khí” sang “Tập đoàn công nghiệp-năng lượng”. Điều này không chỉ thể hiện qua việc thay đổi cơ cấu đầu tư mà còn được cụ thể hóa trong chiến lược chuyển đổi danh mục sản phẩm, công nghệ và mô hình vận hành. Kết luận số 76-KL/TW của Bộ Chính trị đã định hướng phát triển Petrovietnam trở thành Tập đoàn Công nghiệp-Năng lượng Quốc gia Việt Nam với 3 trụ cột chiến lược: Năng lượng-công nghiệp-dịch vụ, trong đó, "năng lượng" là trụ cột cốt lõi, giữ mối quan hệ tương hỗ giữa 3 trụ cột, giữ vai trò tiên phong phát triển các lĩnh vực về năng lượng tái tạo, năng lượng mới; đồng thời xác định nhiệm vụ và trách nhiệm của Petrovietnam trong việc tham gia sâu vào chuỗi giá trị sản xuất, phát triển công nghiệp chế tạo thiết bị phục vụ ngành năng lượng tái tạo và năng lượng mới.

Nhà máy nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4 của Petrovietnam sử dụng nhiên liệu khí LNG ít phát thải.  

 

Từ sự dịch chuyển này, Tập đoàn đã xây dựng Chiến lược phát triển trong giai đoạn mới, tập trung vào các ngành chuyển dịch năng lượng, bên cạnh các ngành truyền thống. Trong đó xác định rõ nhiệm vụ, giải pháp của từng đơn vị thành viên, các bước đi trong ứng dụng công nghệ sạch, tiết kiệm năng lượng và phát triển các nguồn năng lượng tái tạo, đầu tư hạ tầng năng lượng mới. Đồng thời, đẩy mạnh nghiên cứu phát triển công nghệ thu giữ và lưu trữ carbon, hydro xanh, nhiên liệu sinh học, các mô hình điện gió ngoài khơi...

Phát triển chuỗi dự án LNG và điện khí

Một trong những lĩnh vực Petrovietnam đang dẫn đầu là phát triển các dự án điện khí LNG tại Việt Nam. Dự án trọng điểm là Nhà máy Nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và Nhơn Trạch 4 có tổng công suất 1.624MW, do Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam-CTCP (PV Power)-đơn vị thành viên của Petrovietnam làm chủ đầu tư, với tổng mức đầu tư lên tới 1,4 tỷ USD, sắp được khánh thành, hòa lưới điện thương mại. Đây là các nhà máy điện khí LNG đầu tiên tại Việt Nam, góp phần tăng cường nguồn điện cho hệ thống điện quốc gia trong bối cảnh phụ tải tăng cao, đồng thời mở ra hướng phát triển mới cho ngành năng lượng, theo đúng định hướng phát triển điện khí LNG trong Quy hoạch điện VIII được Chính phủ phê duyệt.

PV Power đang tích cực tái định hình mô hình phát điện theo hướng xanh hóa, thông qua việc tiên phong thử nghiệm phối trộn sinh khối tại Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1; chuẩn bị điều kiện kỹ thuật để thực hiện đồng đốt amoniac xanh sau năm 2030-một bước đi chiến lược nhằm giảm phát thải CO₂ từ các tổ máy hiện hữu.

Cùng với đó, Tổng công ty Khí Việt Nam-CTCP (PV GAS) cũng đã hoàn thành và vận hành Kho cảng LNG Thị Vải, đánh dấu việc hình thành chuỗi giá trị LNG khép kín đầu tiên tại Việt Nam-từ nhập khẩu, tồn trữ, đến phân phối khí LNG cho các nhà máy điện. Đây là nền tảng quan trọng để triển khai các dự án điện khí LNG quy mô lớn, tạo ra bước nhảy vọt trong cơ cấu nguồn điện sạch thay thế điện than.

Song song với LNG, mạng lưới phân phối khí thấp áp, CNG và LNG cho ngành công nghiệp và giao thông cũng được PV GAS mở rộng. Nhiều nhà máy, khu công nghiệp và phương tiện giao thông công cộng như xe buýt đã sử dụng khí sạch thay thế nhiên liệu truyền thống, góp phần giảm bụi và khí thải phương tiện giao thông tại đô thị.

Đầu tư cho năng lượng tái tạo

Cùng với đó, Petrovietnam đẩy mạnh đầu tư vào lĩnh vực năng lượng tái tạo. Giai đoạn 2023-2025, nhiều đơn vị thành viên của Petrovietnam đã phối hợp khảo sát và xúc tiến đầu tư hàng loạt dự án điện gió, điện mặt trời trên phạm vi cả nước.

Đặc biệt, Petrovietnam đang triển khai nghiên cứu chiến lược phát triển điện gió ngoài khơi, trong đó có hợp tác với các tổ chức quốc tế như Ngân hàng Thế giới (WB), Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB)... nhằm tham khảo kinh nghiệm quốc tế và xây dựng cơ sở dữ liệu về tiềm năng gió biển và mô hình tài chính phù hợp tại các khu vực có triển vọng phát triển. Trong khi đó, các mô hình năng lượng phân tán như điện mặt trời áp mái, điện sinh khối, đồng phát tại các nhà máy lọc dầu, khí-điện-đạm... cũng được đẩy mạnh với mục tiêu vừa giảm phát thải, vừa giảm chi phí vận hành. 

Petrovietnam cũng tích cực nghiên cứu mô hình nhà máy trung hòa carbon thông qua các công cụ như tín chỉ carbon, công nghệ thu giữ và lưu trữ carbon, đồng thời tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) và internet vạn vật (IoT) vào hệ thống quản lý năng lượng.

Petrovietnam là một trong số ít doanh nghiệp tại Việt Nam có tiềm năng và sự chuẩn bị kỹ lưỡng để phát triển hydro xanh và amoniac xanh, khẳng định vai trò tiên phong của Tập đoàn trong sản xuất, lưu trữ và phân phối hydro xanh, tích hợp vào chuỗi cung ứng năng lượng mới và xuất khẩu.

Trong lĩnh vực cung cấp năng lượng cho giao thông xanh, Tổng công ty Dầu Việt Nam- CTCP (PVOIL) đã hợp tác với VinFast/V-Green triển khai các trạm sạc xe điện tại hệ thống cửa hàng xăng, dầu. Đây là hướng đi mới, kết hợp giữa nhiên liệu truyền thống và năng lượng điện sạch. PV Power cũng đang tích cực đẩy mạnh đầu tư các dự án trạm sạc xe điện, hướng tới mục tiêu hình thành mạng lưới 1.000 trạm trên toàn quốc vào năm 2035.

Petrovietnam xác định, chuyển dịch năng lượng là một quá trình đổi mới thực chất, tạo ra giá trị bền vững. Do đó, Tập đoàn đang hướng đến mô hình hệ sinh thái các trung tâm công nghiệp năng lượng tích hợp. Cùng với đó, Petrovietnam đang tích cực tham gia các diễn đàn năng lượng quốc tế nhằm trao đổi kinh nghiệm chuyển đổi năng lượng, thúc đẩy hợp tác với các nhà đầu tư chiến lược, tổ chức tài chính để tranh thủ nguồn vốn xanh, công nghệ tiên tiến, góp phần đẩy nhanh quá trình dịch chuyển năng lượng quốc gia.