“Tay kéo vàng” bình dị

“Quê mình nghèo lắm. Nghèo đến nỗi mỗi khi nhớ lại thời thơ ấu, mình vẫn rùng mình”-anh bắt đầu câu chuyện bằng giọng trầm trầm xứ Thanh đặc trưng. Sinh năm 1970 tại xã Thuần Lộc, huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa, là con áp út trong gia đình có 6 anh em, bố và các anh lớn đều đi bộ đội, công tác xa nên cậu bé Tâm trở thành trụ cột của gia đình khi chưa đầy 10 tuổi. Mặc dù gia cảnh khó khăn nhưng thấy con sáng dạ, mẹ anh vẫn cố gắng chắt chiu để Tâm được đi học cho bằng bạn bằng bè. Không phụ công mẹ, Tâm luôn là một trong những học sinh đứng đầu lớp. Nhưng vì quá nghèo nên Tâm phải từ bỏ các tiêu chuẩn đi học lớp chọn, trường chuyên của huyện, của tỉnh mà xin học tại trường làng để nửa buổi đi học, nửa buổi giúp đỡ mẹ công việc gia đình, đồng áng. Ngay cả khi đỗ vào Trường Đại học Hàng Hải (Hải Phòng) với kết quả cao, Tâm vẫn phải ngậm ngùi giấu mẹ và cất kỹ giấy báo nhập học để đi tìm việc làm đỡ đần mẹ và tự nuôi sống bản thân.

Như một cơ duyên, Tâm được tuyển vào làm công nhân Xí nghiệp X20 (nay là Công ty Cổ phần X20, Tổng cục Hậu cần). Làm công nhân được 4 năm, thấy anh nhanh nhẹn, vững nghề, tính lại hiền lành, chăm chỉ, ham học hỏi, cấp trên đã tạo điều kiện cho anh đi học lớp kỹ thuật cao của toàn quân. Là một trong những học viên nổi bật nhất, kết thúc khóa học, anh Tâm được giao giữ chức tổ trưởng. Có được thành công bước đầu, anh không tự mãn, dừng lại. Tranh thủ thời gian rảnh rỗi, anh tìm đến các trung tâm dạy cắt may uy tín trên địa bàn Hà Nội để học thêm. Vừa học, anh vừa tự nghiên cứu, thiết kế mẫu. Chỉ trong một thời gian ngắn, anh đã được đồng nghiệp ca ngợi là “tay kéo vàng” của xí nghiệp. Sau đó, anh liên tục được bổ nhiệm giữ các chức vụ cao hơn, từ quản đốc, đến trưởng phòng kỹ thuật xí nghiệp, phó giám đốc, sau đó là giám đốc Xí nghiệp Đo may, đơn vị “cánh chim đầu đàn” của Công ty X20, phụ trách hơn một nửa khối lượng công việc sản xuất quân trang của toàn công ty.

Trưởng thành từ người thợ nên khi giữ cương vị Phó tổng giám đốc, Thượng tá Hoàng Sỹ Tâm vẫn luôn gần gũi với công nhân và trực tiếp tham gia bám máy, bám dây chuyền, chủ động bồi dưỡng, truyền đạt kinh nghiệm, kỹ thuật cho cấp dưới... Hầu hết đội ngũ cán bộ kỹ thuật trẻ ở công ty hiện nay đều “qua tay” hướng dẫn, kèm cặp của “thầy giáo Tâm”.

Khi trò chuyện với chúng tôi, Thượng tá Hoàng Sỹ Tâm cho biết: Được biết, trong lĩnh vực đo may, Thượng tá Hoàng Sỹ Tâm thuộc trường hợp “đặc biệt” vì thường xuyên được trực tiếp đo, may trang phục, lễ phục cho một số đồng chí lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước, quân đội. Kỷ niệm trong nghề rất nhiều nhưng có nhiều kỷ niệm mà chỉ anh có được, đó là vinh dự được trực tiếp thiết kế, may toàn bộ trang phục và các vật dụng kèm theo cho thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trước đây, xí nghiệp chỉ may quần áo ngoài, còn các phụ kiện như: Gối, ga giường, quần, áo lót trong đều phải nhập từ nước ngoài. Sau này, khi nhận thấy trình độ tay nghề của cán bộ, nhân viên trong đơn vị, trong đó có anh Tâm, không thua kém đối tác nước ngoài, Bộ tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tin tưởng đặt Xí nghiệp Đo may nghiên cứu, làm toàn bộ các sản phẩm. Thượng tá Hoàng Sỹ Tâm nhớ lại: “Thiết kế tư trang cho thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh, khó nhất là phần vỏ gối, bởi gối của Bác có đặc thù là làm chùng ở giữa, nhưng khi gối xung quanh vẫn phẳng, không bị nhăn, co vải. Để thiết kế chiếc vỏ gối này, mình đã phải mượn mẫu của nước bạn để nghiên cứu, chọn chất liệu vải, sau đó phải trực tiếp quan sát quá trình thay quần áo cho Bác để tìm cách thiết kế cho phù hợp. Hiện nay, Bộ tư lệnh Bảo vệ Lăng đặt hàng xí nghiệp, cứ 5 năm lại thiết kế, đo may cho thi hài Bác một lần, mỗi lần gồm 20 bộ quần áo lót, 10 bộ quần áo ngoài”.

Dừng một lát, Thượng tá Hoàng Sỹ Tâm kể tiếp: “Từ năm 2002, tôi được giao nhiệm vụ trực tiếp đến nhà riêng đo may quân phục cho Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Lần nào cũng vậy, khi xong việc, Đại tướng cũng bảo tôi ngồi lại trò chuyện, rồi hỏi thăm tình hình phát triển của xí nghiệp, Công ty X20 và đời sống của cán bộ, công nhân. Bao giờ Đại tướng cũng nhắc nhở tôi phải quan tâm, chăm lo đến đời sống công nhân và bồi dưỡng, đào tạo cán bộ trẻ. Dù tuổi đã cao nhưng sau một thời gian quay trở lại, nhìn từ xa, Đại tướng đã nhận ra mình và cười: “Đồng chí X20 đấy hả?”. Trước sự thân tình của Đại tướng, mình trào nước mắt vì xúc động”.

Với giọng bùi ngùi, xúc động, Thượng tá Hoàng Sỹ Tâm kể tiếp: Khi nghe tin Đại tướng từ trần, tôi và cán bộ, công nhân viên chức trong đơn vị rất buồn và thấy đây là một sự mất mát quá lớn. Khi được cấp trên giao nhiệm vụ may bộ quân phục cuối cùng để Đại tướng mặc về với thế giới người hiền, chúng tôi đã bật khóc. Chúng tôi nhận thấy đây chính là dịp để những người lính thợ Công ty X20 thể hiện tình cảm dành tặng Đại tướng, người Anh cả đáng kính của quân đội ta. Thế là tôi và các tay kéo, thợ kỹ thuật giỏi nhất của xí nghiệp đã đến nhà Đại tướng để lấy mẫu số đo, rồi chọn vải, tiến hành thiết kế, cắt, may bộ quân phục cuối cùng của Đại tướng. Mọi người làm việc miệt mài không kể thời gian. Với quyết tâm cao nhất, bộ lễ phục và các phụ kiện kèm theo đã được hoàn thành trước thời hạn hai ngày. Khi bàn giao, đại diện gia đình đã rất xúc động vì bộ lễ phục rất hoàn hảo, đúng với bộ đồ mà lúc sinh thời Đại tướng yêu thích nhất.

Được biết, trong nhiệm vụ thiết kế, may quân trang sĩ quan K08 cho toàn quân, một bước ngoặt làm thay đổi hình ảnh của quân đội ta trong quá trình tiến lên hiện đại, Thượng tá Hoàng Sỹ Tâm được cử tham gia nghiên cứu từ đầu, đồng thời cũng là người trực tiếp lên lớp cho các xí nghiệp trong toàn công ty triển khai sản xuất mẫu quân trang mới. Vừa chỉ đạo, đôn đốc anh em đẩy nhanh tiến độ, anh vừa trực tiếp tham gia chỉnh sửa các mẫu. Trong đó có nhiều đề xuất của anh đã được thủ trưởng các cấp nhất trí cho triển khai, như: Chỉnh sửa cổ áo quân trang thường dùng, sáng kiến thiết kế áo yếm chiến sĩ Hải quân từ rời thành liền; chỉnh sửa quân phục đông (riêng sáng kiến này, anh và đơn vị đã tiết kiệm được hơn 5 tỷ đồng và vẫn bảo đảm đúng tiến độ đề ra)...

Trong quá trình trò chuyện, chúng tôi được biết thêm, “tay kéo vàng” của công ty đã kịp thu xếp chút thời gian ít ỏi của mình để đi học và giờ đã có bằng cử nhân Quản trị kinh doanh, thỏa mãn phần nào nỗi khát vọng được học tập mà anh từng phải tạm gác. Vừa nhận nhiệm vụ Phó tổng giám đốc phụ trách kỹ thuật, anh đã có những đề xuất, tham mưu với lãnh đạo công ty đổi mới công tác quản lý, kỹ thuật, máy móc, công tác quản trị, đào tạo cán bộ quản lý; thành lập Trung tâm nghiên cứu mốt nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng năng suất lao động, đủ sức cạnh tranh với bên ngoài.

Gần 27 năm gắn bó với công ty, Thượng tá Hoàng Sỹ Tâm đã có bảng thành tích hơn 10 năm đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua và một tập bằng, giấy khen ở các cấp, vậy mà khi nhắc đến niềm vinh dự đó, anh có vẻ ngập ngừng: “Thành tích đó không phải của riêng cá nhân mình đâu. Đó là thành tích chung của cả tập thể đấy các anh ạ!”. Nhìn nụ cười hiền từ, ánh mắt ngời sáng khi kể về những ấp ủ, khát khao cống hiến, tôi càng thêm trân trọng và vững tin rằng, với tâm huyết, khả năng của mình, Thượng tá Hoàng Sỹ Tâm sẽ cùng đội ngũ lãnh đạo Công ty Cổ phần X20 đưa công ty ngày càng lớn mạnh, xứng đáng với truyền thống của đơn vị hai lần được phong tặng danh hiệu Anh hùng.

Bài và ảnh: VĂN CHIỂN