QĐND - Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Chỉ thị số 20/CT-TTg về việc ngăn chặn hành vi đưa tạp chất vào tôm nguyên liệu và sản xuất, kinh doanh tôm có chứa tạp chất. Thực hiện tốt chỉ thị này sẽ góp phần bảo vệ hình ảnh, thương hiệu con tôm Việt Nam.

Hành vi bơm chích tạp chất vào tôm diễn ra ở một vài địa phương từ nhiều năm nay, tuy nhiên đến nay, việc xử lý chỉ dừng lại ở xử phạt hành chính. Cũng chính vì xử phạt còn nhẹ nên chưa thể giải quyết triệt để tình trạng này. Việc đưa tạp chất vào tôm khiến doanh nghiệp chịu thiệt thòi, đồng thời ảnh hưởng tới thương hiệu mặt hàng đang giữ vai trò xuất khẩu hàng đầu của ngành nông nghiệp hiện nay.

Thu hoạch tôm ở tỉnh Bạc Liêu. Ảnh: Nguyễn Kiểm

Xuất khẩu thủy sản những năm gần đây luôn là mũi nhọn trong xuất khẩu các mặt hàng nông nghiệp, trong đó, con tôm giữ vị trí đứng đầu. Năm 2013, tôm xuất khẩu đã đem về cho đất nước hơn 3 tỷ USD. Từ đầu năm 2014 đến nay, xuất khẩu tôm tiếp tục có bước bứt phá và mang về nhiều ngoại tệ cho đất nước. Dự báo từ nay đến cuối năm, con tôm sẽ tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng xuất khẩu. Chỉ tính riêng 8 tháng năm 2014, xuất khẩu tôm đã thu về cho nước nhà 1,8 tỷ USD, chiếm gần một nửa số tiền mà toàn ngành thủy sản thu về từ xuất khẩu, tăng 62% so với cùng kỳ năm 2013.

Trong Chỉ thị số 20, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu: “Kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của các cấp, các ngành liên quan và làm rõ, xử lý nghiêm các cán bộ, công chức tiếp tay, bao che cho các cơ sở, doanh nghiệp, cá nhân có hành vi đưa tạp chất vào tôm nguyên liệu và sản xuất, kinh doanh tôm, các sản phẩm tôm có chứa tạp chất”. Để ngăn chặn hành vi đưa tạp chất vào tôm nguyên liệu và sản xuất, kinh doanh tôm có chứa tạp chất, phải xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo Nghị định số 178/2013/NĐ-CP ngày 14-11-2013 của Chính phủ. Trong đó có biện pháp tước quyền sử dụng giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm, đình chỉ hoạt động đối với cơ sở tái phạm, đồng thời thông báo công khai các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân vi phạm trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Trong Chỉ thị số 20, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao, Tòa án nhân dân Tối cao và các bộ: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công Thương, nghiên cứu hành vi tổ chức, tham gia đưa tạp chất vào tôm nguyên liệu và sản xuất, kinh doanh tôm có chứa tạp chất, để các cấp có thẩm quyền xem xét, bổ sung tội danh mới trong Bộ luật Hình sự. Đây chính là chế tài mạnh với tính răn đe cao nhằm kiên quyết bảo vệ thương hiệu cho con tôm Việt.

Ông Nguyễn Hữu Dũng, Phó chủ tịch Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), cho rằng: Chỉ thị số 20 của Thủ tướng lần này hướng tới xử lý hai đối tượng là người đưa tạp chất vào tôm và người cố tình dùng tôm có tạp chất. Ông Dũng cho rằng: Chỉ thị đã "đánh thẳng, đánh mạnh" vào hiện tượng “bảo kê” lâu nay vẫn tồn tại ở nhiều địa phương. Hiện tượng này chủ yếu giúp các thương lái thực hiện việc đưa tạp chất vào tôm, gây thiệt hại cho doanh nghiệp và uy tín, thương hiệu con tôm Việt.

Để Chỉ thị 20 thực sự phát huy tác dụng thì cần sự vào cuộc quyết liệt của các bộ, ngành, chính quyền địa phương và cơ quan chức năng trong thời gian tới.

Bơm tạp chất vào tôm là cách gọi chung của việc đưa các chất từ bên ngoài vào tôm sống. Thực tế hiện nay, tạp chất chủ yếu được sử dụng là chất aga (một loại thạch được chế biến từ rau câu), dùng để bơm vào đầu tôm trước khi được thu mua nhằm tăng trọng lượng và kích cỡ của tôm. Aga được chế biến từ rau câu, về bản chất không độc hại nhưng có nguy cơ mất an toàn vệ sinh. Ngoài ra, bơm aga vào tôm sẽ làm cho thịt con tôm bị dập nát, giảm chất lượng.

DIỆP ANH