QĐND - Bệnh tay chân miệng do siêu vi trùng đường ruột thuộc nhóm Coxasackieviruses và Enterovirus 71 gây ra. Đây là căn bệnh rất nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời thì rất có thể gây biến chứng viêm màng não, viêm cơ tim... và dẫn đến tử vong.

 

Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), từ đầu năm tới nay, cả nước đã ghi nhận 6.112 ca mắc bệnh tay, chân, miệng (đã có 17 ca tử vong), trong đó chủ yếu tập trung tại 20 địa phương ở phía Nam với 5.909 trường hợp mắc (chiếm 96,7% số ca mắc của cả nước) và đang tiếp tục có chiều hướng gia tăng nhanh.

Ví dụ, tại TP Hồ Chí Minh đến giữa tháng 5 đã có hơn 300 ca mắc bệnh tay, chân, miệng, tăng gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2010; trong đó đã có 11 trường hợp tử vong. Còn ở tỉnh Bình Dương, chỉ trong 3 tuần của tháng 5, đã có 74 trẻ mắc các bệnh liên quan đến tay, chân, miệng, chiếm gần một nửa số ca mắc bệnh tại tỉnh này từ đầu năm đến nay và đã có 1 ca tử vong.

Các chuyên gia dịch tễ học cho biết: Bệnh tay, chân, miệng do siêu vi trùng đường ruột thuộc nhóm Coxasackieviruses và Enterovirus 71 (EV71- chủng vi-rút có độc tính cao) gây ra. Bệnh thường gặp ở những trẻ dưới 5 tuổi, gặp nhiều nhất là ở những trẻ dưới 3 tuổi. Bệnh xảy ra quanh năm, nhưng tăng cao từ tháng 3 đến 6 và từ tháng 9 đến 11 hằng năm. Bệnh lây nhanh từ trẻ này sang trẻ khác từ các chất tiết mũi, miệng, phân, nước bọt lúc trẻ bệnh ho, hắt hơi. Đây là căn bệnh rất nguy hiểm nếu không biết cách phát hiện, phòng tránh và điều trị kịp thời. Nguy hiểm nhất là bệnh có thể để lại biến chứng gây nên viêm màng não, viêm cơ tim...  và gây tử vong.

Các bác sĩ bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Dương đang khám, điều trị bệnh tay, chân, miệng cho bệnh nhân. Ảnh tư liệu

Triệu chứng ban đầu của bệnh là sốt thể nhẹ thoáng qua và cũng có trường hợp sốt cao 39 đến 40ºC; đau họng; biếng ăn hoặc bỏ ăn. Sau 1 đến 2 ngày xuất hiện những nốt hồng ban đường kính vài mi-li-mét nổi trên nền da bình thường, sau đó trở thành bóng nước. Ở miệng có dạng vết loét, thường ở phía trong miệng, ở trên lưỡi, tại vòm miệng hoặc ở lợi làm trẻ nuốt đau. Những bóng nước ngoài da thường xuất hiện ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, cẳng chân hoặc ở cánh tay. Trẻ sơ sinh có thể có ban dạng sẩn ở vùng mông. Bóng nước này sẽ xẹp đi và tự khỏi sau 5 đến 7 ngày. Tuy nhiên, cần phải đề phòng các biến chứng của bệnh tay chân miệng như: Viêm màng não, liệt mềm cấp, viêm cơ tim, phù phổi cấp do thần kinh. Các biến chứng có thể phối hợp với nhau như viêm não màng não, phù phổi và viêm cơ tim trên cùng một bệnh nhân, là do xuất hiện của chủng vi-rút mới thuộc EV71, có độc lực cao làm mất khả năng miễn dịch của cơ thể.

Trước những diễn biến phức tạp của căn bệnh này tại các tỉnh phía Nam, đặc biệt là TP Hồ Chí Minh, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) đưa ra khuyến cáo: Hằng năm thường có hai đợt cao điểm bệnh tay chân miệng: Đợt một từ tháng 3 đến 6; đợt hai từ tháng 9 đến 11. Mặc dù, bệnh mới bắt đầu "vào mùa", song tỷ lệ trẻ mắc bệnh nặng, biến chứng lại cao hơn cùng kỳ năm 2010. Điều này cho thấy, bệnh tay chân miệng là bệnh nguy hiểm không thể chủ quan, coi thường.

   Để phòng, chống có hiệu quả, thì các bậc phụ huynh phải nhận biết được dấu hiệu bệnh nặng, cảnh giác với những biểu hiện không điển hình của bệnh. Trong thời gian bị bệnh, trẻ thường biếng ăn, thậm chí có thể bỏ ăn. Vì vậy, thức ăn cho trẻ cần chọn lựa sao cho mềm, mịn, mát lạnh nhằm tạo cảm giác dễ chịu khi thức ăn, thức uống đi ngang qua vết loét. Những thực phẩm có thể dùng cho trẻ là: Bột dinh dưỡng, sữa, sữa chua, phô mai, bánh Flan… Nếu trẻ ăn kém, thì cho trẻ ăn nhiều lần hơn lúc bình thường để tránh hạ đường huyết. Không dùng muỗng (thìa) có cạnh sắc bén đút thức ăn cho trẻ, để tránh  đụng vào các vết loét ở đầu lưỡi và môi khiến trẻ đau dẫn đến sợ hãi, không ăn. Khi bệnh thuyên giảm (sau 4 đến 5 ngày) nên cho bé ăn trở lại bình thường, đừng quá kiêng khem. Các bậc phụ huynh cần coi trọng đến việc giúp trẻ làm vệ sinh cá nhân, như: Vệ sinh răng miệng, rửa tay sạch sẽ trước khi ăn và sau khi chơi chung đồ chơi; bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm; cha mẹ và người trông coi trẻ phải làm sạch dụng cụ học tập, đồ chơi, nhà vệ sinh thường xuyên bằng nước xà phòng và lau bằng ChloraminB 2%; dụng cụ ăn uống như bát, đũa, cốc nên ngâm, tráng nước sôi trước khi sử dụng. Khi trẻ bị mắc bệnh tay, chân, miệng, thì nên cách ly tại nhà, không nên đến lớp ít nhất 10 ngày kể từ khi khởi bệnh và chỉ đến lớp khi hết loét miệng và các phỏng nước./.  

 Bác sĩ Nguyễn Minh Châu