Kim Giang - điểm sáng từ làng lên phố

Theo cụ Nguyễn Huy Đặng, làng Kim Giang xưa kia có tên Nôm là Lủ Cầu, vốn là một xóm của làng Lủ, sau phát triển thành làng cùng với hai xóm khác (Lủ Văn và Lủ Trung), tên chữ của ba làng là Kim Giang, Kim Văn và Kim Lũ. Đầu thế kỷ 19, ba làng nằm trong xã Kim Lũ thuộc tổng Khương Đình, huyện Thanh Trì, trấn Sơn Nam Thượng, tỉnh Hà Đông, sau thuộc ngoại thành Hà Nội.

Tháng 10-1982, theo Quyết định số 173/HĐBT của Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ), phường Kim Giang được thành lập trên cơ sở một phần diện tích và dân số của làng Kim Giang cùng phần đất và dân cư dọc đoạn đường ven theo sông Tô Lịch (từ xã Thượng Đình tới xã Đại Kim, huyện Thanh Trì). Khi mới thành lập, phường Kim Giang thuộc quận Đống Đa, TP Hà Nội. Từ tháng 12-1996, Kim Giang được cắt về quận Thanh Xuân.

Khu vực sinh lầy đầy rác bẩn trước kia nay là công viên Kim Giang xanh, sạch, đẹp.

Khi mới từ làng lên phường, Kim Giang vẫn mang dáng dấp của một xóm nhỏ, xung quanh đều là các xóm và đồng ruộng thuộc các xã Đại Kim và Hạ Đình (thuộc huyện Thanh Trì). Đường đi, lối lại trong phường phần lớn là rải đá dăm. Con đường chính men quanh sông Tô Lịch chạy qua phường lúc bấy giờ rất nhỏ, hai ô tô tránh nhau còn khó khăn. Hai bên sông Tô Lịch, cỏ dại mọc um tùm...

Chỉ vài năm sau khi trở thành phường, bộ mặt Kim Giang đã khác hẳn với các khu tập thể khang trang, hệ thống đường giao thông đô thị, đèn chiếu sáng được quy hoạch bài bản. Đặc biệt, trong mấy năm gần đây, những ai trở lại Kim Giang đều ngỡ ngàng trước diện mạo đô thị xanh, sạch, đẹp. Khu vực sình lầy giáp khu dân cư số 6 trước kia nay đã là một công viên khang trang. Nhà máy nhựa Đại Kim nồng nặc mùi nhựa cháy xưa, nay là khu đô thị mới hiện đại. Trên địa bàn phường có 4 trường học; trong đó có 2 trường mầm non, 1 trường tiểu học và 1 trường THCS được xây dựng mới hiện đại và đều được công nhận đạt chuẩn quốc gia.

Đồng chí Trần Thị Nga, Bí thư Đảng ủy kiêm Chủ tịch UBND phường Kim Giang cho biết: Trong hai năm đầu thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ phường lần thứ XI (nhiệm kỳ 2020-2025), dù phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, nhất là do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, nhưng Đảng bộ phường Kim Giang đã lãnh đạo, chỉ đạo triển khai tổ chức thực hiện đạt được hiệu quả cao trên tất cả các lĩnh vực. Phường đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tạo môi trường thuận lợi cho các hoạt động sản xuất, kinh doanh; tăng cường công tác quản lý nhà nước, nâng cao chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị phường, trách nhiệm của cán bộ khu dân cư, tổ dân phố, triển khai nhiều biện pháp đồng bộ trong công tác tuyên truyền, vận động các tổ chức, cá nhân hộ kinh doanh thực hiện nghiêm các chính sách thuế, phí và lệ phí. 

Cùng đó, phường thường xuyên tổ chức phối hợp liên ngành kiểm tra, đấu tranh và xử lý các vi phạm trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, góp phần làm lành mạnh môi trường phát triển kinh tế trên địa bàn. Tổng thu ngân sách trên địa bàn phường hằng năm đều đạt và vượt cao so với chỉ tiêu kế hoạch được giao. Sản xuất kinh doanh hộ gia đình từng bước chuyển biến tích cực, đời sống nhân dân được cải thiện, góp phần vào phát triển kinh tế trên địa bàn. Chi ngân sách tập trung vào những lĩnh vực trọng tâm, quan tâm thực hiện các chính sách an sinh xã hội, bảo đảm nhu cầu chi thường xuyên đúng chế độ, minh bạch, tiết kiệm, hiệu quả. Đến nay, phường không còn hộ nghèo, cận nghèo; không có hộ chính sách khó khăn.

Công tác quản lý đất đai, trật tự xây dựng và quản lý đô thị luôn được phường xác định là khâu đột phá. Do đó, phường đã thực hiện tốt công tác tuyên truyền, kịp thời kiểm tra, xử lý. Các trường hợp cải tạo, sửa chữa đều được công khai và lập hồ sơ để hệ thống chính trị phường và khu dân cư tham gia giám sát, góp phần hạn chế vi phạm về trật tự xây dựng. Bên cạnh đó, phường phối hợp làm tốt công tác tuyên truyền, vận động các hộ kinh doanh tự giác bàn giao mặt bằng chợ tạm đầu ngõ 64 đường Kim Giang để làm sân chơi công cộng; giải tỏa bục bệ, mở mang hè phố; phối hợp triển khai làm tốt công tác giải phóng mặt bằng phục vụ thi công các công trình trên địa bàn. 

Việc thí điểm mô hình tổ dân phố “5 không” trên địa bàn tổ dân phố số 6 và cả khu dân cư số 3 đã đạt kết quả tốt, tạo tiền đề để triển khai nhân rộng trong toàn phường. Cùng đó, phường thành lập 6 tổ tự quản để thực hiện các mô hình tự quản tự giải quyết các vấn đề tồn tại, phát sinh của các khu dân cư, tổ dân phố như: Phòng, chống trộm cắp; phòng, chống cháy nổ, giữ gìn vệ sinh môi trường, bảo đảm trật tự văn minh đô thị, bảo đảm an toàn giao thông.

40 năm từ làng lên phố, Kim Giang đã là điểm sáng trong xây dựng văn minh đô thị của quận Thanh Xuân, TP Hà Nội. Thành công của Kim Giang trong quá trình phát triển “từ làng lên phố” chắc chắn sẽ là bài học hữu ích trong tiến trình đô thị hóa của các huyện ngoại thành Hà Nội và cả nước.

Bài và ảnh: THÚY QUÝ