Bài 2: Nhạy bén với nhu cầu thị trường

Bắt nhịp thị trường, vươn ra biển lớn

Từ một xưởng sản xuất nhỏ, có thời điểm “đói” việc làm, ít ai ngờ rằng, Nhà máy Z176 (tên giao dịch là Công ty TNHH Một thành viên 76) đã trở thành DN xuất khẩu hàng đầu của ngành CNQP, đạt trình độ tự động hóa, cơ khí hóa hiện đại. Z176 đã có 20 năm tham gia thành công vào chuỗi giá trị toàn cầu. Bí quyết nào làm nên những điều đặc biệt ấy? Theo Đại tá Trần Thị Bích Duyên, Phó giám đốc Nhà máy Z176, đó là một hành trình với không ít thách thức nhưng cũng nhiều cơ duyên. Đầu những năm 90 của thế kỷ 20, nhà máy gặp không ít khó khăn do sản lượng hàng quốc phòng giảm, chỉ đạt khoảng 5% doanh thu và chưa khai thác hết 10% công suất dây chuyền. Trong khi đó, sản phẩm kinh tế chủ lực của nhà máy là vỏ bao xi măng bị cạnh tranh gay gắt. Cung vượt cầu, “đói đơn hàng” càng thôi thúc Đảng ủy, Ban giám đốc nhà máy phải tìm cách tháo gỡ để duy trì lực lượng lao động.

Sản xuất băng tải cao su phục vụ thị trường trong nước và xuất khẩu tại Nhà máy Z175. Ảnh: VŨ DUNG

Năm 2000, nhờ sự kết nối, giới thiệu về năng lực của Nhà máy Z176, đại diện IKEA (Thụy Điển)-tập đoàn bán lẻ nội thất số một thế giới đã quyết định đặt hàng nhà máy sản xuất thử sản phẩm túi siêu thị. Các tiêu chí đối tác đưa ra rất ngặt nghèo, mẫu thử gửi lần 1, lần 2... đều không được chấp nhận. Không cam chịu thất bại, những kỹ sư của Z176 đã vào cuộc, sau 7 lần gửi mẫu, IKEA đã bị thuyết phục hoàn toàn bởi kiểu dáng, chất lượng mặt hàng túi siêu thị. Năm 2001, lô hàng đầu tiên, gần 200.000 túi siêu thị được ký kết trong niềm vui khôn tả của lãnh đạo và công nhân nhà máy. Đến nay, Nhà máy Z176, không chỉ trở thành nhà cung cấp uy tín các sản phẩm túi siêu thị mà còn đa dạng các mặt hàng như hộp đựng đồ các loại, màn rèm... cho Tập đoàn IKEA với sản lượng hàng chục triệu sản phẩm/năm.

Không vội hài lòng, Z176 luôn đặt ra áp lực phải liên tục cải tiến để phát triển. Nhà máy chủ động nghiên cứu, sản xuất các loại lều bạt dã ngoại. Tiếng lành đồn xa, Z176 đã trở thành nhà cung cấp các loại lều bạt dã ngoại cho Decathlon-một trong những tập đoàn lớn về dụng cụ thể thao của Pháp; cung cấp túi vải PP không dệt cho hãng Polyconcept của Mỹ... Sản phẩm do Nhà máy Z176 sản xuất được tiêu thụ ở các thị trường lớn, như: EU, Mỹ, Nhật Bản, Australia... Năm 2020, nhà máy đã phát triển thêm khách hàng lớn như Tập đoàn Amazon (Mỹ) với hợp đồng đầu tiên cung cấp gần 140.000 sản phẩm hộp nhựa, tạo tiền đề quan trọng để phát triển bền vững.

Nhanh nhạy trong việc nắm bắt nhu cầu thị trường, Nhà máy Z175 (tên giao dịch là Công ty TNHH Một thành viên Cao su 75), đã nghiên cứu, chế thử và sản xuất thành công nhiều sản phẩm mới về cao su kỹ thuật đáp ứng yêu cầu cao về chất lượng, công nghệ. Sản phẩm của nhà máy vừa phục vụ quân đội, vừa đáp ứng nhu cầu của các ngành kinh tế quan trọng như: Khai thác mỏ, dầu khí, đóng tàu, điện, vật liệu xây dựng, giao thông vận tải, dệt, hóa chất, lắp ráp ô tô, xe máy, điện tử, điện lạnh... Các sản phẩm này đã thay thế hàng nhập ngoại và đẩy mạnh xuất khẩu.

Có mặt tại Phân xưởng Sản xuất lốp-băng tải (Nhà máy Z175), chúng tôi ấn tượng với hàng dài máy móc hiện đại, từng tốp công nhân đang khẩn trương kiểm tra chất lượng của lô sản phẩm băng tải cao su phục vụ sản xuất tôn mát. Dù bận rộn nhưng gương mặt những người lính thợ rạng rỡ niềm vui. Giới thiệu với chúng tôi, Trung tá Phạm Văn Trưởng, Trưởng phòng Kỹ thuật Nhà máy Z175 cho biết, đây là một trong những sản phẩm mới nhất của nhà máy, dù mới đi vào sản xuất thương mại từ tháng 9-2020 nhưng sản phẩm này đã được cung cấp cho các hãng sản xuất tôn trong nước như: Hoa Sen, Việt Nhật, Đông Á... và đã có mặt tại thị trường Thái Lan, Myanmar, Malaysia...

Liên tục phát triển sản phẩm mới

Theo Đại tá Trần Thị Bích Duyên, một trong những yếu tố quan trọng để Nhà máy Z176 đứng vững trên thương trường là liên tục nghiên cứu, nắm bắt trúng nhu cầu của thị trường để phát triển sản phẩm mới, đầu tư về công nghệ, thiết bị. Từ đó, góp phần tạo nền tảng để DN chịu được những áp lực về chất lượng, số lượng, thẩm mỹ, giá thành sản phẩm và thời gian giao hàng ngặt nghèo. “Tập quán tiêu dùng của khách hàng, nhất là khách hàng châu Âu, Mỹ đòi hỏi sản phẩm phải liên tục thay đổi mẫu mã, kiểu dáng, rất ít sản phẩm có tuổi đời quá 5 năm, nhất là với hàng may mặc. Nhà máy luôn có kế hoạch 5 năm trong việc phát triển sản phẩm mới, bạn hàng mới”, Đại tá Trần Thị Bích Duyên chia sẻ.

May khẩu trang tại Nhà máy Z176. Ảnh: GIA MINH

Chủ động bám sát nhu cầu trang bị của quân đội, những năm qua, Nhà máy Z176 đã sản xuất, cung cấp hàng triệu sản phẩm quốc phòng các loại như: Trang cụ, lưới ngụy trang, sản phẩm nghi binh, nghi trang, lều quân dụng... Doanh thu của nhà máy những năm gần đây đều vượt mốc hơn 1.500 tỷ đồng/năm, trong đó, xuất khẩu chiếm hơn 90%.

Cũng xác định thị trường là yếu tố quyết định đến sản xuất sản phẩm kinh tế, theo Trung tá Hồ Phi Vinh, Phó giám đốc kỹ thuật Nhà máy Z175, để trở thành mắt xích trong chuỗi cung ứng toàn cầu cần xác định rõ yêu cầu của đối tác để có cải tiến phù hợp, bảo đảm tiến độ giao hàng nhanh nhất, giá thành cạnh tranh, chất lượng ổn định. Nhà máy tập trung mũi nhọn vào nghiên cứu, phát triển sản phẩm mới phục vụ quốc phòng, kinh tế và xuất khẩu. Mặt khác, nhà máy ưu tiên đầu tư thích đáng nguồn lực tài chính, hình thành quỹ phát triển khoa học, công nghệ; hiện đại hóa phòng thí nghiệm nhằm phục vụ tốt nhất cho nhiệm vụ này.

Việt Nam đã và đang hội nhập ngày càng sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu. Bởi vậy, các DN trong nước đang phải đương đầu với những đối thủ cạnh tranh lớn, có tiềm lực về tài chính, công nghệ, trình độ quản lý hiện đại. Xác định giữ vững thị trường là yếu tố sống còn đối với DN hiện nay, việc nghiên cứu, phát triển thị trường đã được các đơn vị CNQP quan tâm, đẩy mạnh. Đây sẽ là tiền đề quan trọng để các DN tập trung nguồn lực, đầu tư công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm, gia tăng sức cạnh tranh.

(còn nữa)

GIA MINH - MẠNH HƯNG - VŨ DUNG