Tình huống ngoài dự kiến

Cụm cứ điểm Him Lam bị pháo ta bắn phá.

Cách đây 55 năm, khi đó tôi là Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 2, Trung đoàn 45 pháo xe kéo đầu tiên của quân đội ta được vinh dự đánh trận mở màn chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ. Trong trận đánh này có một tình huống phải nổ súng trước giờ G mà chúng tôi đã xử lý rất tốt, được Đại tướng Võ Nguyên Giáp và Bộ chỉ huy chiến dịch khen ngợi.

Chúng tôi được trên giao nhiệm vụ trực tiếp chi viện cho hai trung đoàn bộ binh 209, 141 thuộc Đại đoàn 312 tiến công tiêu diệt trung tâm đề kháng Him Lam, một trung tâm phòng ngự kiên cố bậc nhất ở Điện Biên Phủ, do một đại đội lê dương tăng cường thuộc bán lữ đoàn lê dương số 13 chiếm giữ.

Tiểu đoàn tôi gồm ba đại đội. Đại đội 805 đảm nhiệm tác chiến tại phân khu Hồng Cúm, trực tiếp chi viện cho ba mũi tiến công của ba tiểu đoàn bộ binh. Đại đội 804 chi viện cho hai tiểu đoàn bộ binh 128, 11 (Tiểu đoàn Phủ Thông) đánh chiếm cứ điểm 2, 1. Đại đội 806 chi viện cho Tiểu đoàn 130, Trung đoàn 209 đánh chiếm cứ điểm 3. Mọi công tác chuẩn bị chiến đấu từ công sự trận địa, trinh sát mục tiêu đến chuẩn bị phần tử bắn đều đã hoàn tất trong ngày 3-3. Đêm 6-3, Đại đội 806 do đồng chí Trần Kính chỉ huy bắt đầu chiếm lĩnh trận địa bằng xe kéo đầu tiên để rút kinh nghiệm chung. Ba ngày sau, liên tiếp hai đêm 8, 9 hai đại đội 804 do đồng chí Vũ Cao chỉ huy, 805 do Đại đội trưởng Lê Đình Hả chỉ huy cũng lần lượt vào chiếm lĩnh an toàn… Đạn bắn tại trận địa mỗi đại đội đã sẵn sàng trên 300 viên, lương thực cũng chuẩn bị sử dụng đủ trong 20 ngày. Mục tiêu ngay từ loạt bắn đầu tập trung bắn phá lần lượt vào các cứ điểm 1, 2, 3 của Him Lam. Giờ G được xác định là vào 17 giờ ngày 13-3-1954.

Khoảng 13 giờ ngày 13-3-1954, trong lúc anh em chúng tôi đang chăm chú nghe đọc thư của Bác và Nhật lệnh của Đại tướng thì nhận được báo cáo của quan sát viên: Bộ binh địch có xe tăng đang từ Mường Thanh kéo ra Him Lam. Chúng có khoảng một đại đội bộ binh, hai xe tăng, một xe ủi, định tiến ra san ủi các trận địa xuất phát tiến công mà anh em bộ binh ta vừa chuẩn bị xong từ đêm hôm trước. Đây là một tình huống hoàn toàn bất ngờ, nằm ngoài dự kiến của ta. Chúng tôi im lặng chờ quyết định xử trí của trên. Theo đề nghị của Bộ chỉ huy, hai Đại đoàn 312, 351, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đồng ý sử dụng 20 viên đạn pháo 105mm bắn vào bộ binh địch. Tôi được Trung đoàn trưởng Nguyễn Hữu Mỳ giao cho chỉ huy thực hiện nhiệm vụ quan trọng này. Sau khi hội ý chớp nhoáng với Chính trị viên Nguyễn Tuyên và cân nhắc kỹ, tôi quyết định giao nhiệm vụ này cho Đại đội 806 đảm nhiệm, vì Đại đội 806, cách mục tiêu chưa đầy 3km, khi bắn sẽ tránh được lượng đạn tản mát, tỷ lệ đạn trúng mục tiêu sẽ rất cao.

Ngay lập tức, những khẩu pháo của Đại đội 806 do đồng chí Trần Kính chỉ huy phát hỏa. Đây là những viên đạn pháo 105mm đầu tiên của quân đội ta bắn vào trung tâm đề kháng Him Lam trước giờ nổ súng của toàn chiến dịch bốn tiếng đồng hồ. Tôi còn nhớ mãi hai phát bắn kiểm nghiệm ban đầu, đạn tuy trúng mục tiêu nhưng hơi xa. Tôi ra lệnh kiểm tra kỹ lại mục tiêu, sửa bắn, cho rút xuống một thước tầm. Thật không ngờ, chỉ vài giây sau bộ phận sửa bắn báo lại, mười tám phát đạn bắn sau tới tấp câu rất trúng, rất chụm vào mục tiêu ở căn cứ Him Lam. Đạn khói mù mịt, bộ binh địch do quá bị bất ngờ nên rối loạn, xe tăng, xe ủi, bộ binh quay đầu vội vã rút chạy về Mường Thanh. Từ sở chỉ huy Trung đoàn 209, Trung đoàn 141 và Bộ chỉ huy Đại đoàn 312 đều gọi điện về báo đạn pháo của ta bắn rất tốt, rất trúng mục tiêu địch...

Như được tiếp thêm sức mạnh sau lần lập chiến công xuất sắc xử lý tình huống ngoài dự kiến này, lại được Đại tướng biểu dương, chúng tôi bước vào tham gia chiến dịch với quyết tâm cao hơn và tự tin hơn. Trong lúc pháo binh toàn mặt trận bắn phá các mục tiêu khác thì tám khẩu lựu pháo của tiểu đoàn tôi cùng với sơn pháo 75mm, cối 120mm tiếp tục dồn dập bắn phá các mục tiêu của trung tâm đề kháng Him Lam. Trong đó lại một lần nữa chúng tôi lập công lớn. Một loạt đạn pháo rót trúng sở chỉ huy địch làm cho hai tên đồn trưởng, đồn phó Pê-gô, Pác-ti chết ngay tại chỗ. Sau đó, bộ binh ta vượt qua sông Nậm Rốm, phá cửa mở tiến công thẳng vào tung thâm cứ điểm.

Thiếu tướng NGUYỄN TRUNG KIÊN