Giảm mạnh lãi suất và phí dịch vụ

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam cho biết, với những nỗ lực của cả hệ thống ngân hàng, cũng như sự chủ động đề xuất tháo gỡ khó khăn của người dân, doanh nghiệp, đến nay, các tổ chức tín dụng (TCTD) đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ cho hơn 278.000 khách hàng với dư nợ 238.000 tỷ đồng. Lũy kế giá trị nợ đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ giữ nguyên nhóm nợ cho khách hàng khoảng 531.000 tỷ đồng; miễn, giảm, hạ lãi suất cho khoảng 1,7 triệu khách hàng với dư nợ gần 2,5 triệu tỷ đồng, cho vay mới lãi suất ưu đãi với doanh số lũy kế từ ngày 23-1-2020 đến nay đạt hơn 5,2 triệu tỷ đồng cho hơn 800.000 khách hàng. Về kết quả giảm lãi suất, giảm phí dịch vụ đối với khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19: Tổng số tiền lãi giảm lũy kế từ ngày 15-7-2021 đến 30-9-2021 của 16 ngân hàng thương mại là khoảng 12.236 tỷ đồng, đạt 59,36% so với cam kết. 

Ông Nguyễn Quang Vinh, Tổng thư ký Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho hay, cuộc chiến chống dịch Covid-19 đã làm nhiều doanh nghiệp kiệt sức, nhiều lĩnh vực kinh doanh kiệt quệ. Việc khôi phục lại sản xuất sẽ là bài toán nan giải. Trong bối cảnh đó, Đảng, Nhà nước và Chính phủ luôn thấu hiểu và chia sẻ với những khó khăn, thách thức mà cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân đang đối mặt. Nhiều chính sách hỗ trợ thiết thực từ miễn, giảm, giãn các khoản thuế, tiền thuê đất; cắt giảm thủ tục hành chính; hỗ trợ lãi suất... liên tục được Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành ban hành để giúp các doanh nghiệp, người dân vượt qua khó khăn.

leftcenterrightdel
 Khách hàng giao dịch tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội. Ảnh: HỒNG NHUNG.

Theo ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA), ngay khi dịch Covid-19 bùng phát, NHNN Việt Nam đã yêu cầu các TCTD tạm thời chưa chuyển nhóm nợ. Sau đó ban hành Thông tư số 01/2020/TT-NHNH về việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm phí, giữ nguyên nhóm nợ hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. “Đến nay thông tư này đã thay đổi tới lần thứ 3, mới đây nhất là Thông tư số 14/2021/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung Thông tư số 01/2020/TT-NHNN. Điều đó cho thấy, ngành ngân hàng đã vào cuộc rất sớm, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp cũng là tháo gỡ khó khăn cho các ngân hàng”, ông Hùng cho biết.

Về chính sách thuế, ông Nguyễn Văn Phụng, Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp lớn, Tổng cục Thuế, Bộ Tài chính chia sẻ, trong thời gian vừa qua, với tư tưởng “khoan thư sức dân”, ngành thuế đã nỗ lực làm mọi biện pháp giúp gánh nặng của doanh nghiệp giảm dần. Cụ thể, trong năm 2020, khi dịch bệnh vừa xảy ra từ tháng 3, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 41/2020/NĐ-CP về gia hạn thời gian nộp thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng, thời gian nộp tiền thuê đất. Bước sang năm 2021, Nghị định số 52/2021/NĐ-CP của Chính phủ ban hành đã có phạm vi rộng hơn, nhanh hơn, được gia hạn thuế nhiều hơn. Năm nay, Chính phủ cũng đã trình Quốc hội cho phép được giảm 30% thuế thu nhập doanh nghiệp của năm 2021.

Bên cạnh đó, việc cải cách thủ tục hành chính cũng góp phần giúp doanh nghiệp giảm chi phí. Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế VCCI cho rằng, một số chính sách có điểm sáng là Chính phủ trình Quốc hội thông qua luật sửa đổi bổ sung 10 luật, trong đó có Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu, Luật Điện lực, Luật Doanh nghiệp, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa...

Tạo sức mạnh cộng hưởng từ các chính sách

Để thực hiện mục tiêu vừa chống dịch hiệu quả, vừa khôi phục và phát triển kinh tế, ông Nguyễn Quang Vinh, Tổng thư ký VCCI đề xuất cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân, cùng nỗ lực, đồng lòng, quyết tâm khắc phục khó khăn, giữ vững niềm tin, lấy khó khăn, thách thức làm động lực vươn lên. Tuy nhiên, để cộng đồng doanh nghiệp tiếp tục phục hồi, các chính sách hỗ trợ cũng cần đồng bộ và thống nhất để cộng hưởng sức mạnh. Chính vì vậy, ông Nguyễn Quang Vinh cho rằng, sự hỗ trợ phải quyết liệt, mạnh mẽ, liên tục, thông suốt, công khai, minh bạch, đúng đối tượng, kịp thời, dễ tiếp cận. Quy mô hỗ trợ phải tương xứng với ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh. Điều kiện, tiêu chuẩn các gói hỗ trợ phải khả thi; các quy trình, thủ tục để hưởng hỗ trợ phải được đơn giản hóa tối đa. Đồng thời, có cơ chế giám sát, kiểm tra sát sao việc thực hiện và chế tài xử lý để tránh lợi dụng, trục lợi chính sách.

leftcenterrightdel
Khách hàng giao dịch tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội. Ảnh: HỒNG NHUNG. 

Theo ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng thư ký VNBA, tất cả những khoản nợ mà doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 đã được cơ cấu nợ, đang được các TCTD cho vay là nợ dưới chuẩn. Do đó, việc xem xét cho vay mới là khó khăn với các TCTD. Trong điều kiện chuẩn cho vay không hạ, các TCTD đang cho các doanh nghiệp vay vốn giữa bối cảnh hết sức đặc biệt khi doanh thu của doanh nghiệp giảm, chưa biết lãi hay lỗ, tài sản bảo đảm thiếu... Vì vậy, cần cơ chế đặc biệt để các TCTD xem xét hỗ trợ doanh nghiệp. 

Ông Nguyễn Quốc Hùng nhấn mạnh, cần chính sách tài khóa bằng tiền thật cho doanh nghiệp. Thực tế nhiều quốc gia cũng hỗ trợ doanh nghiệp, nuôi dưỡng nguồn thu ngân sách phải tạo nguồn thu cho doanh nghiệp. Đồng thời, nâng cao vai trò của Quỹ bảo lãnh cho doanh nghiệp nhỏ và vừa tại các tỉnh. Ông Hùng cũng đề xuất các giải pháp để mở rộng hỗ trợ từ phía tài khóa như Chính phủ tăng “vay tiền” ngân hàng Trung ương, phát hành trái phiếu, qua đó có nguồn lực để hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn.

Bên cạnh các chính sách hỗ trợ, ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế VCCI nhấn mạnh đến việc cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính. Theo đó, cần thực hiện mạnh mẽ hai chương trình. Thứ nhất, đó là nhóm thủ tục đưa dự án đầu tư vào hoạt động. Thứ hai, là nhóm thủ tục xuất nhập khẩu. Quy mô xuất khẩu đang rất lớn, nếu quá trình làm thủ tục được rút ngắn thì hiệu quả tạo ra sẽ rất lớn.

Chuyên gia kinh tế TS Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia cho biết, bài học kinh nghiệm quốc tế trong việc hỗ trợ doanh nghiệp cho thấy, việc triển khai nhanh, gọn, ứng dụng mạnh công nghệ thông tin và dùng các kênh chuyển tiền khác nhau sẽ giúp doanh nghiệp có điều kiện thuận lợi hơn trong việc tiếp cận với các chính sách.

Tập trung tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất, ưu tiên 

Về định hướng điều hành chính sách tiền tệ và hoạt động ngân hàng thời gian tới, Phó thống đốc Thường trực NHNN Việt Nam Đào Minh Tú cho biết, trên cơ sở mục tiêu của Quốc hội, Chính phủ về kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2021, NHNN Việt Nam tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát, duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, thị trường. Đồng thời triển khai các chính sách, giải pháp đang thực hiện hỗ trợ tháo gỡ khó khăn do dịch Covid-19, dành tối đa mọi nguồn lực hiện có, bảo đảm hiệu quả, thiết thực, trong khuôn khổ quy định của pháp luật; đồng thời sẵn sàng đáp ứng nhu cầu vốn cho phục hồi nền kinh tế ngay khi dịch bệnh được kiểm soát.

Cùng với đó, NHNN Việt Nam sẽ tiếp tục bám sát tình hình kinh tế vĩ mô, thị trường tiền tệ, tình hình dịch Covid-19 trong nước và quốc tế để triển khai các giải pháp kiểm soát quy mô, tăng trưởng tín dụng phù hợp với chỉ tiêu định hướng đề ra, gắn với nâng cao chất lượng tín dụng; tập trung vào các lĩnh vực sản xuất, lĩnh vực ưu tiên, kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro. Tiếp tục thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi trong vay vốn tín dụng ngân hàng cho doanh nghiệp và người dân; theo dõi sát diễn biến thị trường trong và ngoài nước, điều hành tỷ giá linh hoạt, phù hợp, phối hợp đồng bộ các biện pháp và công cụ chính sách tiền tệ để ổn định thị trường ngoại tệ.

NGUYỄN ANH VIỆT